Tomasz Krywan, doradca podatkowy
Podatnik prowadzący działalność mieszaną poniósł nakłady, w kwocie 45 000 zł, na lokal użytkowy wykorzystywany do prowadzonej działalności. Czy podlegają one korekcie jednorazowej czy rozłożonej w czasie?
Na podstawie art. 91 ust. 1 i 2 ustawy o VAT podatnicy obowiązani są do dokonywania tzw. korekt rocznych. Przedmiotem tych korekt są kwoty podatku naliczonego podlegające proporcjonalnemu odliczeniu. Korekty te mogą mieć charakter jednorazowy (art. 91 ust. 1 ustawy o VAT) albo – w przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa przekracza 15 000 zł – wieloletni. W tym drugim przypadku okres korekty wynosi pięć lat albo – w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów – dziesięć lat (art. 91 ust. 2 ustawy o VAT).
Przyjmuje się przy tym, że korekcie rozłożonej w czasie podlegać mogą również ulepszenia środków trwałych. Jest tak, jeżeli ulepszenia te skutkują zwiększeniem wartości początkowej środka trwałego o więcej niż 15 000 zł. Jak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w wyroku z 7 lipca 2009 r. (sygn. akt I SA/Lu 224/09), „gdy w wyniku ulepszenia środka trwałego jego wartość początkowa wzrosła o więcej niż 15 000 zł, to podatek naliczony związany z dokonaniem ulepszenia będzie podlegał wieloletniej korekcie w okresie 5 lat (10 lat dla nieruchomości) począwszy od roku, w którym ulepszenie zostało oddane do używania. Wieloletniej korekcie podlegają również modernizacje dotyczące środków trwałych, dla których okres korekty już się zakończył lub nieobjętych w ogóle korektą, jeżeli tylko w wyniku ich dokonania wartość początkowa środków trwałych zwiększy się o co najmniej 15 000 zł”. Prawidłowość tego stanowiska potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z 9 grudnia 2010 r. (sygn. akt I FSK 2069/09), w którym oddalił skargę kasacyjną.
Z przytoczonego wyroku wynika przy tym, że dziesięcioletni okres korekty przewidziany dla nieruchomości dotyczy również ulepszeń środków trwałych podlegających korekcie rozłożonej w czasie. A zatem w przedstawionej sytuacji poniesione nakłady ulepszeniowe podlegają korekcie rozłożonej w czasie na 10 lat.
Podstawa prawna
art. 90c ust. 1, art. 91 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 685; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1626)
Jesteśmy spółką jawną. W ostatnich miesiącach kupowaliśmy produkty rolne od rolnika, który deklarował, że jest rolnikiem ryczałtowym. W związku z tym wystawialiśmy mu faktury VAT RR. Niedawno okazało się, że rolnik ten poinformował nas, że jednak od zeszłego roku nie jest rolnikiem ryczałtowym. W związku z tym zamierzamy wy skorygować wystawione mu faktury VAT RR. Kiedy powinniśmy rozliczyć takie faktury korygujące?
Na czynnych podatnikach VAT nabywających produkty rolne i usługi rolnicze od rolników ryczałtowych ciąży nie tylko obowiązek wypłacania rolnikom zryczałtowanego zwrotu podatku, ale również obowiązek wystawiania faktur VAT RR (art. 116 ust. 1 ustawy o VAT). Są to dokumenty o szczególnym charakterze, gdyż jako jedyne są obligatoryjnie wystawiane przez nabywców, zaś ich treść znacznie odbiega od treści zwykłych faktur.
Nie ma jednocześnie przepisów wprost przewidujących możliwość korygowania faktur VAT RR. Tym niemniej przyjmuje się, że istnieje możliwość wystawiania faktur korygujących do faktur VAT RR. Potwierdzają to w udzielanych wyjaśnieniach organy podatkowe (np. interpretacja indywidualna dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 5 marca 2018 r., nr 0115-KDIT1-1.4012.9.2018.1.KM). Z wyjaśnień udzielanych przez nie wynika, że faktury korygujące VAT RR powinny przez wystawiających je podatników (czyli przez nabywców towarów i usług) być uwzględniane w okresach rozliczeniowych, w których zostały wystawione (np. interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 29 kwietnia 2015 r., nr IPTPP4/4512-83/15-2/UNR). Przyjmuje się przy tym, że data wystawienia faktur korygujących VAT RR jest jednocześnie datą ich otrzymania przez nabywcę towarów i usług (zob. interpretację indywidualną dyrektora IS w Warszawie z 12 lipca 2013 r., nr IPPP2/443-377/13-2/DG). Według mnie dotyczy to jednak tylko faktur korygujących VAT RR zmniejszających wystawianych z przyczyn, które wystąpiły po wystawieniu korygowanych faktur VAT RR. Uważam, że jeżeli przyczyna wystawienia faktury korygującej fakturę VAT RR istniała od początku, faktury korygujące VAT RR zmniejszające powinny być rozliczane wstecznie. Jednakże w wyjaśnieniach organów podatkowych można się spotkać ze stanowiskiem, że w tego typu przypadkach właściwe jest jednak rozliczenie bieżące, tj. w okresach rozliczeniowych wystawienia faktury korygującej VAT RR. W przywołanej wcześniej interpretacji indywidualnej dyrektora IS w Łodzi z 29 kwietnia 2015 r. czytamy, że „w sytuacji, gdy Wnioskodawca został poinformowany o zmianie statusu podatkowego rolnika, tj. o fakcie jego rejestracji jako podatnika VAT czynnego, zobowiązany jest dokonać korekty wystawionych uprzednio faktur RR na podstawie art. 106j ust. 1 pkt 5 ustawy, gdyż Wnioskodawca w rzeczywistości dokonywał zakupów od podatnika VAT zobowiązanego do rozliczenia całości obrotu uzyskiwanego w prowadzonym gospodarstwie rolnym na zasadach ogólnych. W wyniku dokonanej korekty nie wystąpi kwota należności oraz nie wystąpi kwota zryczałtowanego zwrotu podatku, o której mowa w przepisach art. 116 ustawy. Przedmiotowa korekta powinna zostać ujęta przez Wnioskodawcę w ewidencji i deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym faktura korygująca została wystawiona”.
A zatem według mnie faktury korygujące powinno się rozliczyć wstecznie, tj. w drodze korekty plików JPK_VAT, w ramach których na podstawie korygowanych faktur VAT RR odliczono kwoty zryczałtowanego zwrotu podatku. Natomiast w świetle przytoczonej interpretacji korekty te należy ująć w okresie rozliczeniowym ich wystawienia.
Podstawa prawna
art. 116 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 685; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1626)
Podatnik zwolniony z VAT (ze względu na obrót nieprzekraczający 200 000 zł) weźmie udział w targach na terytorium Czech. W trakcie targów podatnik zamierza sprzedawać swoje towary. Czy sprzedaż taka będzie opodatkowana VAT?
Opodatkowaniu VAT podlegają między innymi odpłatne dostawy towarów na terytorium kraju (art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). Odpłatne dostawy towarów poza terytorium kraju nie podlegają opodatkowaniu VAT w Polsce, lecz – przynajmniej z punktu widzenia polskich przepisów – w innych państwach. Jednocześnie należy wskazać, że z art. 22 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT wynika, że miejsce dostaw towarów niewysyłanych ani nietransportowanych znajduje się w miejscu, w którym towary znajdują się w momencie dostawy. A zatem w przedstawionej sytuacji miejsce dokonywanych przez podatnika dostaw towarów znajdować się będzie na terytorium Czech. W konsekwencji dostawy te nie będą podlegały opodatkowaniu VAT w Polsce, lecz w Czechach. Dostawy te nie będą przy tym stanowiły wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość (art. 2 pkt 22a ustawy o VAT), gdyż nie będą to dostawy towarów wysyłanych lub transportowanych.
Państwa członkowskie UE nie pozwalają podatnikom zagranicznym na korzystanie ze zwolnień podmiotowych (w Polsce to wynika z art. 113 ust. 13 pkt 3 ustawy o VAT). W konsekwencji w związku ze wskazaną sprzedażą przedsiębiorca nie będzie mógł w Czechach korzystać z takiego zwolnienia, a więc sprzedaż ta będzie opodatkowania czeskim VAT. O zasadach, na jakich do tego opodatkowania dojdzie (w tym o tym, czy w związku z dokonywaniem tej sprzedaży podatnik, będzie obowiązany do rejestracji VAT w Czechach), decydują zatem czeskie przepisy o VAT.
Podstawa prawna
art. 2 pkt 22a, art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 22 ust. 1 pkt 3, art. 113 ust. 13 pkt 3 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 685; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1626)
Podatnik sprzedał i zamontował opony w samochodzie osobowym należącym do niemieckiego podatnika zarejestrowanego jako podatnik VAT UE. Czy do tej sprzedaży podatnik mógł zastosować stawkę VAT 0 proc.?
W mojej ocenie w przypadku sprzedaży opon wraz z ich wymianą (tj. wraz z założeniem nowych opon w miejsce starych) zawsze dochodzi do dostawy towarów. Nie jest według mnie dopuszczalne traktowanie takiej sprzedaży jako świadczenia usług. W przedstawionej sytuacji podatnik dokonał więc dostawy opon. Przy czym nie stanowi ona wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, gdyż w efekcie jej wykonania nie dochodzi do wywozu towarów z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju (co jest warunkiem wystąpienia transakcyjnej wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów – zob. art. 13 ust. 1 ustawy o VAT). Z chwilą zamontowania opony stały się bowiem częścią składową samochodu, a w konsekwencji straciły przymiot samodzielnych towarów. Nie mogły w związku z tym zostać wywiezione z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju.
W związku z tym, że wskazana sprzedaż opon miała charakter dostawy krajowej i jest opodatkowana VAT według stawki podstawowej 23 proc. (zgodnie z art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). Opodatkowanie tej dostawy (sprzedaży) według stawki VAT 0 proc. nie było dopuszczalne.
Podstawa prawna
art. 13 ust. 1, art. 41 ust. 1, art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 685; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1626)