Zróżnicowanie VAT na produkty spożywcze jest zgodne z przepisami unijnymi – uznał Naczelny Sąd Administracyjny.
Sprawa dotyczyła hipermarketu, który sprzedawane artykuły opodatkowuje różnymi stawkami: 8 proc. w odniesieniu do niektórych ciastek, owoców i napojów oraz 23 proc. do pozostałych wyrobów. Uznał jednak, że takie postępowanie (zgodne z polskimi przepisami o podatku od towarów i usług) jest sprzeczne z regulacjami unijnymi. Załącznik do dyrektywy VAT w poz. 1 mówi bowiem, że preferencyjną stawką mogą być obłożone „środki spożywcze”. Skoro tak, to nie ma powodu, by różnie traktować różne artykuły spożywcze. A Polska nie miała prawa dowolnie zawęzić kategorii produktów, w przypadku których zastosowanie ma niższa stawka VAT. Na tej podstawie spółka zażądała zwrotu nadpłaconego podatku.
Organy podatkowe odmówiły, tłumacząc, że dyrektywa 2006/112/WE daje Polsce możliwość stosowania obniżonej stawki VAT w odniesieniu do „środków spożywczych”, ale do ustawodawcy krajowego należy decyzja, czy i w jakim zakresie chce z tej możliwości skorzystać – a więc i jakie konkretnie wyroby opodatkować preferencyjną stawką.
Innego zdania był WSA w Warszawie. Przyznał wprawdzie, że Polska mogła (nie musiała) skorzystać z możliwości, jaką daje dyrektywa i jednocześnie miała prawo, wskazując, które artykuły będą opodatkowane niższą stawką, posługiwać się Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług, a nie nomenklaturą scaloną, ale powinna wziąć pod uwagę, że zróżnicowanie stawek na produkty podobne narusza zasadę neutralności VAT i stanowi nieprawidłową implementację unijnych regulacji. Orzekł, że organy podatkowe powinny zbadać, czy poszczególne produkty spożywcze są podobne i czy w związku z tym powinny być jednakowo opodatkowane.
Do kwestii podobieństwa produktów NSA się nie odniósł. Uchylił jednak wyrok WSA. Orzekł, że Polska ma prawo stosować obniżone stawki wyłącznie w odniesieniu do wybranych produktów (wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy o VAT). Dyrektywa nie nakłada bowiem obowiązku wprowadzenia niższych stawek na wszystkie artykuły spożywcze, ale pozostawia w tym zakresie swobodę państwom członkowskim. Innymi słowy, Polska nie może wprowadzać preferencyjnych stawek w szerszym zakresie niż pozwala załącznik do dyrektywy (np. rozszerzająco interpretować wymienionych w nim kategorii), ale może w węższym. Powołał się także na podobne wyroki NSA (sygn. akt I FSK 943/13, sygn. akt I FSK 10/13).
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 29 września 2014 r., sygn. akt I FSK 1390/13. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia