Każda czynność, która jest stałym elementem działalności przedsiębiorstwa, musi być uwzględniona przy obliczaniu struktury obrotu na użytek odliczania podatku naliczonego – wynika z wyroku NSA.
Chodziło o spółkę, która zajmowała się głównie wydobyciem kopalin, ale wydzierżawiała też grunty rolnikom. Oprócz tego udzieliła pożyczki. Uważała, że dzierżawy i pożyczki nie musi brać pod uwagę przy obliczaniu proporcji w VAT, czyli stosunku rocznego obrotu z tytułu czynności uprawniających do obniżenia podatku należnego do obrotu ogółem.
Powołała się na art. 90 ust. 6 ustawy o VAT, który w brzmieniu do końca 2013 r. pozwalał na pominięcie w obliczeniach transakcji dotyczących nieruchomości lub usług finansowych, jeśli miały charakter sporadyczny.
Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu zgodził się, że pożyczki nie trzeba uwzględniać w obliczeniach, ponieważ miała incydentalny charakter. Inaczej jest w przypadku dzierżawy, ponieważ jest to stały element działalności przedsiębiorstwa: zazwyczaj zanim zagospodaruje ono grunt na cele związane z wydobyciem kopalin, oddaje go do używania rolnikom.
WSA w Warszawie podzielił opinię fiskusa. Wyjaśnił, że czynności sporadyczne to takie, które wykonywane są wyjątkowo, rzadko, nieregularnie.
W skardze do NSA spółka zmodyfikowała zarzuty. Zwróciła uwagę, że do tego czasu zmieniły się przepisy. Dyrektywa VAT w poprzednim brzmieniu (do końca 2006 r.) mówiła o czynnościach okazjonalnych, a polska ustawa (do końca 2013 r.) – o sporadycznych. Teraz art. 90 ust. 6 w brzemieniu od 1 stycznia 2014 r. mówi o transakcjach pomocniczych. W związku z tym nie ma znaczenia trwałość czy częstotliwość czynności, tylko jej charakter względem działalności podstawowej.
Naczelny Sąd Administracyjny nie zgodził z tym stanowiskiem. Powołał się na oryginalne brzmienie aktualnych przepisów unijnych, w których użyto określenia „incydentalne”. Orzekł, że w związku z tym tylko takie czynności – a więc przypadkowe, sporadyczne i nieistotne z punktu widzenia działalności przedsiębiorstwa – mogą być wyłączone z obliczeń dotyczących struktury obrotu i proporcji VAT. – Dla spółki dzierżawa gruntów to stały element działalności, więc wyłączenie nie wchodzi w grę – wyjaśnił sędzia Wojciech Stachurski.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 24 września 2014 r., sygn. akt I FSK 1480/13. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia