Minister finansów tłumaczy, w jaki sposób stosować przepisy o preferencji zapisanej w art. 27g ustawy o PIT.

W objaśnieniach brak jest zastrzeżenia, że zostały wydane na podstawie art. 14a par. 1 pkt 2 ordynacji podatkowej. Nie jest więc pewne, czy zastosowanie się do ich treści pozwoli podatnikom na ochronę przed zmienną wykładnią fiskusa.
Przypomnijmy, że ulga abolicyjna przysługuje podatnikom, którzy uzyskują zagraniczne dochody w krajach, z którymi Polska umówiła się na mniej korzystną metodę unikania podwójnego opodatkowania – metodę proporcjonalnego odliczenia. Ulga pozwala rozliczyć się z polskim fiskusem tak jak podatnicy, którzy mogą stosować korzystniejszą metodę – wyłączenia z progresją. Ta metoda jest jednak coraz rzadziej stosowana, odkąd weszła w życie międzynarodowa konwencja MLI.
Ponadto od 2021 r. ulga abolicyjna została znacznie okrojona. Odliczenie z tego tytułu nie może przekroczyć ustawowego limitu. Chodzi o kwotę 1360 zł przewidzianą dla podatników o rocznym dochodzie 8 tys. zł (8 tys. zł x 17 proc. = 1360 zł).
Nie wszyscy skorzystają
Minister przypomniał w objaśnieniach, że z ulgi mogą korzystać wyłącznie polscy rezydenci podatkowi. W praktyce oznacza to, że emigranci rozliczający się z zagranicznym fiskusem, ale ciągle płacący w Polsce podatek od dochodów z wynajmu mieszkania, nie mają prawa do tej preferencji.
Nie korzystają z niej również podatnicy uzyskujący dochody z zagranicznych dywidend, z emerytur i rent czy uzyskujący dochody w tzw. rajach podatkowych. Dotyczy ona bowiem zagranicznych dochodów (oraz przychodów opodatkowanych ryczałtem ewidencjonowanym) z umów o pracę, stosunku służbowego, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy, z działalności wykonywanej osobiście, pozarolniczej działalności gospodarczej, z praw majątkowych, z wykonywanej za granicą działalności artystycznej, literackiej, naukowej, oświatowej i publicystycznej, z wyjątkiem dochodów (przychodów) uzyskanych z tytułu korzystania z tych praw lub rozporządzania nimi.
Minister finansów pokazał na przykładzie, jak policzyć ulgę.
Niezbędne formularze
Niezależnie od tego minister przypomniał również, że podatnicy mogą skorzystać z ulgi abolicyjnej dopiero w zeznaniu rocznym. Zasadniczo nie uwzględnia się więc jej przy obliczaniu zaliczek na PIT, choć zainteresowany może o to wnioskować na podstawie art. 22 par. 2a ordynacji podatkowej.
Ulgę należy wykazać na formularzu: PIT-36, PIT-36S, PIT-36L lub PIT-36LS, do którego trzeba dołączyć załącznik PIT/ZG. Podatnicy uzyskujący przychody opodatkowane ryczałtem ewidencjonowanym wykazują ulgę na formularzu PIT28 lub PIT-28S i dołączają do niego formularz PIT/O. ©℗
Przykład
Pani Ewa jest polską rezydentką podatkową, która na co dzień pracuje jako szkolna nauczycielka. Dochód pani Ewy wyniósł w 2021 r. 40 tys. zł. Dodatkowo w wakacje 2021 r. pani Ewa pracowała w Norwegii, opiekując się osobami starszymi. Wynagrodzenie pani Ewy za pracę w Norwegii wyniosło równowartość 40 tys. zł, a zagraniczny podatek – równowartość 5 tys. zł.
a) obliczenie podatku zgodnie z metodą proporcjonalnego odliczenia
dochód uzyskany w Polsce = 40 000 zł
dochód uzyskany za granicą = 40 000 zł
podatek zapłacony za granicą = 5000 zł
dochód łącznie = 80 000 zł
podatek polski = 13 074,88 zł
limit odliczenia zagranicznego podatku = 6537,44 zł
podatek do zapłacenia w Polsce = 8074,88 zł (13 074,88 zł – 5000 zł)
b) obliczenie podatku zgodnie z metodą wyłączenia z progresją
dochód uzyskany w Polsce = 40 000 zł
dochód uzyskany za granicą = 40 000 zł
dochód łącznie = 80 000 zł
podatek polski = 13 074,88 zł
stopa procentowa = 16,34 proc.
podatek do zapłacenia w Polsce = 6536 zł (16,34 proc. × 40 000 zł)
c) obliczenie kwoty ulgi abolicyjnej
różnica pomiędzy metodami unikania podwójnego opodatkowania = 1538,88 zł (8074,88 zł – 6536 zł)
odliczenie do wysokości limitu ulgi = 1360 zł
d) obliczenie podatku należnego
Od podatku obliczonego zgodnie z pkt a) należy odjąć kwotę ulgi abolicyjnej obliczoną zgodnie z pkt c):
8074,88 zł – 1360 zł = 6715 zł
Ostateczny podatek do zapłaty przez Panią Ewę = 6715 zł
Objaśnienia podatkowe ministra finansów, funduszy i polityki regionalnej z 10 sierpnia 2021 r.