Ministerstwo Finansów nie przesunie terminów dla sprawozdań skonsolidowanych. Uważa, że duże firmy miały wystarczająco dużo czasu na ich sporządzenie.
O problemie podmiotów powiązanych pisaliśmy w poniedziałek w artykule „Kłopoty ze sprawozdaniami” (DGP nr 69/2021). Okazało się bowiem, że opublikowana na dwa dni przed terminem sporządzenia sprawozdań nowelizacja z 26 marca br. rozporządzenia o przesunięciu terminów sprawozdawczych (Dz.U. poz. 572) nie dotyczy sprawozdań skonsolidowanych. Potwierdziło to też dwukrotnie Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na pytanie DGP.
Oznacza to de facto, że ze zmian zostały wyłączone jednostki powiązane grup kapitałowych zobowiązanych do konsolidacji. Sprawozdania grup kapitałowych są bowiem przygotowywane na podstawie sprawozdań jednostkowych, a to oznacza, że jednostkowe powinny być sporządzone jako pierwsze.
Przesunięcie nie dla wszystkich
W praktyce oznacza to, że w grupach kapitałowych nie można zastosować przepisów rozporządzenia pozwalających sporządzić i podpisać sprawozdania jednostkowe za 2020 r. do końca czerwca br. (3 miesiące ustawowe i dodatkowe 3 miesiące przewidziane w rozporządzeniu), a zatwierdzić je do końca września (6 miesięcy ustawowych i dodatkowe 3 miesiące przewidziane w rozporządzeniu).
Roczne raporty grup kapitałowych muszą bowiem powstać w ciągu trzech miesięcy od dnia bilansowego (art. 63c ust. 2 ustawy o rachunkowości) i być zatwierdzone w ciągu sześciu miesięcy od dnia bilansowego (art. 63c ust. 4 ustawy). W przypadku sprawozdań za 2020 r. należy to więc zrobić odpowiednio do 31 marca i 30 czerwca 2021 r.
Zaskoczyło to niektóre grupy kapitałowe, tym bardziej że nie wynikało to wprost z komunikatu Ministerstwa Finansów zapowiadającego przesunięcie o trzy miesiące terminów dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą. Resort nie zastrzegł, że nie będzie to dotyczyć grup kapitałowych. Spodziewały się więc one preferencji na analogicznych zasadach, jak rok wcześniej – w 2020 r. minister finansów przyznał więcej czasu na sporządzenie i zatwierdzenie nie tylko sprawozdań jednostkowych, ale też i skonsolidowanych za 2019 r.
Było dużo czasu
Nie należy jednak liczyć na to, że resort wydłuży terminy na sporządzenie sprawozdań skonsolidowanych. Postulowali o to eksperci cytowani w naszym poprzednim artykule. Odpowiedź Ministerstwa Finansów na nasze pytanie nie pozostawia złudzeń (patrz ramka).
Resort zwrócił uwagę na to, że jednostki zobowiązane do konsolidacji (inne niż objęte nadzorem finansowym, bo te zostały wprost wyłączone ze zmian) to jednostki duże, dysponujące znaczącymi zasobami. Co więcej – podkreśliło MF – jednostka dominująca jest odpowiedzialna za organizację konsolidacji i to ona musi zadbać, aby z odpowiednim wyprzedzeniem zgromadzić dane niezbędne do sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego.
Resort dodał, że już w momencie ogłoszenia pierwszej informacji o przedłużeniu terminów dla nielicznej grupy podmiotów, tj. organizacji pozarządowych (a było to 11 marca br.), „proces przekazywania odpowiednich danych przez jednostki na potrzeby konsolidacji powinien być już zaawansowany lub zakończony, biorąc pod uwagę ustawowe terminy dotyczące sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych (tj. 31 marca)”.
Ważny termin zatwierdzenia
Co więc powinni zrobić ci, którzy nie zdążyli na czas z rocznymi raportami grupy? – Najważniejszym terminem jest data zatwierdzenia sprawozdania finansowego – przypomina Artur Raciński, biegły rewident, ekspert do spraw skonsolidowanych sprawozdań finansowych. Jego zdaniem więc należy tak ułożyć prace, aby dochować terminu zatwierdzenia sprawozdania, a ten upływa dopiero z końcem czerwca br. (patrz rozmowa). ©℗
Odpowiedź MF na pytanie DGP
Ministerstwo Finansów zdecydowało o przedłużeniu terminów na sporządzanie sprawozdań finansowych w związku z postulatami zgłaszanymi głównie przez przedstawicieli małych i średnich przedsiębiorstw oraz biura rachunkowe. MF przychyliło się do tych postulatów w związku z zaostrzeniem sytuacji epidemicznej, co miało szczególne znaczenie w przypadku małych jednostek i biur rachunkowych, gdzie zapewnienie ciągłości działania było szczególnie trudne. Pierwotnie planowano objęcie wydłużeniem o miesiąc terminu na sporządzenie sprawozdań finansowych jedynie organizacji non profit, które ówcześnie jako jedyne występowały z takimi propozycjami.
Regulacjami rozporządzenia nie zostały objęte jednostki prowadzące działalność, do której stosuje się przepisy ustaw, o których mowa w art. 1 ust. 2 ustawy z 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym (tj. m.in. spółki giełdowe, banki, w tym spółdzielcze, SKOK, zakłady ubezpieczeń, instytucje płatnicze). Terminów nie przedłużono głównie ze względu na wartość informacyjną sprawozdania i jego znaczenie na rynku finansowym. Nie zostały również przedłużone terminy na sporządzanie skonsolidowanych sprawozdań finansowych, które na ogół są sporządzane przez jednostki ww. sektora finansowego nieobjętego zmianami.
Jednostki inne niż objęte nadzorem finansowym zobowiązane do konsolidacji to jednostki duże, dysponujące znaczącymi zasobami. Kwestia organizacji procesu konsolidacji pozostaje w gestii jednostki dominującej, która zobowiązana jest do zgromadzenia danych niezbędnych do sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego z odpowiednim wyprzedzeniem. Zatem w momencie ogłoszenia pierwszej informacji o przedłużeniu terminów dla nielicznej grupy podmiotów, tj. NGOs (11 marca) – przekazywanie odpowiednich danych przez jednostki na potrzeby konsolidacji powinno być już zaawansowane lub zakończone, biorąc pod uwagę ustawowe terminy dotyczące sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych (tj. 31 marca).
Rozporządzenie przewiduje zatem przedłużenie o 3 miesiące terminów dotyczących sporządzania sprawozdań finansowych NGOs oraz jednostek sektora prywatnego (z wyłączeniem ww. jednostek nadzorowanych przez KNF), w tym przede wszystkim jednostek mikro, małych i średnich. Przewidziano także przedłużenie terminów dotyczących sporządzania sprawozdań finansowych jednostek sektora publicznego – o miesiąc. Rozporządzenie odnosi się również do zatwierdzania sprawozdań finansowych.
