Trudno jest przekazywać informację o czymś, co się stosowało, jeżeli tego nie było – komentują wyjaśnienia MF eksperci.
Po zakończeniu roku
Zgodnie z obowiązującymi od 1 stycznia br. przepisami obowiązek sporządzenia i opublikowania informacji o strategii podatkowej dotyczy spółek, które osiągnęły obrót przekraczający 50 mln euro rocznie, a także podatkowych grup kapitałowych.
Za nieprzesłanie urzędowi skarbowemu adresu strony internetowej, na której strategia została opublikowana, grozi do 250 tys. zł (art. 27c ust. 8 ustawy o CIT).
Problem polega na tym, że spółki dowiadują się o przekroczeniu progu 50 mln euro dopiero po zakończeniu roku, za który miały sporządzić strategię. Słowem dowiadują się dziś, że miały ją posiadać i realizować w przeszłości. Artykuł 27c ustawy o CIT mówi bowiem o „realizowanej strategii podatkowej”.
Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na pytania DGP potwierdza, że tak należy rozumieć art. 27c. Zdaniem resortu nie powinno to nastręczać firmom problemów, bo przepisy nie nakładają nowych obciążeń podatkowych. Wymagane jest jedynie zamieszczenie na stronie internetowej informacji o realizowanej strategii i przekazanie adresu tej strony naczelnikowi urzędu skarbowego.
– Resort finansów błędnie zakłada, że każdy duży podatnik ma przygotowaną i wdrożoną strategię podatkową – komentuje te wyjaśnienia Radosław Kowalski, doradca podatkowy prowadzący własną kancelarię (cała opinia – patrz ramka).
opinia
Nie można informować o czymś, czego nie było
Radosław Kowalski doradca podatkowy prowadzący własną kancelarię
Biorąc pod uwagę stanowisko MF, dochodzę do wniosku, że resort finansów zakłada, iż każdy podatnik, którego przychody przekroczą 50 mln euro, ma przygotowaną i wdrożoną strategię podatkową. Skoro bowiem np. w 2022 r. podatnik dopiero dowie się, że musi upubliczniać taką strategię za 2021 r., to de facto musi on opisać i upublicznić coś, co dotyczy 2021 r., a więc roku, który już się zakończył. Innymi słowy, podatnik powinien stosować strategię od początku 2021 r., aby następnie w 2022 r. miał co opublikować, gdyby okazało się, że jednak jest objęty obowiązkiem upublicznienia informacji o strategii.
Trudno jest przekazywać informację o czymś, co się stosowało, jeżeli tego nie było.
W kontekście tego wątpliwie są wyjaśnienia ministerstwa, że art. 27c ustawy o CIT nie wprowadza nowych obowiązków retrospektywnie. Owszem, nie występuje tu wsteczne opodatkowanie, ale za to przepisy wymuszają wcześniejsze stosowanie czegoś, co być może nie jest obowiązkowe, ale przygotowanie tego kosztuje i to nie mało. Nie można mówić o wstecznym opodatkowaniu, ale o wstecznym wprowadzaniu dodatkowego obowiązku – jak najbardziej. No chyba, że resort finansów zakłada, że podatnik opublikuje strategię, której jeszcze nie realizował… Ale w takim razie co oznacza wskazanie w ustawie o CIT, że chodzi o „realizowaną strategię za rok podatkowy”… Za który rok, kiedy realizowaną?
Zdaniem Krzysztofa Burzyńskiego, doradcy podatkowego i partnera w BTTP, skoro ministerstwo tłumaczy, że nie jest to nowy obowiązek, to wydaje się, że nie jest konieczne wdrożenie osobnej strategii, która byłaby realizowana przez podatników.
– Z przepisów wynika jednak co innego, więc stanowisko resortu de facto wprowadza jeszcze większe zamieszanie – stwierdza Burzyński.
Kto musi
Pierwszy problem to ustalenie, czy firma w ogóle musi mieć strategię i informować o niej. Z art. 27c ust. 1 ustawy o CIT (który odwołuje się do art. 27b ust. 2 pkt 1 i 2) wynika, że obowiązek posiadania strategii za dany rok (np. za 2021 r.) ustalany jest na podstawie danych przychodowych za ten rok (tj. za 2021 r.).
W praktyce – jak zwraca uwagę Krzysztof Burzyński – dane o przychodach za miniony rok podatkowy (np. za 2021 r.) podatnicy znają w momencie składania zeznania rocznego za ten miniony rok (w marcu 2022 r.).
– Dopiero wtedy, stosując średni kurs euro NBP z 31 grudnia 2021 r., mogą określić, czy przekroczyli próg 50 mln euro przychodów. Dopiero wtedy dowiedzą się też, czy mieli obowiązek posiadania i realizowania strategii podatkowej w 2021 r. – tłumaczy Burzyński. Na przygotowanie i upublicznienie informacji o realizacji strategii za 2021 r. firmy mają czas do 31 grudnia kolejnego roku, czyli do 31 grudnia 2022 r.
Taki był zamiar
Potwierdza to Ministerstwo Finansów. W odpowiedzi na pytania DGP wskazuje, że to, czy podatnik przekroczył w danym roku podatkowym próg 50 mln euro przychodów, trzeba ustalać po zakończeniu tego roku, bo dopiero wtedy jest to możliwe.
– Przykładowo, jeśli rok podatkowy podatnika rozpoczął się 1 stycznia 2020 r. i skończył się 31 grudnia 2020 r., wówczas kryterium przychodu przekraczającego 50 mln euro należy odnieść do przychodów osiągniętych przez podatnika w 2020 r., co będzie możliwe w 2021 r. – czytamy w stanowisku MF (cała odpowiedź – patrz ramka).
Odpowiedź Ministerstwa Finansów na pytania DGP
Zgodnie z art. 27c ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: ustawa CIT), obowiązek sporządzania i publikowania informacji o strategii podatkowej spoczywa na podatnikach wskazanych w art. 27b ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy CIT (są to podatnicy, których indywidualne dane są podawane do wiadomości publicznej).
Z kolei, art. 27b ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy CIT odnosi się do:
• podatkowych grup kapitałowych (dalej: PGK), bez względu na wysokość osiągniętych przychodów oraz
• podatników innych niż PGK, u których wartość przychodu uzyskana w roku podatkowym przekroczyła równowartość 50 mln euro, przeliczonych na złote według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP w ostatnim dniu roboczym roku kalendarzowego, poprzedzającego rok podania indywidualnych danych podatników do publicznej wiadomości. Z brzmienia ww. przepisów wynika zatem, że określenie, czy w przypadku danego podatnika spełnione zostanie kryterium przychodu przekraczającego w danym roku podatkowym 50 mln euro, dokonywane jest po zakończeniu tego roku, jako że ustalenie „wartości przychodu uzyskanej w roku podatkowym” staje się możliwe dopiero po upływie tego roku.
Przykładowo, jeśli rok podatkowy podatnika rozpoczął się 1 stycznia 2020 r. i skończył się 31 grudnia 2020 r., wówczas kryterium przychodu przekraczającego 50 mln euro należy odnieść do przychodów osiągniętych przez podatnika w 2020 r., co będzie możliwe w 2021 r.
Przepisy dotyczące publikacji informacji o strategii podatkowej nakładają na uprzednio wskazanych podatników obowiązek sporządzenia i opublikowania informacji o realizowanej strategii podatkowej. A zatem należy podkreślić, że przedmiotowe przepisy nie nakładają na podatników nowych obciążeń podatkowych (wymagane jest jedynie zamieszczenie informacji o strategii na stronie internetowej i przekazanie informacji o adresie tej strony naczelnikowi US).
Zobowiązanie określonych podatników do podania do publicznej wiadomości informacji o realizowanej strategii ma pełnić głównie funkcję informacyjną, dzięki czemu obywatele otrzymują dostęp do informacji o zasadach podatkowych, którymi kierują się najwięksi podatnicy. Takie informacje będą pomocne w czasie podejmowania przez obywateli decyzji o skorzystaniu z usług czy zakupu produktów od takich podmiotów.
Mieć czy informować
Zdaniem Krzysztofa Burzyńskiego, informacja o strategii złożona w 2022 r. będzie jednak nieprawdziwa, jeżeli w 2021 r. firma nie posiadała i nie stosowała strategii.
Ekspert nie zgadza się też z MF, że przepisy o strategii nie nakładają na podatników nowych obciążeń, a sprowadzają się wyłącznie do obowiązku informacyjnego.
– Takie stanowisko jest wbrew art. 27c – uważa ekspert.
Podobnego zdania jest dr Jowita Pustuł, doradca podatkowy i radca prawny w J. Pustuł i Współpracownicy Doradztwo podatkowo-prawne. Podkreśla, że w świetle art. 27c ust. 1 i 4 podatnik ma obowiązek informowania o realizowanej strategii podatkowej.
– Skoro wymaga się od podatnika informowania o sposobie realizacji strategii, to można domniemywać, że istnieje również obowiązek jej posiadania – mówi ekspertka. Zarazem jednak zwraca uwagę na to, że nie ma przepisu, który wprost nakładałby na podatnika obowiązek przygotowania strategii podatkowej.
Co więcej, w ramach informowania o realizacji strategii podatnik ma podawać dane wskazane w art. 27c ust. 2 ustawy o CIT.
– Trudno zgodzić się z twierdzeniem, że znowelizowane przepisy nie nakładają na podatników nowych obciążeń – podsumowuje Jowita Pustuł.
To dla konsumentów
Ministerstwo wyjaśniło także, że „zobowiązanie określonych podatników do podania do publicznej wiadomości informacji o realizowanej strategii ma pełnić głównie funkcję informacyjną, dzięki czemu obywatele otrzymują dostęp do informacji o zasadach podatkowych, którymi kierują się najwięksi podatnicy. Takie informacje będą pomocne w czasie podejmowania przez obywateli decyzji o skorzystaniu z usług czy zakupu produktów od takich podmiotów”.
Wyjaśnienia te budzą zdziwienie ekspertów. Krzysztof Burzyński wątpi, by obywatele zrozumieli sytuację podatkową danej firmy na podstawie informacji o realizacji strategii podatkowej udostępnionej na stronie internetowej. – Przeciętny Kowalski nie ma pojęcia ani o schematach podatkowych, ani o dobrowolnych formach współpracy z dyrektorem KIS, ani o wiążących informacjach stawkowych – wskazuje ekspert. Uważa także, że przy wyborze konsumenckim w żaden sposób nie pomoże również informacja o relacjach handlowych firmy z podmiotami powiązanymi.
– Jeżeli celem ustawodawcy było faktycznie przybliżenie konsumentom polityki podatkowej dużych podatników, to informacja w aktualnym brzmieniu tego celu z pewnością nie spełni – ocenia Burzyński. ©℗
Co powinno być w informacji o realizowanej strategii podatkowej
1. Informacje o stosowanych przez podatnika:
a) procesach oraz procedurach dotyczących zarządzania wykonywaniem obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego i zapewniających ich prawidłowe wykonanie,
b) dobrowolnych formach współpracy z organami KAS;
2) Informacje dotyczące realizacji przez podatnika obowiązków podatkowych na terytorium Polski, wraz z informacją o liczbie przekazanych szefowi KAS informacji o schematach podatkowych, z podziałem na podatki, których dotyczą;
3) Informacje o:
a) transakcjach z podmiotami powiązanymi, których wartość przekracza 5 proc. sumy bilansowej aktywów,
b) planowanych lub podejmowanych przez podatnika działaniach restrukturyzacyjnych mogących mieć wpływ na wysokość zobowiązań podatkowych podatnika lub podmiotów powiązanych;
4) Informacje o złożonych przez podatnika wnioskach o wydanie:
a) ogólnej interpretacji podatkowej,
b) indywidualnej interpretacji podatkowej,
c) wiążącej informacji stawkowej (WIS),
d) wiążącej informacji akcyzowej (WIA);
5) Informacje dotyczące rozliczeń podatkowych firmy w rajach podatkowych.
W informacji o strategii nie trzeba przekazywać informacji objętych tajemnicami: handlową, przemysłową, zawodową i procesu produkcyjnego.