Od 1 stycznia 2021 r. przy handlu z kontrahentami ze Zjednoczonego Królestwa trzeba również rozliczyć akcyzę importową. Wyjątkiem jest Irlandia Północna.
– Umowa o handlu i współpracy Unii Europejskiej z Wielką Brytania nic nie zmieniła w zakresie rozliczania podatku akcyzowego – mówi Monika Środa, naczelnik wydziału zwolnień i zabezpieczeń akcyzowych w departamencie podatku akcyzowego Ministerstwa Finansów. Ramy prawne w tym zakresie nakreśliła już umowa wyjścia Wyspiarzy z Unii. Nasza rozmówczyni przypomina, że dotychczasowe zasady w zakresie wewnątrzwspólnotowego przemieszczania (zarówno w procedurze zawieszenia poboru akcyzy, jak i po dopuszczeniu wyrobów akcyzowych do konsumpcji) można stosować nadal, ale tylko w odniesieniu do transakcji zrealizowanych na przełomie roku, gdy przemieszczenie rozpoczęło się przed 1 stycznia 2021 r. i zakończy się najpóźniej do 31 maja 2021 r.
Nowe zasady
W pozostałych sytuacjach mamy już do czynienia z importem lub eksportem. W przypadku importu podatek dotyczący wyrobów akcyzowych (napojów alkoholowych, wyrobów tytoniowych, wyrobów energetycznych, energii elektrycznej, suszu tytoniowego, płynu do papierosów elektronicznych, wyrobów nowatorskich) oraz samochodów osobowych – co do zasady – należny jest przy przywozie tych wyrobów na terytorium Unii Europejskiej i pobierany przy ich dopuszczeniu do obrotu.
Ekspertka z MF przypomina, że w zakresie niektórych wyrobów akcyzowych można objąć je na terytorium kraju procedurą zawieszenia poboru akcyzy i przemieścić z miejsca importu do np. składu podatkowego przez zarejestrowanego wysyłającego. Dotyczy to wyrobów akcyzowych, do których stosuje się procedurę zawieszenia poboru akcyzy. To procedura stosowana podczas produkcji, magazynowania, przeładowywania i przemieszczania wyrobów akcyzowych (z wyjątkiem energii elektrycznej, wyrobów gazowych, wyrobów węglowych, suszu tytoniowego). Dzięki niej (o ile są spełnione warunki określone w przepisach ) obowiązek podatkowy nie powoduje powstania zobowiązania podatkowego (tzn. jest możliwe odsunięcie w czasie zapłaty akcyzy).
Objęcie importowanych wyrobów akcyzowych (np. napojów alkoholowych) procedurą zawieszenia poboru akcyzy jest możliwe po dopuszczeniu tych wyrobów do obrotu w rozumieniu przepisów prawa celnego. Monika Środa tłumaczy, że aby importowane wyroby akcyzowe objąć procedurą zawieszenia poboru akcyzy, należy przesłać projekt elektronicznego dokumentu e-AD do Systemu Przemieszczania oraz Nadzoru Wyrobów Akcyzowych jeszcze przed dopuszczeniem do obrotu importowanych wyrobów akcyzowych, których dotyczy e-AD. Przesłania tego dokumentu do systemu dokonuje zarejestrowany wysyłający (podmiot posiadający stosowne zezwolenie akcyzowe), który będzie przemieszczał importowane wyroby akcyzowe w procedurze zawieszenia poboru akcyzy z miejsca importu (tj. miejsca, w którym wyroby zostały dopuszczone do obrotu), np. do krajowego składu podatkowego. Dane dotyczące wyrobów akcyzowych zawarte w zgłoszeniu celnym o dopuszczenie do obrotu muszą oczywiście się zgadzać z danymi zawartymi w e-AD. Porównania tych danych dokonuje naczelnik urzędu celno-skarbowego, który dopuścił wyroby akcyzowe do obrotu.
Ekspertka z MF tłumaczy, że przy imporcie niektórych wyrobów akcyzowych, np. wina z Wielkiej Brytanii, importer musi – tak jak dotychczas – wykupić wcześniej znaki akcyzy, które należy umieścić na importowanym wyrobie podlegającym oznaczaniu w sytuacji, gdy nie będzie on objęty na terytorium kraju procedurą zawieszenia poboru akcyzy albo wprowadzony do wolnego obszaru celnego albo do składu celnego. Jeśli podatnik importujący wyroby akcyzowe (np. napoje alkoholowe) nie zastosuje w stosunku do tych wyrobów procedury zawieszenia poboru akcyzy, to co do zasady rozliczy podatek akcyzowy w zgłoszeniu celnym.
Import wyrobów akcyzowych nie wpływa na zmianę stawek akcyzy, które są takie same bez względu na pochodzenie wyrobów (krajowe, unijne czy spoza Unii) – dodaje przedstawicielka MF.
Co z deklaracjami
Monika Środa wyjaśnia, że w przypadku importu, inaczej niż w przypadku nabycia wewnątrzwspólnotowego, nie składa się deklaracji podatkowej w zakresie podatku akcyzowego oraz nie wpłaca się akcyzy na rachunek właściwego urzędu skarbowego (zgodnie z art. 21 ust. 3 pkt 4 ustawy z 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym; t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 722; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 2419), ponieważ – jak już wspominaliśmy – podatnik jest, co do zasady, zobowiązany do obliczenia i wykazania akcyzy w zgłoszeniu celnym. Akcyzę z tytułu importu wpłaca się na właściwy rachunek Urzędu Skarbowego w Nowym Targu (tak samo jak cło i VAT od importu).
W przypadku zaś objęcia importowanych wyrobów akcyzowych procedurą zawieszenia poboru akcyzy podatnik jest obowiązany zamieścić w zgłoszeniu celnym informację o kwocie akcyzy, która byłaby należna, gdyby wyroby akcyzowe nie zostały objęte tą procedurą. Jeżeli właściwy naczelnik urzędu celno-skarbowego stwierdzi, że w zgłoszeniu celnym kwota akcyzy została wykazana nieprawidłowo, wydaje decyzję określającą kwotę akcyzy w należnej wysokości.
– W odniesieniu do terminów i sposobu zapłaty akcyzy z tytułu importu stosuje się odpowiednio przepisy prawa celnego o terminach i sposobach uiszczania należności celnych (z wyjątkiem przepisów dotyczących przedłużenia terminu zapłaty, odroczenia terminu płatności oraz innych ułatwień płatniczych określonych tymi przepisami) – przypomina Monika Środa.
Regulacje dotyczące importu są zawarte w dziale II „Opodatkowanie akcyzą wyrobów akcyzowych” w rozdziale 5 „Postępowanie w przypadku importu” (art. 27–29a) ustawy o podatku akcyzowym.
OPINIA EKSPERTA
Przemieszczanie wyrobów akcyzowych będzie się odbywać w ramach procedur celnych
Paweł Kaczmarek doradca podatkowy z Grant Thornton
Brexit dla obrotu towarowego między Wielką Brytanią aUE to przede wszystkim powstanie bariery wpostaci granicy celnej. Dotychczasowe przemieszczenia towarów, które wcześniej były dostawą lub nabyciem wewnątrzwspólnotowym, zostaną zastąpione przemieszczeniami dokonywanymi wramach procedur celnych. Dotyczy to również wyrobów akcyzowych, czyli wszczególności paliw, alkoholu iwyrobów tytoniowych.
Przemieszczenia wyrobów akcyzowych na obszarze UE są dokonywane wdwóch modelach. Wprocedurze zawieszenia poboru akcyzy, gdy od wyrobów nie została zapłacona akcyza, albo poza tą procedurą, gdy akcyza została zapłacona wkraju wysyłki.
Ten pierwszy model wiąże się zkoniecznością raportowania zarówno wysyłki, jaki iodbioru przemieszczanych wyrobów akcyzowych welektronicznym Systemie Przemieszczania oraz Nadzoru Wyrobów Akcyzowych (EMCS). Jest to taki „akcyzowy tranzyt”, którego celem jest zagwarantowanie, że towary dotrą do odbiorcy wkraju przeznaczenia, a obowiązki związane zzapłatą akcyzy zostaną wykonane. Przedsiębiorcy, którzy dotychczas musieli wramach systemu EMCS sporządzać dokumenty e-AD (wysyłka) czy raporty odbioru (przywóz), będą nadal realizować obowiązki związane zdokumentowaniem przemieszczania, ztym że również wramach systemów celnych. Przy wywozie oprócz e-AD konieczne będzie dokonanie zgłoszenia celnego, apotwierdzeniem, że wyroby akcyzowe opuściły obszar celny UE będą komunikaty celne (IE599).
Nadal wymagane będzie objęcie przesyłki zabezpieczeniem, przy czym będzie to już musiało być zabezpieczenie celne. Wprowadzanie wyrobów akcyzowych do składu podatkowego będzie odbywało się dwuetapowo. Najpierw konieczne będzie zrealizowanie procedur celnych (tranzyt, dopuszczenie do obrotu), anastępnie procedur akcyzowych (zarejestrowany wysyłający, EMCS iwprowadzenie do składu podatkowego).
Przemieszczanie wyrobów akcyzowych zzapłaconą akcyzą, które wcześniej mogło być realizowane na podstawie uproszczonych dokumentów dostawy (UDT) lub faktur, również będzie musiało się odbywać wramach procedur celnych.
Przedsiębiorcy wysyłający wyroby akcyzowe do lub odbierający je zWielkiej Brytanii będą musieli posiadać nie tylko numer akcyzowy, lecz również –na potrzeby celne –nr EORI.
W konsekwencji powyższego zmieni się logistyka przemieszczania wyrobów akcyzowych, bowiem towary te będą musiały być przemieszczane do właściwych urzędów celnych celem załatwienia formalności celnych, anie, jak to miało miejsce wcześniej, bezpośrednio do składu podatkowego.
Dla tych, którzy dotychczas realizowali obowiązki wramach systemu EMCS, zmiana na systemy celne będzie zapewne mniejszym problemem niż wprzypadku przedsiębiorców, których obrót towarowy zWielką Brytanią nie dotyczył wyrobów akcyzowych. Podmioty prowadzące składy podatkowe lub będące zarejestrowanymi odbiorcami akcyzowymi są bowiem przyzwyczajone do tego, że przemieszczanie towarów związane jest zdodatkowymi obowiązkami dokumentacyjnymi.
Rejestracja
Ekspertka z MF przypomina też, że przedsiębiorca, który zajmuje się importem wyrobów akcyzowych z Wielkiej Brytanii, musi być zarejestrowany jako podatnik podatku akcyzowego (AKC-R). Tego obowiązku muszą dopełnić wszyscy przedsiębiorcy handlujący takimi wyrobami. – W związku z wyjściem Wielkiej Brytanii z Unii nie trzeba dokonywać w tym zakresie żadnej innej rejestracji związanej z akcyzą ani uzyskiwać żadnego specjalnego numeru tak jak np. w przypadku formalności celnych, gdzie potrzebny jest nr EORI – mówi naczelniczka.
Przypomnijmy, że rejestracji podatnik podatku akcyzowego dokonuje przed dniem wykonania pierwszej czynności:
- podlegającej opodatkowaniu akcyzą,
- z wykorzystaniem wyrobów akcyzowych objętych zwolnieniem od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie,
- z wykorzystaniem wyrobów akcyzowych opodatkowanych zerową stawką akcyzy i wymienionych w załączniku nr 2 do ustawy o podatku akcyzowym.
Rejestracji można dokonać w dowolnej formie: podczas wizyty w urzędzie, listownie lub elektroniczne. Trzeba złożyć tylko zgłoszenie rejestracyjne w zakresie podatku akcyzowego (AKC-R) do właściwego naczelnika urzędu skarbowego.
W chwili składania zgłoszenia trzeba też uiścić opłatę skarbową (170 zł) na konto urzędu miasta lub gminy – właściwego dla siedziby urzędu skarbowego, w którym składa się zgłoszenie rejestracyjne.
Handlujący wyrobami akcyzowymi (również importujący je z Wielkiej Brytanii) muszą jednak pamiętać, że do końca czerwca 2021 r. – w związku z wprowadzeniem od 1 lutego 2021 r. Centralnego Rejestru Podmiotów Akcyzowych – będą musieli uzupełnić zgłoszenie rejestracyjne o dane dotyczące właściwego dla nich organu podatkowego, ale tym razem w CRPA. Sam ten rejestr zastąpi 44 lokalne wykazy prowadzone przez naczelników urzędów skarbowych. Wynika to z ustawy z 10 grudnia 2020 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 72).
Ważne! Przy transakcjach dokonywanych od 1 stycznia 2021 r. z/do WB przedsiębiorcy z państw Unii Europejskiej mogą korzystać z systemu EMCS na potrzeby przemieszczania wyrobów akcyzowych, ale procedura zawieszenia poboru akcyzy może mieć zastosowanie tylko na terytorium UE (w przypadku eksportu tylko do urzędu wyprowadzenia wyrobów z terytorium UE, a w przypadku importu do przemieszczenia wyrobów z miejsca importu np. do składu podatkowego).
