Nomenklatura Scalona zastąpi PKWiU. Pytanie tylko kiedy

Ministerstwo Finansów rozważa zastąpienie dla celów VAT Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług unijną Nomenklaturą Scaloną. Zdaniem ekspertów to dobry pomysł, choć – jak mówią – podatnicy mogą też na tym stracić.

O trwających w Ministerstwie Finansów pracach poinformował niedawno Tomasz Tratkiewicz, dyrektor Departamentu VAT w MF, podczas konferencji „10 lat unijnego VAT w Polsce”. Nie jest to zaskoczeniem – zapowiedzi ostatecznego zastąpienia polskiej klasyfikacji kodami CN pojawiły się prawie 10 lat temu.

Nomenklatura Scalona już dziś ma zastosowanie w podatku akcyzowym. O tym, jak bardzo może wpłynąć na rozliczenia podatkowe, przekonały się w ostatnich latach m.in. firmy dostarczające do służby zdrowia karetki pogotowia. Przejście z PKWiU na Nomenklaturę Scaloną (kody CN) spowodowało diametralną zmianę stanowiska organów celnych w kwestii opodatkowania ambulansów. Podobne kłopoty mieli przedsiębiorcy zajmujący się obrotem samochodami typu pick-up.

Wymóg unijny

– Nomenklatura Scalona to fundament taryfy celnej. Natomiast PKWiU jest typową klasyfikacją statystyczną – tłumaczy Tomasz Michalik, partner w MDDP.

Zakres rzeczowy PKWiU powinien w pełni odpowiadać zakresom rzeczowym odpowiednich grupowań CN. W rzeczywistości często nie są one identyczne.

Problemy te nie pojawiłyby się, gdyby Polska od początku wejścia do Unii Europejskiej stosowała Nomenklaturę Scaloną.

Zgodnie z art. 98 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/We przy stosowaniu stawek obniżonych do poszczególnych kategorii towarów państwa członkowskie mogą posługiwać się Nomenklaturą Scaloną. Można tak postąpić w celu precyzyjnego określenia kategorii towarów, do których państwo stosuje preferencyjne stawki.

– Przejście ze stosowania PKWiU na kody CN zapewni więc zgodność ustawy w tym zakresie z wymogami Dyrektywy 112 – wyjaśnia Tomasz Michalik.

Neutralność podatku

Roman Namysłowski, partner w Crido Taxand, przypomina, że zgodnie z art. 94 dyrektywy 112 do importu należy stosować stawkę właściwą dla dostaw krajowych takich samych towarów.

– Celem tego przepisu jest zapewnienie neutralności podatku poprzez opodatkowanie towarów w identyczny sposób, niezależnie od charakteru czynności. W konsekwencji zarówno dostawa, wewnątrzwspólnotowe nabycie, jak i import identycznych produktów powinny być opodatkowane według tej samej stawki VAT – wskazuje Roman Namysłowski.

Obecnie bywa z tym różnie. Przykładowo, obniżoną stawkę VAT stosujemy do krajowych dostaw wafli o zawartości wody nieprzekraczającej 10 proc. masy, a w Nomenklaturze Scalonej warunku zawartości wody nie ma. Zmiana pozwoli więc na ujednolicenie stawki dla dostaw wszystkich wafli, bez względu na to, czy będzie to dostawa krajowa, wewnątrzwspólnotowa czy import.