Podatnik, który prowadzi działalność gospodarczą w miejscu zamieszkania i ma tylko jeden samochód, odejmie tylko 50 proc. podatku – wynika z broszury Ministerstwa Finansów
Resort zamieścił ją na swojej stronie internetowej. Wyjaśnia w niej obowiązujące od 1 kwietnia 2014 r. zasady odliczania VAT od pojazdów nieprzekraczających 3,5 tony.
MF przewiduje, że przedsiębiorcy i ich pracownicy będą próbować omijać nowe przepisy. Dlatego podpowiada na przykład pracodawcom, by za pomocą GPS nadzorowali, czy pracownik faktycznie używa samochodu wyłącznie w celach służbowych.

Lista wyłączeń

W broszurze wymienione zostały sytuacje, które według niego wykluczają możliwość pełnego odliczenia VAT. Dotyczy to m.in. wykorzystywania auta przez osobę fizyczną prowadzącą działalność w miejscu zamieszkania. Zdaniem MF przedsiębiorca, który prowadzi firmę w domu lub mieszkaniu i posiada tylko jeden samochód osobowy, nie może „obiektywnie zagwarantować”, że nie będzie go użytkował do celów prywatnych (np. w weekendy czy podczas urlopu).

Wynajem wykluczony

Według MF prawo do pełnego odzyskania VAT jest też wykluczone, gdy pracownik wynajmie auto od pracodawcy, aby korzystać z niego w celach prywatnych.
Zdaniem resortu takie wynajęcie – choćby odpłatne – „obiektywnie” wyklucza tezę, że firma używa auta wyłącznie w działalności gospodarczej.
Wyjątkiem jest sytuacja, gdy wynajem stanowi podstawową działalność przedsiębiorstwa. Jednak i w tym wypadku są ograniczenia, bo – jak podkreśla MF w broszurze – w takiej sytuacji muszą być stosowane rynkowe ceny wynajmu.

Zakazy, GPS i kontrola

Od kwietnia, aby przedsiębiorca mógł odzyskać cały podatek od wydatków związanych z samochodem osobowym, musi udowodnić, że używa go wyłącznie do celów biznesowych. Dlatego musi prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu, a użycie auta do celów prywatnych musi wykluczyć w dokumencie dotyczącym zasad używania samochodu.
Nie wystarczy sam zakaz. Podatnik musi weryfikować, czy jest on przestrzegany – podkreśla resort.

Dla profesjonalistów

Według resortu firma może to zapewnić, wprowadzając np. obowiązek zostawiania aut przez pracowników po godzinach pracy na służbowych parkingach, bez możliwości korzystania z nich np. w weekendy.
Z kolei podatnicy, którzy zawodowo zajmują się sprzedażą samochodów, mogą zagwarantować sobie prawo do 100-proc. odliczenia VAT, nie rejestrując pojazdów, co uniemożliwi ich poruszanie się po drogach. Gdyby auto zostało zarejestrowane (np. dla celów demonstracyjnych), to wykluczone jest ich użycie przez pracowników (np. na dojazdy do pracy), a diler musi prowadzić ewidencję przebiegu takiego auta.
Kiedy można, a kiedy nie wolno odliczyć 100 proc. VAT
Podatnik, który prowadzi działalność gospodarczą w miejscu zamieszkania i ma tylko jeden samochód - Odliczy tylko 50 proc. podatku zawartego w cenie auta oraz wydatków eksploatacyjnych
Pracodawca wynajmuje auto pracownikowi, aby ten mógł korzystać z niego w celach prywatnych - Takie wynajęcie – choćby odpłatne – wyklucza możliwość odliczenia przez firmę 100 proc. VAT (wyjątkiem jest sytuacja, gdy wynajem stanowi podstawową działalność przedsiębiorstwa)
Opłaty za parking i przejazd autostradą - Można odliczyć 50 proc. VAT, jeśli auto jest wykorzystywane do użytku mieszanego
Możliwość 100-proc. odliczenia VAT od towarów, mimo że są zamontowane w pojeździe wykorzystywanym do celów mieszanych - Jest to dopuszczalne, jeżeli ich przeznaczenie obiektywnie wskazuje, że mogą być wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej. Przykładem są taksometry montowane w taksówkach oraz wydatki poniesione na ich montaż, naprawy i konserwacje
Obowiązek prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdów, która potwierdza, że samochód jest wykorzystywany wyłącznie do celów służbowych i umożliwia 100-proc. odliczenie VAT - Podatnik nie odliczy 100 proc. VAT, jeśli ewidencja będzie miała wady, np. niepełne lub sprzeczne zapisy, luki w poszczególnych pozycjach, niezgodności w zakresie stanu licznika ze stanem rzeczywistym. Jeżeli jednego dnia pracownik odbywa kilka podróży służbowych do różnych miast, można zrobić jeden wpis na koniec dnia określający cel (np. nazwy zaopatrywanych sklepów), opis trasy (np. Warszawa – Radom – Puławy – Lublin – Warszawa), sumę przejechanych w tym dniu kilometrów. Nie wystarczy jeden wpis na dzień, jeśli podatnik świadczy np. usługi przewozu osób lub bagażu. Musi prowadzić bardziej szczegółową ewidencję.
Aktualizacja danych w urzędzie skarbowym o wykorzystywaniu aut wyłącznie do celów prywatnych - Jeżeli nastąpi zmiana wykorzystywania pojazdu z wyłącznie do działalności gospodarczej na mieszane, to aktualizacji dokonuje się najpóźniej przed dniem zmiany