Rosja i Norwegia rozpoczynają negocjacje z Komisją Europejską w sprawie umów o współpracy administracyjnej w dziedzinie podatku od towarów i usług. Przyniesie to miliardowe oszczędności
Porozumienia z tymi krajami byłyby pierwszymi tego typu zawartymi z państwami spoza Wspólnoty. Wstępne rozmowy na ten sam temat trwają z Kanadą, Chinami i Turcją. Celem ma być skuteczna walka z oszustwami w VAT. Obecnie kosztują one unijny
budżet prawie 200 mld euro rocznie.
Kto zyska w Polsce
Na zmianach skorzystałby przede wszystkim polski
fiskus. Walcząc z wyłudzeniami VAT spowodowanymi transakcjami karuzelowymi, nasze urzędy mogłyby łatwiej pozyskiwać informacje od swoich rosyjskich bądź norweskich partnerów o podmiotach mających siedzibę w tych krajach.
Porozumienia mogą też wpłynąć korzystnie na sytuację uczciwych polskich przedsiębiorców handlujących z Rosją i Norwegią. Wzrosłyby szanse na odliczenie naliczonego VAT przez firmy, którym zdarza się nieświadomie uczestniczyć w oszukańczej
transakcji. Działając w dobrej wierze i z zachowaniem należytej staranności, polska firma mogłaby skutecznie bronić prawa do odliczenia VAT. Łatwiej byłoby jej odwołać się w takiej sytuacji do wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, np. z 21 czerwca 2012 r. w sprawach połączonych Mahagében kft i Péter Dávid (sygn. akt C-80/11 i C-142/11).
Na razie
KE nie podaje szczegółów, zasłaniając się tajemnicą negocjacji. Jednak w komunikacie dotyczącym planów zawarcia porozumień z Norwegią i Rosją podano, że Komisja liczy na pomoc w walce z transgranicznymi oszustwami przede wszystkim w e-handlu i sektorze usług telekomunikacyjnych.
Narażone branże
Jan Tokarski, starszy menedżer w PwC, wyjaśnia, że to branże najbardziej narażone na działanie oszustów.
Dla Brukseli nie bez znaczenia jest również to, że właśnie te sektory przeżywają dynamiczny wzrost, więc walka z oszustwami podatkowymi dla
ochrony budżetów krajów unijnych jest kluczowa.
Tokarski podkreśla, że obecnie brak jest formalnych porozumień UE z państwami trzecimi, które umożliwiałyby wymianę informacji w zakresie VAT.
Przesądzą szczegóły
Zdaniem Marcina Brzezina, doradcy podatkowego w Crido Taxand, za wcześnie jeszcze, by ocenić skuteczność planowanych działań Komisji. Nie wiadomo np., czy fiskus po uzyskaniu informacji o podejrzanych transakcjach będzie mógł zwrócić się do zagranicznego partnera z prośbą o wszczęcie kontroli u konkretnego podatnika.
Współpraca fiskusa z krajami trzecimi może być kluczowa dla ograniczenia skali oszustw podatkowych – przyznaje ekspert.
Jego zdaniem jednak trudno będzie osiągnąć ten cel bez stworzenia jednostek wyspecjalizowanych w ściganiu przestępstw podatkowych w ramach krajowych organów podatkowych.
Co będzie mógł zrobić fiskus
Porozumienia z Rosją i Norwegią mają być oparte na rozporządzeniu Rady UE 904/2010 z 7 października 2010 r. w sprawie współpracy administracyjnej oraz zwalczania oszustw w dziedzinie podatku od wartości dodanej. Daje ono organom podatkowym następujące uprawnienia:
● Każde państwo członkowskie UE wyznacza centralne biuro łącznikowe odpowiedzialne za wymianę informacji w zakresie VAT z innymi państwami.
● Centralne biuro łącznikowe bądź inny upoważniony urzędnik może wystąpić z wnioskiem o udzielenie informacji wymaganych do prawidłowego określenia zobowiązania podatkowego w VAT do innego kraju w UE.
● Urząd z innego kraju wezwany do udzielenia informacji udziela jej najszybciej, jak to możliwe, nie później niż w ciągu trzech miesięcy od otrzymania wniosku.
● Centralne biuro łącznikowe może przesłać informacje automatycznie, bez wniosku, jeżeli bez nich dane państwo nie może skontrolować, czy pobrano daninę w prawidłowej wysokości, lub gdy istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że naruszone zostaną przepisy o VAT.
● Państwa przechowują w systemie elektronicznym dane m.in. o tożsamości, działalności, formie prawnej i adresie zarejestrowanych podatników VAT. Inne kraje mają dostęp do tych danych.
● Podatnicy dokonujący WDT oraz świadczący usługi przede wszystkim telekomunikacyjne, nadawcze i elektroniczne mogą uzyskać potwierdzenie ważności numeru identyfikacyjnego VAT oraz adresu kontrahenta.
● Utworzono zdecentralizowaną sieć wymiany informacji w zakresie VAT „Eurofisc”. W jej ramach istnieje system wczesnego ostrzegania o nadużyciach w zakresie VAT.
