Gdy termin zapłaty podatku nie zostanie dotrzymany, trzeba liczyć się z powstaniem zaległości podatkowej. Taką zaległość należy zapłacić wraz z odsetkami. W niektórych sytuacjach na podatnika mogą także zostać nałożone dodatkowe kary.

Czy niewpłacona zaliczka będzie zaległością
Zapomniałem w terminie wpłacić zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych. Czy w takiej sytuacji powstanie także zaległość podatkowa?
Tak
Zaległością podatkową jest podatek niezapłacony w terminie płatności. Za zaległość podatkową uważa się także niezapłaconą w terminie płatności zaliczkę na podatek lub ratę podatku. Zasady dotyczące zaległości mają zastosowanie również do należności z tytułu podatków, zaliczek na podatki oraz rat podatków niewpłaconych w terminie płatności przez płatnika lub inkasenta.
Podstawa prawna
■ Art. 51 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).
Czy fiskus może określić wysokość zobowiązania
Złożyłem zeznanie podatkowe za 2006 rok w terminie. Jednak podejrzewam, że wpłacałem za niskie zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Urząd skarbowy wszczął wobec mnie postępowanie podatkowe. Czy fiskus po sprawdzeniu mojego zeznania podatkowego może określić inne zobowiązanie?
Tak
Jeżeli w postępowaniu podatkowym po zakończeniu roku podatkowego lub innego okresu rozliczeniowego organ podatkowy stwierdzi, że podatnik mimo ciążącego na nim obowiązku nie złożył deklaracji, wysokość zaliczek jest inna niż wykazana w deklaracji lub zaliczki nie zostały zapłacone w całości lub w części, organ ten wydaje decyzję, w której określa wysokość odsetek za zwłokę na dzień złożenia zeznania podatkowego za rok podatkowy lub inny okres rozliczeniowy, a w przypadku niezłożenia zeznania w terminie - odsetki na ostatni dzień terminu złożenia zeznania, przyjmując prawidłową wysokość zaliczek na podatek. Trzeba jednak podkreślić, że wydanie decyzji przez urząd w opisanej sytuacji nie stanowi podstawy do egzekwowania zaliczek po zakończeniu roku podatkowego. Odsetki od niewpłaconych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych są należne do dnia złożenia zeznania rocznego.
Podstawa prawna
■ Art. 53a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).
Czy wysokość odsetek liczona jest w skali roku
Nie zapłaciłem w terminie podatku dochodowego od osób fizycznych za 2006 rok. Powstała u mnie zaległość podatkowa, od której mam zapłacić odsetki. Czy są one obliczane w skali roku?
Tak
Stawka odsetek za zwłokę wynosi 200 proc. podstawowej stopy oprocentowania kredytu lombardowego, ustalanej zgodnie z przepisami o Narodowym Banku Polskim. Obecnie odsetki od zaległości podatkowych wynoszą 12 proc. w skali roku.
Stawka odsetek za zwłokę ulega obniżeniu lub podwyższeniu w stopniu odpowiadającym obniżeniu lub podwyższeniu podstawowej stopy oprocentowania kredytu lombardowego, poczynając od dnia, w którym stopa ta uległa zmianie. Ostatnia zmiana stopy kredytu lombardowego miała miejsce 27 czerwca 2007 r. i od 28 czerwca wynosi 6 proc.
Podstawa prawna
■ Art. 56 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).
Czy urząd wezwie do zapłaty odsetek
Otrzymałem decyzję z urzędu skarbowego z wysokością zaległości podatkowej i odsetek za zwłokę. Czy teraz powinienem czekać na wezwanie urzędu do zapłaty tych należności?
Nie
Odsetki za zwłokę wpłacane są bez wezwania organu podatkowego. Jeżeli dokonana wpłata nie pokrywa kwoty zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę, wpłatę tę zalicza się proporcjonalnie na poczet kwoty zaległości podatkowej oraz kwoty odsetek za zwłokę w stosunku, w jakim w dniu wpłaty pozostaje kwota zaległości podatkowej do kwoty odsetek za zwłokę.
Podstawa prawna
■ Art. 55 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).
Czy wspólnik odpowiada za odsetki
Wraz z bratem prowadziliśmy spółkę. W trakcie jej trwania doprowadziliśmy do powstania zaległości podatkowych, więc wycofałem się z niej. Wiem, że razem z bratem odpowiadam solidarnie za powstałe długi. Czy odpowiadam tez za odsetki od tej zaległości?
Tak
Jeżeli były wspólnik odpowiada za zaległość podatkową powstałą w zakresie, gdy był wspólnikiem, to tym samym odpowiada za związane z nią odsetki za zwłokę. Obowiązek zapłaty odsetek związany jest bowiem z istnieniem zaległości. Skoro ciąży na nim (jako osobie trzeciej odpowiedzialnej za cudze zobowiązanie podatkowe) obowiązek zapłaty zaległości i to także wtedy, gdy jest byłym wspólnikiem, to tym samym ciąży na nim obowiązek zapłaty odsetek jako należności ubocznej, związanej z tym zobowiązaniem podatkowym.
Podstawa prawna
■ Art. 115 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).
Czy można zostać ukaranym za niezapłacenie podatku
Mam do zapłacenia zaległy podatek, ale na razie nie mam środków na jego uregulowanie. Czy poza zaległością podatkową i odsetkami za zwłokę mogę zostać ukarany za niezapłacenie podatku?
Tak
Przepisy kodeksu karnego skarbowego przewidują takie kary. Podatnik, który uporczywie nie wpłaca w terminie podatku, podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe. Sąd może odstąpić od wymierzenia kary, jeżeli przed wszczęciem postępowania w sprawie o wykroczenie skarbowe wpłacono w całości należny podatek na rzecz właściwego organu. Kara grzywny za wykroczenie skarbowe może wynieść w 2007 roku od 93,60 zł do 18 720 zł.
Podstawa prawna
■ Art. 57 ustawy z dnia 10 września 1999 r. - Kodeks karny skarbowy (t.j. Dz.U. z 2007 r. nr 111, poz. 765 z późn. zm.).
Czy urząd nałoży karę po złożeniu korekty
W złożonej deklaracji PIT za 2006 rok popełniłem błąd rachunkowy. Z pierwotnych obliczeń wyszła mi nadpłata podatku, podczas gdy powinienem podatek dopłacić. Gdy zorientowałem się, że źle policzyłem swoje dochody, złożyłem korektę zeznania w urzędzie oraz wpłaciłem należny podatek. Czy mogę teraz zostać za swój błąd ukarany?
Nie
Nie podlega karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, kto złożył prawnie skuteczną, w rozumieniu przepisów ustawy - Ordynacja podatkowa lub ustawy o kontroli skarbowej korektę deklaracji podatkowej wraz z uzasadnieniem przyczyny korekty i w całości uiścił, niezwłocznie lub w terminie wyznaczonym przez uprawniony organ, należność podatkową uszczuploną lub narażoną na uszczuplenie.
Podstawa prawna
■ Art. 16a ustawy z dnia 10 września 1999 r. - Kodeks karny skarbowy (t.j. Dz.U. z 2007 r. nr 111, poz. 765 z późn. zm.).
Czy dla wszystkich podatków są określone terminy płatności
Urząd skarbowy wydał w mojej sprawie decyzję ustalającą wysokość zobowiązania podatkowego. Teraz powinienem ją wpłacić. Czy każdy podatnik ma określony termin na zapłatę podatku?
Tak
Termin płatności podatku wynosi 14 dni od dnia doręczenia decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego. Jeżeli przepisy prawa podatkowego określają kalendarzowo terminy płatności podatku, zaliczki na podatek lub raty podatku, a decyzja ustalająca wysokość zobowiązania podatkowego nie została doręczona co najmniej na 14 dni przed terminem płatności podatku, pierwszej zaliczki na podatek lub pierwszej raty podatku, obowiązuje 14-dniowy termin płatności podatku.
W sytuacji gdy podatnik jest zobowiązany sam obliczyć i wpłacić podatek, za termin płatności uważa się ostatni dzień, w którym, zgodnie z przepisami prawa podatkowego, wpłata powinna nastąpić.
Terminem płatności dla płatników jest ostatni dzień, w którym, zgodnie z przepisami prawa podatkowego, powinna nastąpić wpłata należności z tytułu podatku. Natomiast terminem płatności dla inkasentów jest dzień następujący po ostatnim dniu, w którym zgodnie z przepisami prawa podatkowego, wpłata podatku powinna nastąpić, chyba że organ stanowiący właściwej jednostki samorządu terytorialnego wyznaczył termin późniejszy.
Podstawa prawna
■ Art. 47 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).
Przygotowała Ewa Matyszewska