Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na interpelację poselską (nr 17945/13) odniosło się do wątpliwości związanych z planowanym wprowadzeniem klauzuli obejścia prawa podatkowego (antyabuzywnej). Na pytanie, czy takie rozwiązanie będzie zgodne z ustawą zasadniczą, skoro już raz Trybunał Konstytucyjny klauzulę zakwestionował (sygn. K 4-03) MF podkreśliło, że o niekonstytucyjności przesądziły materialno-prawne mankamenty przepisu.
W poprzedniej klauzuli użyto zwrotów niedookreślonych, dlatego teraz MF chce zdefiniować pojęcie unikania opodatkowania. Wskazane będą zatem działania podatnika uznawane za nieakceptowane z punktu widzenia organów podatkowych.
Resort finansów odniósł się także do pytania, czy zamiast wprowadzać klauzulę nie można stosować przepisów prawa cywilnego o czynnościach pozornych. Chodzi o art. 83 par. 1 kodeksu cywilnego. Zgodnie z nim nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru.
MF wyjaśnia, że prawo podatkowe jest autonomiczne w stosunku do innych gałęzi prawa. Poza tym na gruncie podatkowym funkcjonują już regulacje mające przeciwdziałać czynnościom pozornym. Zgodnie z art. 199a par. 2 Ordynacji podatkowej (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.) skutki podatkowe powinny być ustalane w stosunku do czynności ukrytej, a nie w stosunku do czynności pozornej.
Czynności, w przypadku których rzeczywisty cel i zamiar stron są inne niż deklarowane, są czynnościami pozornymi. Władze skarbowe są w takim wypadku uprawnione do ich pominięcia oraz wywodzenia skutków podatkowych z czynności ukrytych. MF podkreśla, że dotyczy to wyłącznie skutków prawnopodatkowych. Należy je rozpatrywać wyłącznie na gruncie prawa podatkowego, opierając się na istniejących tam konstrukcjach, bez względu na to, jak dane zdarzenia można zakwalifikować na gruncie prawa cywilnego czy handlowego.
W ocenie MF obejście prawa podatkowego nie może być uznane za szczególną postać obejścia prawa cywilnego. Proponowana klauzula, jako materialny przepis prawa podatkowego, nie może więc wkraczać w sferę regulacji cywilnoprawnej. W szczególności nie jest dopuszczalne ani celowe, aby klauzula zawierała zakazy lub nakazy dotyczące czynności cywilnoprawnych. MF ma nadzieję, że klauzula przyczyni się do uporządkowania relacji między prawem podatkowym i cywilnym, podkreślając autonomię prawa podatkowego.