Fiskus regularnie przegrywa przed Naczelnym Sądem Administracyjnym sprawy o opodatkowanie dywidendy rzeczowej. Chodzi o sytuacje, w których spółka dzieli się zyskiem ze swoimi udziałowcami czy akcjonariuszami, przekazując im nie gotówkę, ale np. prawa do nieruchomości czy papiery wartościowe. Ministerstwo Finansów chciałoby, aby w takim przypadku podatek płacił nie tylko wspólnik (podatek od dywidendy), ale także firma (podatek dochodowy). Szanse na ewentualną zmianę linii orzeczniczej są małe, dlatego resort przygotował projekt nowelizacji przepisów. Zapisał w nim, że uregulowanie zobowiązania w formie niepieniężnej powoduje powstanie u dłużnika przychodu, który należy opodatkować.

Zmiany mają wejść w życie 1 stycznia 2014 r.

Dywidenda rzeczowa

Resort finansów uważa, że przekazanie wspólnikowi przez spółkę np. nieruchomości w ramach jego prawa do zysku ma takie same skutki podatkowe jak jej sprzedaż, czyli trzeba zapłacić podatek od dochodu z odpłatnego zbycia.

Według NSA to absurd. W jednolicie brzmiących orzeczeniach sąd stwierdza, że spółka nie musi płacić 19-proc. CIT w związku z wypłatą dywidendy rzeczowej. Argumentuje, że w takim przypadku nie dochodzi do odpłatnego zbycia rzeczy. Pierwszy taki wyrok NSA wydał 8 lutego 2012 r. (sygn. akt II FSK 1384/10), ostatni 22 lutego 2013 r. (sygn. akt II FSK 1771/11).

Liczba spółek kapitałowych

Liczba spółek kapitałowych

źródło: Dziennik Gazeta Prawna

Na reakcję organów podatkowych nie trzeba było długo czekać. Ministerstwo Finansów zrekompensuje sobie te porażki, zmieniając przepisy. Co więcej, po nowelizacji mają być opodatkowane nie tylko dywidendy rzeczowe, ale także takie transakcje, kiedy za wykonaną usługę przedsiębiorca zapłaci kontrahentowi w innej formie niż pieniężna.

Różne transakcje

Według ekspertów projektowane przepisy będą dotyczyć wszelkich transakcji, w których przedsiębiorcy w ramach spłaty swojego zobowiązania zaoferują jakieś świadczenie niepieniężne.

– W praktyce zmiana obejmie więc nie tylko takie sytuacje, w których zobowiązanie może zostać opłacone w formie wydania kontrahentowi aktywów o znacznej wartości – takich jak nieruchomości czy papiery wartościowe, ale także takie, kiedy podatnik przeniesie na kontrahenta, np. własne wierzytelności, w tym z tytułu spłaty pożyczek czy kredytów udzielonych innym podmiotom – mówi Filip Siwek, doradca podatkowy w Kancelarii Skoczyński Wachowiak Strykowski.

Opodatkowanie dywidendy rzeczowej i świadczeń w naturze

Opodatkowanie dywidendy rzeczowej i świadczeń w naturze

źródło: Dziennik Gazeta Prawna

Mieczysław Gonta, dyrektor w dziale prawnopodatkowym PwC, zaznacza, że w przepisach brakuje definicji pojęcia „świadczenie niepieniężne”. Według niego resort ma na myśli transakcje, których przedmiotem są rzeczy ruchome (np. samochody, komputery, towary itd.), prawa (np. znaki towarowe, licencje itd.), a także usługi (np. finansowe, doradcze itd.).

Projektowana zmiana dotyczy nie tylko spółek kapitałowych opodatkowanych CIT, ale również indywidualnych przedsiębiorców rozliczających PIT.