Płatnikiem podatku od czynności cywilnoprawnych dokonywanych w formie aktu notarialnego jest m.in. notariusz.

– Odpowiedzialność majątkowa notariusza jako płatnika nie jest odpowiedzialnością za zobowiązanie podatkowe ciążące na podatniku, ale jest odpowiedzialnością za własne działanie (bądź zaniechanie działania) związane z wykonywaniem ustawowych obowiązków – tłumaczy Dorota Stangreciak-Karpierz, prawnik w ECA Auxilium.

Hanna Juzyszyn, doradca podatkowy w Chałas i Wspólnicy Kancelaria Prawna, dodaje, że do odpowiedzialności płatnika stosuje się również przepisy regulujące odpowiedzialność osób pozostających w związku małżeńskim, co oznacza, że odpowiedzialność notariusza może obejmować również majątek wspólny jego i jego współmałżonka.

W sprawie przepisów o odpowiedzialności notariuszy wypowiedział się Trybunał Konstytucyjny (sygn. akt SK 10/08), uznając je za zgodne z konstytucją

– Notariusz odpowiada karnie skarbowo – ostrzega Hanna Juzyszyn.

Przepisy przewidują odpowiedzialność karną w stosunku do płatnika, który pobranego podatku nie wpłaca. Natomiast niepobranie podatku bądź pobranie go w wysokości niższej od należnej stanowi czyn zabroniony.

Trzeba też pamiętać, że odpowiedzialność płatnika jest wyłączona, jeśli na skutek zdarzeń, o których nie mógł wiedzieć, a o których powinien poinformować go podatnik, notariusz nie wypełnił swoich ustawowych obowiązków.

– Ryzyko odpowiedzialności notariuszy jako płatników jest przez nich ograniczane przez obowiązkowe ubezpieczanie się od tej odpowiedzialności, jak również możliwość wystąpienia do właściwego organu podatkowego z wnioskiem o dokonanie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego, mających zastosowanie w indywidualnej sprawie rozstrzyganej przez płatnika – uspokaja Dorota Stangreciak-Karpierz.

A Hanna Juzyszyn podpowiada, że istnieje także możliwość dochodzenia wpłaconego przez płatnika, a niepobranego od podatnika podatku na gruncie przepisów kodeksu cywilnego o bezpodstawnym wzbogaceniu.