Prace nad projektem ustawy o zwrocie nadpłaty akcyzy od strat przesyłowych energii elektrycznej zostały wstrzymane. Problem dotyczący zwrotu podatku akcyzowego zapłaconego od wyprodukowanej i sprzedanej energii elektrycznej w okresie od 1 stycznia 2006 r. do 28 lutego 2009 r. ma związek z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości UE.
Rozmowa z wiceministrem finansów Jackiem Kapicą.
W sądach administracyjnych toczą się sprawy dotyczące zwrotu akcyzy od energii elektrycznej. Problemem ma zająć się Izba Gospodarcza NSA. Skąd wzięły się kłopoty ze zwrotem akcyzy?
Problem dotyczący zwrotu podatku akcyzowego zapłaconego od wyprodukowanej i sprzedanej energii elektrycznej w okresie od 1 stycznia 2006 r. do 28 lutego 2009 r. ma związek z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości UE. W wydanym przez TS 12 lutego 2009 r. wyroku w sprawie C-475/07 ze skargi Komisji Europejskiej przeciwko Polsce trybunał stwierdził, że Polska uchybiła postanowieniom dyrektywy energetycznej w zakresie określenia momentu, w którym podatek od energii staje się wymagalny. Nie zaimplementowała bowiem do 1 stycznia 2006 r. odpowiednich przepisów dyrektywy. Trybunał w wydanym orzeczeniu nie odniósł się jednak do kwestii, kto faktycznie powinien być podmiotem zobowiązanym do zapłaty podatku. Stąd też opodatkowanie producentów nie jest niezgodne z prawem wspólnotowym, przy czym powinno odnosić się do energii dostarczonej do odbiorcy finalnego. Z ekonomicznego punktu widzenia podmiotów, które podlegały do 28 lutego 2009 r. akcyzie, wyrok daje możliwość ubiegania się o zwrot podatku naliczonego od energii, która została utracona w związku z procesami przesyłu i dystrybucji od momentu wydania przez producenta (moment powstania obowiązku przewidziany w ustawie o podatku akcyzowym, która utraciła moc 1 marca 2009 r.) do momentu dostawy konsumentowi (moment powstania obowiązku przewidziany w dyrektywie energetycznej).
Ministerstwo Finansów opracowało projekt zwrotu części akcyzy. Co się dzieje z tym projektem?
Prace nad projektem ustawy o zwrocie nadpłaty w podatku akcyzowym zapłaconym od strat przesyłowych energii elektrycznej w okresie od 1 stycznia 2006 r. do 28 lutego 2009 r. zostały wstrzymane. Wynika to z faktu, że kwestia stwierdzenia nadpłaty akcyzy od energii, gdy ciężar podatku poniósł nabywca końcowy opodatkowanego towaru, była przedmiotem rozstrzygania przez Trybunał Konstytucyjny. Postanowieniem z 15 października 2009 r. skład orzekający NSA zwrócił się do TK z pytaniem prawnym, czy przepisy Ordynacji podatkowej w zakresie, w jakim nie warunkują stwierdzenia nadpłaty podatku akcyzowego i jej zwrotu od tego, kto poniósł ciężar ekonomiczny tego podatku, są zgodne z art. 2 konstytucji. Trybunał postanowieniem z 29 listopada 2010 r. umorzył postępowanie ze względu na niedopuszczalność wydania orzeczenia.
Czy rozwiązania z projektu mają jeszcze szanse na wejście w życie?
3 lutego 2011 r. Naczelny Sąd Administracyjny przedstawił do rozstrzygnięcia całej Izbie Gospodarczej NSA zagadnienie prawne: czy w rozumieniu art. 72 par. 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej jest nadpłatą kwota akcyzy uiszczona z tytułu sprzedaży energii elektrycznej w sytuacji gdy ten, kto ją uiścił, nie poniósł z tego tytułu uszczerbku majątkowego. W związku z tym sądy w podobnych sprawach czekają na rozstrzygnięcie izby. Zależnie od tego, jak wypowie się izba NSA, MF podejmie decyzję co do dalszych losów projektu ustawy.