Niektóre urzędy miejskie żądają od właścicieli sklepów uiszczania opłaty targowej za eksponowanie towarów przed lokalem sklepu. Zdaniem resortu finansów taka praktyka nie ma podstawy prawnej. Parlament przygotowuje nowelizację przepisów.
Pobieranie przez urzędy miejskie opłaty targowej od właścicieli sklepów stało się już tak kontrowersyjne, że głos zabrał resort finansów.

Nierówne traktowanie

Handlowcy skarżyli się, że urzędy miejskie żądają od nich uiszczania opłaty targowej za eksponowanie towarów przeznaczonych na sprzedaż przed lokalem sklepu. Zdaniem urzędników takie działania noszą znamiona działalności targowej, co oznacza, że wymagają uiszczenia stosownych opłat potwierdzonych przez urzędy wystawieniem tzw. biletów targowych. Jednak w ocenie urzędów skarbowych opłaty za bilety targowe nie mogą być zaliczone w koszty prowadzenia działalności gospodarczej. Dlaczego? Gdyż zarejestrowana przez właścicieli sklepów działalność nie obejmuje handlu obwoźnego.
Przedstawiona wyżej sytuacja dotyczy tylko tych przedsiębiorców, którzy wynajmują lokale na potrzeby prowadzenia sklepu. Przedsiębiorcy będący właścicielami obiektów, w których prowadzą działalność handlową, są zwolnieni z opłaty targowej, gdyż uiszczają podatek od nieruchomości. W ocenie zainteresowanych praktyka stosowana przez urzędy miejskie, polegająca na kwalifikowaniu eksponowania towarów przed sklepem jako działalności targowej jest krzywdząca. Przecież nie można traktować wystawienia jednego towaru przed sklep, np. wózka do wożenia niemowlaków, jak typowej działalności targowej. Skoro jednak urzędnicy miejscy tak tę praktykę kwalifikują to w ten sposób zmuszają przedsiębiorców do ponoszenia podwójnych opłat: zarówno na rzecz właścicieli dzierżawionej nieruchomości, jak i na rzecz urzędów miejskich.
Ze względu na to, że taka interpretacja obowiązujących przepisów stosowana jest tylko przez niektóre urzędy miejskie, w skali ogólnopolskiej dochodzi do nierównego traktowania prowadzących ten sam rodzaj działalności gospodarczej.

Odrębna sprzedaż

Czy urzędy miejskie poprawnie stosują się do obowiązujących przepisów? Zdanie resortu finansów nie, gdyż zgodnie z art. 15 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. 2006, nr 121, poz. 844, ze zm.) opłatę targową pobiera się od osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, dokonujących sprzedaży na targowiskach. Targowiskami są wszelkie miejsca, w których jest prowadzony handel. Przy czym opłacie targowej nie podlega sprzedaż dokonywana w budynkach lub częściach budynków, z wyjątkiem targowisk pod dachem oraz hal używanych do targów, aukcji i wystaw.
Zgodnie z art. 543 Kodeksu cywilnego wystawienie rzeczy w miejscu sprzedaży na widok publiczny z oznaczeniem ceny uważa się za ofertę sprzedaży. Nie jest zatem ofertą w rozumieniu ww. przepisu wystawienie rzeczy w okolicznościach podobnych do proponowania sprzedaży, ale bez podania ceny. Przez wystawienie w miejscu sprzedaży na widok publiczny należy rozumieć nie tylko wystawienie towaru w witrynach sklepowych, na zewnątrz lokalu, lecz także we wszelkich miejscach, gdzie dokonuje się sprzedaży. Wystawienie przez sprzedającego części oferowanego towaru na zewnątrz lokalu nie stanowi odrębnej sprzedaży. Potwierdza to także orzecznictwo sądów administracyjnych. W wyroku z dnia 26 maja 2009 r. (sygn. akt I SA/Bd 180/09) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy stwierdził, że wystawienie towaru jest ofertą sprzedaży konkretnego handlowca. Ekspozycja towaru jest formą reklamy tego towaru, który znajduje się wewnątrz sklepu. Nie stanowi zatem odrębnej oferty. W konsekwencji nie można traktować jej jako samodzielnej sprzedaży, oderwanej od tej dokonywanej wewnątrz pawilonu handlowego.

Nowelizacja przepisów

Czy resort finansów będzie zabiegał o wprowadzenie jednoznacznych przepisów dotyczących pobierania opłaty targowej i w konsekwencji doprowadzi do przyjęcia przez urzędy miejskie jednolitej ich interpretacji? Ministerstwo finansów nie musi podejmować w tym zakresie własnej inicjatywy, gdyż Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 8 grudnia 2009 r. (sygn. akt K 7/08) orzekł o niezgodności z Konstytucją RP art. 15 ust. 2a ustawy o podatkach i opłatach lokalnych dotyczącego opłaty targowej. Ponadto w wyroku tym TK podkreślił, iż odroczenie utraty mocy obowiązującej uchylonego przepisu ma pozwolić Sejmowi nie tylko na uregulowanie materii znajdującej się w tym przepisie, ale także na rozważenie potrzeby ewentualnego przygotowania nowej regulacji prawnej opłaty targowej, która byłaby dostosowana do zmieniających się stosunków ekonomicznych.
Na początku lutego br. komisje sejmowe i Senat RP postanowiły rekomendować Sejmowi nowy art. 15 ust. 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Zgodnie z nowym brzmieniem przepisu opłacie targowej nie będzie podlegać sprzedaż dokonywana w budynkach lub w ich częściach, także towary wystawione jako oferta w bezpośrednim ich sąsiedztwie. Przyjęcie przepisu w nowym brzmieniu sprawi, że urzędy miejskie nie będą już mogły żądać od handlujących zarówno opłaty targowej jak i podatku od nieruchomości. Nowe przepisy mają wejść w życie 19 czerwca 2011 r. Dzień wcześniej straci moc wspomniany art. 15 ust. 2.