Podatnik nie może indywidualnie ustalić stawki amortyzacyjnej dla budynku mieszkalnego wykorzystywanego na potrzeby wynajmu prywatnego, jeżeli nie było nabycia.
Podatniczka była właścicielem 1/2 części działki budowlanej na podstawie notarialnej umowy przeniesienia własności z 1980 r. Pozostała 1/2 część działki należała do jej rodziców na prawach współwłasności ustawowej. Działka została zabudowana budynkiem mieszkalnym bliźniaczym składającym się z dwóch segmentów. Budynek otrzymał w ewidencji miasta dwa numery: 13 dla jednego segmentu i 13a dla drugiego segmentu.
W 1994 r. córka zawarła z rodzicami umowę potwierdzającą użytkowanie całego budynku od 1982 r., jednocześnie wyłączając możliwość wspólnego korzystania (umowa quoad usum). W 2006 roku podatniczka wynajęła (najem prywatny) segment 13a. Zapytała, czy segment budynku oznaczony jako 13a spełnia przesłanki do uznania go jako używany środek trwały w dniu przyjęcia go do ewidencji środków trwałych w 2006 roku?
Organ interpretacyjny uznał, że wnioskodawczyni nie może indywidualnie ustalić stawki amortyzacyjnej dla budynku mieszkalnego (segmentu 13a) wykorzystywanego na potrzeby wynajmu prywatnego.
Podatniczka nie zgodziła się z taką interpretacją. Jednak Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku oddalił jej skargę. Sąd przypomniał, że budynki i budowle uznawane są za używane, jeżeli podatnik wykaże, że przed ich nabyciem były wykorzystywane co najmniej przez okres 60 miesięcy. Ustawodawca uznaje zatem za używane tylko takie środki trwałe, które były wykorzystywane przed ich nabyciem przez podatnika przez dany czas. Wykorzystywanie środka trwałego przez dany czas musi mieć miejsce przed jego nabyciem przez podatnika. Nie ma zatem możliwości ustalenia indywidualnych stawek amortyzacyjnych dla środków trwałych, które, będąc własnością podatnika, były używane przed ich wprowadzeniem do ewidencji przez określony czas przez samego podatnika.
W ocenie WSA taka sytuacja ma miejsce w rozpatrywanej sprawie. Nie ulega bowiem wątpliwości, że skarżąca jest współwłaścicielką nieruchomości zabudowanej budynkiem bliźniaczym począwszy od 1980 r. i stanu tego nie zmieniła zawarta w 1994 r. umowa quoad usum. Umowa ta nie doprowadziła także do nabycia przez nią prawa posiadania segmentu 13a, gdyż prawo to skarżąca miała już wcześniej z samego tytułu bycia współwłaścicielką tej nieruchomości.
Sygn. akt I SA/Gd 1064/10

Nie było nabycia, nie ma indywidualnej stawki

ikona lupy />

Dominika Dragan-Berestecka, doradca podatkowy w Kancelarii Ożóg i Wspólnicy

Słusznie sąd uznał, że umowa o podział quoad usum nie skutkowała nabyciem przez podatniczkę nieruchomości, gdyż była ona jej współwłaścicielką. Dokonanie podziału quoad usum oznacza tylko wewnętrzne zorganizowanie sposobu korzystania z rzeczy wspólnej. Współwłaściciele nadal pozostają w stosunku współwłasności, tyle że korzystanie ze wspólnej nieruchomości zostaje zmodyfikowane. Skoro nie wystąpiło nabycie nieruchomości, bowiem podatniczka była jej właścicielem od samego początku, to nie ma możliwości stosowania indywidualnej stawki amortyzacyjnej przewidzianej dla budynków używanych, tj. takich które przed ich nabyciem były wykorzystywane przez co najmniej 6 miesięcy. W tym przypadku warunek ten nie został jednak spełniony. Na marginesie warto dodać, że stosowanie stawki indywidualnej jest korzystne, bowiem skutkuje krótszym okresem amortyzacji, a tym samym umożliwia zaliczenie w koszty uzyskania przychodów wyższych odpisów amortyzacyjnych.