Jak zmieniły się zasady opodatkowania z wolnych zawodów w regulacjach umów o unikaniu podwójnego opodatkowania?
We wcześniejszych umowach opartych na modelowej konwencji OECD (MK OECD) w jej wersji z 1977 r., zawieranych przez Polskę od lat 70. aż do końca lat 90., stosowne regulacje znajdowały się zazwyczaj w art. 14. Zgodnie z tym przepisem dochód, który osoba mająca miejsce zamieszkania w jednym państwie osiąga z wykonywania wolnego zawodu albo z innej samodzielnej działalności o podobnym charakterze, podlega opodatkowaniu tylko w tym państwie, chyba że osoba do wykonywania swej działalności dysponuje zwykle tzw. stałą placówką w drugim państwie. W takim przypadku dochód może być opodatkowany w tym drugim państwie, lecz tylko w takim zakresie, w jakim może być przypisany tej stałej placówce. Artykuł 14 definiował ponadto wolny zawód jako samodzielnie wykonywaną działalność naukową, literacką, artystyczną, wychowawczą lub oświatową, jak również samodzielnie wykonywaną działalność lekarzy, chirurgów, prawników, inżynierów, architektów, dentystów oraz księgowych, choć wyliczenie to miało jedynie charakter przykładowy i nie było katalogiem zamkniętym.
MK OECD z 1977 r., oficjalny komentarz OECD do tej konwencji oraz bazujące na jej treści umowy nie zawierały definicji stałej placówki. W praktyce przyjęto, że jest to odpowiednik pojęcia tzw. zakładu z art. 5 umów na potrzeby określenia zasad opodatkowania dochodów z działalności przedsiębiorstw zawartych w art. 7 tych umów. Jest to więc każde miejsce wykorzystywane przez daną osobę – z dającą się określić częstotliwością do wykonywania wolnego zawodu lub innej samodzielnej działalności o podobnym charakterze. Po 2000 roku OECD zmieniła swoje podejście do tego zagadnienia w MK OECD – przyjmując, że nie ma potrzeby odrębnej regulacji dla wolnych zawodów i dla działalności przedsiębiorstw. W konsekwencji art. 14 został wykreślony z tekstu tej konwencji, choć bez zmiany numeracji kolejnych artykułów. Przyjęto, że do opodatkowania dochodów z wolnych zawodów należy stosować zasady dotyczące zasad opodatkowania dochodów z działalności przedsiębiorstw.