Urzędnik, która pracuje w urzędzie skarbowym, może poza tą posadą założyć działalność gospodarczą. Musi jednak spełnić pewne warunki
Pan Marek od trzech miesięcy pracuje w urzędzie skarbowym. Chciałby jednak – nie rezygnując z pracy w urzędzie – założyć firmę zajmującą się sprzedażą aut.
– Czy mogę otworzyć działalność gospodarczą – pyta pan Marek.
Ograniczenia w podejmowaniu pracy poza urzędem skarbowym dotyczą przede wszystkim tych pracowników, którzy są członkami korpusu służby cywilnej (pracownik służby cywilnej lub urzędnik służby cywilnej).
Członkowie korpusu
Aleksandra Rutkowska, ekspert w Ernst & Young, wyjaśnia nam, że zgodnie z ustawą o służbie cywilnej pracownik urzędu skarbowego będący członkiem korpusu służby cywilnej nie może podjąć dodatkowego zatrudnienia, a pracownik urzędu skarbowego zajmujący wyższe stanowiska w służbie cywilnej (np. stanowisko zastępcy naczelnika urzędu skarbowego) albo będący urzędnikiem nie może podjąć zajęć zarobkowych, np. na podstawie umów o dzieło, zleceń, agencyjnych oraz prowadzić działalności gospodarczej – chyba że ma pisemną zgodę naczelnika urzędu skarbowego.
– Dodatkowe ograniczenia w prowadzeniu działalności gospodarczej dotyczące członków korpusu służby cywilnej wynikają z ustawy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne – wskazuje Aleksandra Rutkowska.
Zdaniem naszej rozmówczyni zakaz prowadzenia działalności gospodarczej (ale także np. bycia członkiem zarządu) dotyczy np. naczelnika urzędu skarbowego i jego zastępcy lub pracownika zajmującego tzw. stanowisko równorzędne płacowo.
– Na podstawie obowiązujących przepisów nie można wykluczyć, że pracownicy organów podatkowych, np. prowadzący postępowania, będą prowadzili też inną działalność – zauważa Aleksandra Rutkowska.
Jej zdaniem wewnętrzne regulacje urzędów powinny zapobiegać sytuacji, gdy inne zajęcia pracowników urzędów skarbowych – szczególnie tych prowadzących postępowania czy kontrole podatkowe – godziłyby w ich niezależność czy bezstronność.
Zgoda dyrektora
Zgodnie z ustawą o służbie cywilnej członek korpusu służby cywilnej nie może podejmować dodatkowego zatrudnienia bez pisemnej zgody dyrektora generalnego urzędu ani wykonywać czynności lub zajęć sprzecznych z obowiązkami wynikającymi z ustawy lub podważających zaufanie do służby cywilnej lub budzących podejrzenia o związek między interesem publicznym a prywatnym czy też mogących mieć negatywny wpływ na wykonywanie obowiązków pracowniczych. Natomiast – jak dodaje Wiesława Dróżdż z Ministerstwa Finansów – urzędnik służby cywilnej nie może podejmować zajęć zarobkowych bez pisemnej zgody dyrektora generalnego urzędu.
– Ustawodawca nie określił szczegółowych kryteriów, którymi powinien kierować się dyrektor generalny, wyrażając zgodę na dodatkowe zatrudnienie bądź podjęcie zajęć zarobkowych – zauważa Wiesława Dróżdż.
Nie rozstrzygnął również jednoznacznie, czy zgoda dyrektora generalnego powinna dotyczyć wyłącznie nawiązania konkretnego stosunku pracy lub podjęcia konkretnego zajęcia zarobkowego, czy może być udzielana na dany okres czy dany rodzaj (zakres) zatrudnienia.
– W związku z tym każdy przypadek udzielenia zgody powinien być indywidualnie rozpatrywany przez dyrektora generalnego w jemu tylko właściwych i niepowtarzalnych okolicznościach – podpowiada Wiesława Dróżdż.
Duża władza
Pracownicy urzędów skarbowych dysponują dużą praktyczną władzą wobec podatników, nawet jeżeli władza ta nie zawsze wyraża się w uprawnieniach formalnych. Tak uważa Wojciech Krok, doradca podatkowy w kancelarii Parulski & Wspólnicy Doradcy Podatkowi, który podkreśla, że z tych względów ustawodawca ogranicza możliwości powstania – nawet potencjalnego – konfliktu interesów takich osób. Mianowicie pracowników urzędów skarbowych jako członków korpusu służby cywilnej obowiązuje zakaz podejmowania zajęć sprzecznych z jego obowiązkami lub podważających zaufanie do służby cywilnej. Natomiast zakaz podejmowania innych zajęć zarobkowych dotyczy wyłącznie osób piastujących wyższe funkcje w urzędach.
– Brak jest ograniczeń w podejmowaniu przez pracowników urzędów działalności gospodarczej, poza oczywistymi – wynikającymi z konieczności należytego wykonywania pracy w urzędzie – stwierdza Wojciech Krok.
Ekspert dodaje, że taka sytuacja rodzi pewne ryzyko, wynikające z możliwych prób wpływania na urzędnika przez jego działalność, ale takie sytuacje są sankcjonowane zarówno przez kodeks karny, jak i przez ustawę o służbie cywilnej.
Ważne!
Dodatkowa praca zarobkowa nie powinna kolidować z obowiązkami służbowymi członka korpusu służby cywilnej, a także nie powinna być sprzeczna z misją służby cywilnej i przepisami ustawy o służbie cywilnej