Projekt nowej ustawy antyrajowej jest kontynuacją procesu mającego na celu realizację celów przedstawionych przez amerykański resort skarbu w 2009 roku. Zdaniem dr. Janusza Fiszera, partnera w Kancelarii Prawnej White & Case i docenta UW, projekt ten jest dość agresywny. Przykładowo, ingerując w zasady określające rezydencję siedziby spółek, projektodawcy idą konsekwentnie tropem wyznaczonym przez tzw. klauzulę ograniczenia korzyści, czyli LOB (ang. Limitation on Benefits Clause), od wielu lat już powszechnie stosowaną w zawieranych przez USA umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania dochodu. Generalnie jej treść zawiera ograniczenia w stosowaniu postanowień danej umowy podatkowej, gdy miałby z tych postanowień skorzystać podmiot nieuprawniony, tj. niekontrolowany w pełni przez rezydenta podatkowego jednego z umawiających się państw stron tej umowy.
– Celem LOB jest uniemożliwienie powstania zjawiska tzw. kupczenia umowami, polegającego na sztucznym tworzeniu łańcuszka podmiotów ulokowanych w dogodnych jurysdykcjach podatkowych, formalnie podlegających postanowieniom umów podatkowych, jedynie w celu uniknięcia opodatkowania, lecz bez faktycznej substancji ekonomicznej istniejącej w tych jurysdykcjach – tłumaczy dr Janusz Fiszer.
Ekspert dodaje, że proponowane dodatkowe obostrzenia, typu ograniczenie spółkom osiągania dochodu z praw własności intelektualnej, zarządzanych przez podmioty zlokalizowane w rajach podatkowych, względnie likwidacja możliwości skorzystania z preferencyjnego opodatkowania dywidend wypłacanych podczas reorganizacji spółki – w pewnym zakresie utrudnią międzynarodowe planowanie podatkowe amerykańskim podmiotom, szczególnie grupom kapitałowym. Jednak nie należy wyolbrzymiać skutków podejmowanych działań.
Według dr. Fiszera skomplikowanie amerykańskiego systemu podatkowego, opartego na piętrowych wyłączeniach i rozbudowanych przepisach dotyczących działania i opodatkowania tzw. trustów, pozwoli na dalsze wykorzystywanie powstających luk i niejasności.
Założenia amerykańskiej ustawy
Podstawowe założenia ustawy o międzynarodowej konkurencyjności podatkowej (International Tax Competitiveness Act):
● zaostrzenie zasad określających rezydencję siedziby spółek,
● utrudnienie spółkom osiągania dochodu z praw własności intelektualnej, zarządzanych przez podmioty zlokalizowane w rajach podatkowych,
● likwidacja preferencyjnego opodatkowania dywidend wypłacanych podczas przeprowadzanej reorganizacji spółki.