Zagadnieniem, które coraz częściej zaczyna pojawiać się przy stosowaniu tzw. dyrektywy dywidendowej (ang. Parent-Subsidiary Directive), jest uprawnienie do zwolnienia dywidend z opodatkowania u źródła, gdy ma miejsce fuzja spółki-matki z inną spółką – zwykle z jej spółką dominującą. Kiedy można skorzystać z tego zwolnienia?
dr JANUSZ FISZER
partner w Kancelarii Prawnej White & Case i docent UW
Skorzystanie ze zwolnienia podatkowego zawartego w dyrektywie i następnie przeniesionego do art. 22 ust. 4–4c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych obejmuje wiele warunków, które muszą być spełnione łączne. Warunkami tymi są: podleganie spółki mającej siedzibę lub zarząd w Polsce i wypłacającej dywidendy opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych w Polsce; podleganie spółki otrzymującej dywidendy opodatkowaniu podatkiem dochodowym w zakresie całości dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania; uzyskanie dywidendy albo przez tę spółkę, albo przez zagraniczny zakład tej spółki oraz posiadanie przez tę spółkę bezpośrednio co najmniej określonego udziału w kapitale spółki wypłacającej dywidendy (25 proc. w przypadku gdy dywidendy otrzymuje spółka z siedzibą w Szwajcarii) – przez nieprzerwany okres co najmniej dwóch lat (przy czym – co jest istotne – okres ten może upłynąć już po dacie wypłaty dywidendy).
W analizowanym przykładowym stanie faktycznym wszystkie wspomniane warunki zostały spełnione, a następnie zdecydowano o połączeniu spółki, będącej bezpośrednim wspólnikiem spółki wypłacającej dywidendę z jej spółką dominującą. Pytanie, które pojawia się w tym kontekście, dotyczy tego, czy spółka przejmująca – a więc formalnie nowy wspólnik spółki wypłacającej dywidendę – może nadal korzystać ze zwolnienia podatkowego wypłacanych na jej rzecz dywidend – wstępując w prawa spółki przejętej na zasadzie tzw. sukcesji generalnej i to już niezwłocznie po dniu fuzji? Odpowiedź na to pytanie jest pozytywna. Po pierwsze, sukcesja generalna w prawie podatkowym obejmuje wszystkie prawa uzyskane przed fuzją przez spółkę przejmowaną, z wyjątkiem jedynie wskazanego wprost w ustawie o CIT uprawnienia do sukcesji strat podatkowych. Tym samym więc spółka przejmująca z mocy samego prawa nabywa uprawnienie do zwolnienia od opodatkowania u źródła otrzymywanych dywidend. Po drugie, pomijając nawet sukcesję generalną, dwuletni okres posiadania przez tę spółkę bezpośrednio określonego minimalnego udziału w kapitale spółki wypłacającej dywidendy może upłynąć już po dacie wypłaty dywidendy, a więc po dniu fuzji.