Podatkowa kwalifikacja wydatków spółki na podniesienie kapitału zakładowego jako kosztów uzyskania przychodów nie jest jednoznacznie uregulowana w przepisach. Ostatnie wyroki są jednak korzystne dla podatników.
Wiele spółek wciąż ma problem, czy wydatki na doradztwo prawno-finansowe, opłaty notarialne czy podatek od czynności cywilnoprawnych poniesione w związku z dokonaniem podwyższenia kapitału zakładowego mogą zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. W przypadku podwyższenia kapitału zakładowego w drodze emisji akcji spółka ponosi też koszty związane z przygotowaniem prospektu czy też koszty przedsięwzięć dystrybucyjnych i promocyjnych. Wydatki w zależności od spółki mogą okazać się znaczące, więc ich zaliczenie do kosztów podatkowych byłoby korzystne dla przedsiębiorców.
Zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w przepisach o opodatkowaniu osób prawnych kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem wymienionych w ustawie. Wydaje się więc, że wydatki związane z podwyższeniem kapitału zakładowego spełniają te warunki. Są też racjonalnie i gospodarczo powiązane z prowadzoną działalnością, mimo że nie są kosztem bezpośrednim, lecz pośrednim zabezpieczenia i zachowania źródła przychodów.
Teza ta została potwierdzona m.in. przez WSA we Wrocławiu w wyroku z 27 marca 2009 r. (I SA/Wr 1246/08). Zdaniem sądu wydatki tego typu można zakwalifikować do kosztów, ponieważ mają charakter ogólny, tj. związany z prowadzoną przez spółkę działalnością, a przychody w ten sposób uzyskane (wygenerowane na skutek dokapitalizowania spółki) będą podlegać opodatkowaniu. W opinii sądu podwyższenie kapitału zakładowego jest niczym innym jak środkiem do osiągnięcia celu gospodarczego w postaci zwiększenia przychodów danego podmiotu.
Ważne!
Organy podatkowe kwestionują kwalifikację wydatków na podwyższenie kapitału zakładowego, opierając się na przepisie ustawy o CIT, który stanowi, że do przychodów spółek kapitałowych nie zalicza się przychodów otrzymanych na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego
Zwrócić należy uwagę, że organy podatkowe kwestionują kwalifikację wydatków na podwyższenie kapitału zakładowego, opierając się na innym przepisie ustawy o CIT, który stanowi, że do przychodów spółek kapitałowych nie zalicza się przychodów otrzymanych na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego.
Niekorzystne dla podatników jest również to, że do stanowiska organów podatkowych przychylił się NSA w wyroku z 26 lutego 2009 r. (sygn. II FSK 1753/07). W ocenie sądu, jeżeli przychód z tego tytułu jest neutralny podatkowo, to również koszty uzyskania tego przychodu nie mogą być uwzględnione przy obliczaniu dochodu. Poza tym między poniesionymi wydatkami na doradztwo istnieje bezpośredni związek wydatków na te usługi z konkretnym przychodem – podwyższeniem kapitału i brak jest podstaw do poszukiwania związku pośredniego, wiążącego się ze skutkami podwyższenia kapitału w późniejszym czasie.
Odwołując się ponownie do uzasadnienia WSA we Wrocławiu, wydatki na podwyższenie kapitału są typowymi kosztami pośrednimi związanymi z prowadzoną działalnością gospodarczą, której efekty podlegają opodatkowaniu, a zdobyty w wyniku emisji akcji kapitał jest narzędziem realizacji celów podmiotu gospodarczego.
Tezę o kwalifikacji wydatków tego typu jako pośrednich kosztów uzyskania przychodów spółki podtrzymał również WSA w Gdańsku w wyroku z 12 marca 2009 r. (sygn. I SA/Gd 814/08).
Podstawa prawna
Art. 12 ust. 4 pkt 4, art. 15 ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn. zm.).