Jednym ze sposobów optymalizacji podatkowej zbycia zamortyzowanego firmowego samochodu jest podarowanie go członkowi najbliższej rodziny. Jednak takie rozwiązanie nie zwalnia całkowicie z zobowiązań podatkowych.
Odpłatne zbycie samochodu jest objęte podatkiem dochodowym jeszcze przez sześć lat od wycofania go z ewidencji. Darowizna nie musi powodować takiego obowiązku. Gdy obdarowany jest członkiem najbliższej rodziny, nie jest zobowiązany do zapłacenia podatku od darowizny.
Dochód z działalności
Kluczowe znaczenie mają w tym przypadku dwa przepisy ustawy o PIT. Jeden z nich, zawarty w art. 14 ustawy ustala, iż za przychód z działalności gospodarczej trzeba uznać jakiekolwiek odpłatne zbycie wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą oraz przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej składników majątku będących środkami trwałymi. Drugi zaś, stanowiący treść art. 10 tej ustawy, nakazuje uznać za przychód z działalności dochód ze sprzedaży środków trwałych, nawet jeżeli przed zbyciem zostały wycofane z działalności gospodarczej, a między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki majątku zostały wycofane z działalności, i dniem ich odpłatnego zbycia nie upłynęło sześć lat.
Darowizna bez podatku
Przychód ze sprzedaży samochodu rozliczamy według takich samych zasad jak przychody z działalności gospodarczej. Zazwyczaj sprzedajemy samochód już w pełni zamortyzowany. Wówczas jego zaktualizowana wartość wynosi zero, gdyż suma odpisów zrównała się już z wartością początkową. W praktyce więc cała uzyskana przez nas kwota ze sprzedaży, niezależnie od jej faktycznej wysokości, stanowi dla nas dochód do opodatkowania.
W tej sytuacji najlepszym sposobem optymalizacji podatkowej dla pozbycia się w pełni zamortyzowanego samochodu, niewykorzystywanego już do celów firmowych, jest wycofanie go z działalności, by następnie podarować go bliskiej osobie. Oczywiście musimy wówczas pamiętać o ewentualnych skutkach podatkowych wycofania środka trwałego z działalności.
W przypadku zbycia ruchomości, która uprzednio była wykorzystywana dla celów prowadzonej działalności, w grę wchodzi podatek od czynności cywilnoprawnych lub podatek od towarów i usług.
Podatek od czynności oraz VAT
Zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług, na równi z czynnościami podlegającymi temu podatkowi traktuje się przekazanie lub zużycie na cele osobiste podatnika oraz wszelkie inne przekazanie towarów bez wynagrodzenia, w szczególności darowizny. Jednak obowiązek zapłaty podatku nie występuje w przypadku, gdy np. darowizna następuje na cele prowadzonej działalności lub podatnikowi nie przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przy zakupie rzeczy będącej przedmiotem darowizny.
W przypadku osób prowadzących prywatną praktykę w zawodach medycznych zastosowanie będzie miała ta ostatnia okoliczność. Ponieważ takie osoby wykonują czynności zwolnione z VAT przedmiotowo, nie mają prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, co w przypadku samochodu oznacza brak prawa do odliczenia części VAT zapłaconego przy zakupie.
PRZYKŁAD: DAROWIZNA FIRMOWEGO SAMOCHODU
Lekarz wykorzystywał w prywatnej praktyce samochód osobowy. Auto zostało zamortyzowane, podatnik zamierza nabyć nowe. W związku z tym stare chce darować córce.
W takim przypadku trzeba rozważyć, jakie podatki i w jakiej wysokości wchodzą w grę. Analizy takiej trzeba dokonać na podstawie przepisów następujących ustaw podatkowych: o podatku od spadków i darowizn, podatku od czynności cywilnoprawnych, podatku dochodowym od osób fizycznych oraz podatku od towarów i usług.