Uprawnienia do usługowego prowadzenia ksiąg można otrzymać, jeżeli wykaże się minimum trzyletnie doświadczenie w księgowości i np. wykształcenie magisterskie z rachunkowości. W przypadku braku odpowiedniego dyplomu można podejść do egzaminu weryfikującego wiedzę. Tą drogą certyfikat uzyska osoba z minimum dwuletnią praktyką. W dzisiejszym Przewodniku wyjaśniamy szczegółowo, w jaki sposób zdobyć uprawnienia do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych.
Certyfikat księgowy można uzyskać na dwa sposoby. Jednak w każdym przypadku konieczne jest doświadczenie w księgowości. Uprawnienia może więc otrzymać osoba z dwuletnią praktyką, jeżeli zda egzamin, lub taka, która legitymuje się odpowiednim wykształceniem z rachunkowości oraz trzyletnią praktyką.
Wiele trudności sprawia kandydatom zagadnienie praktyki w księgowości. Tę kwestię reguluje obecnie art. 76b ust. 2 ustawy o rachunkowości. Zgodnie z tym przepisem za doświadczenie uważa się wykonywanie określonych czynności – na podstawie stosunku pracy w wymiarze czasu pracy nie mniejszym niż pół etatu, odpłatnej umowy cywilnoprawnej zawartej z przedsiębiorcą świadczącym usługi w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, umowy spółki lub w związku z prowadzeniem własnej działalności gospodarczej.
Tymi czynnościami są natomiast:
● prowadzenie, na podstawie dowodów księgowych, ksiąg rachunkowych lub
● dokonywanie wyceny aktywów i pasywów oraz ustalanie wyniku finansowego, lub
● sporządzanie sprawozdań finansowych, lub
● badanie sprawozdań finansowych pod nadzorem biegłego rewidenta.
Warto pamiętać, że podane kryteria funkcjonują dopiero od początku 2009 roku. Wcześniej za praktykę w księgowości uważane było wykonywanie tych czynności – na podstawie stosunku pracy, umowy cywilnoprawnej, umowy spółki lub w związku z prowadzeniem ewidencji własnej działalności gospodarczej.
Oznacza to, że obecnie wymogi w tym zakresie są bardziej restrykcyjne. Zgodnie z aktualnym stanem prawnym za doświadczenie nie jest już uznawana praca księgowego na umowę cywilnoprawną (np. umowę zlecenia) w podmiocie, który nie prowadzi usługowo ksiąg rachunkowych. Wykonując czynności na podstawie umowy cywilnoprawnej, można wykazać praktykę, wyłącznie jeżeli praca wykonywana jest w jednostce usługowo prowadzącej księgi rachunkowe (np. biurze rachunkowym), a księgowy dostaje za nią wynagrodzenie.
Księgowi często nie mają świadomości, że praktykę dla celów certyfikatu księgowego można zdobyć tylko poprzez pracę na pełnych księgach. Trzeba pamiętać, że podatkowe ewidencje nie liczą się do takiego doświadczenia.
Wątpliwości wzbudza również kwestia urlopu chorobowego lub wychowawczego, a także macierzyńskiego. Należy więc pamiętać, że tylko okres urlopu macierzyńskiego oraz chorobowego wlicza się do okresu zatrudnienia. Oznacza to, że czas trwania urlopu wychowawczego nie jest liczony do doświadczenia w księgowości.
Warto też wspomnieć, że praktyki nie stanowi praca w księgowości na stażu z urzędu pracy. Odbywany jest bowiem na podstawie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Zgodnie z jej przepisami staż oznacza nabywanie przez bezrobotnego umiejętności praktycznych do wykonywania pracy przez wykonywanie zadań w miejscu pracy bez nawiązania stosunku pracy z pracodawcą.
Ważne
Uprawnienia do wykonywania czynności z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych mają osoby: posiadające certyfikat księgowy, wpisane do rejestru biegłych rewidentów lub na listę doradców podatkowych
Jednak np. w przypadku bezrobotnych do 25 roku życia podstawą takiego stażu jest umowa między starostą i pracodawcą. Stażysta nie dostaje również pensji, lecz stypendium w wysokości 140 proc. zasiłku dla bezrobotnych.
Podobny problem jest w sytuacji, gdy agencja pracy oddelegowuje do wykonywania określonych czynności księgowych do innej firmy. Minister finansów nie uzna takiego doświadczenia, nawet jeżeli agencja zatrudnia księgowego na umowę o pracę w wymiarze nie mniejszym niż pół etatu. Wynika to z faktu, że taka więź nie łączy pracownika i podmiot, w którym wykonuje on czynności rachunkowe.
To jest tylko część artykułu, zobacz pełną treść w e-wydaniu Gazety Prawnej.