Podatnicy, którzy otrzymują dochody opodatkowane, są zobowiązani do ich rozliczenia w zeznaniu rocznym. W zależności od źródła, z którego otrzymują dochód, będą zobowiązani do złożenia formularza PIT-36, PIT-36L, PIT-37, PIT-38. Nie muszą się rozliczać podatnicy, za których rozliczenia lub poboru podatku zryczałtowanego dokonał płatnik.
Obowiązek rozliczenia dochodów uzyskiwanych przez polskiego podatnika wynika z zasady nieograniczonego obowiązku podatkowego. Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem wymienionych dochodów zwolnionych oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Zeznanie składają pracownicy najemni, emeryci i renciści, osoby otrzymujące zasiłki ZUS, stypendyści, wykonujący działalność osobiście, przedsiębiorcy, osoby uzyskujące przychody z kapitałów pieniężnych. Podatek płacony jest na podstawie skali podatkowej w zależności od osiągniętego dochodu według stawki 19, 30 i 40 proc. W przypadku przedsiębiorców, którzy wybrali podatek liniowy, stawka podatku wynosi 19 proc. Podobnie stawka zryczałtowanego podatku od dochodów (przychodów) z kapitałów pieniężnych wynosi 19 proc.
W zeznaniu można wykazać ulgi i odliczenia, gdy podatnik spełnia warunki do skorzystania z nich (nie odliczają ulg opodatkowani podatkiem liniowym i uzyskujący kapitały pieniężne). Do zeznań rocznych dołącza się załączniki np. PIT/O, PIT/D, PIT-2K oraz NIP-3 w zależności od przysługujących odliczeń i zmiany danych identyfikacyjnych.

Cztery druki zeznań

Obowiązują cztery podstawowe formularze podatkowe, na których podatnik powinien się rozliczyć do końca kwietnia 2008 r.
Podatnik, który uzyskuje dochody z jednego źródła, powinien wypełnić odpowiednie zeznanie podatkowe. Będzie to PIT-37 (np. od dochodów uzyskanych ze stosunku pracy), PIT-36 (np. z działalności gospodarczej), PIT-36L (z działalności gospodarczej opodatkowanej 19-proc. podatkiem liniowym), PIT-38 (np. z dochodów giełdowych). Jednak dochody, które otrzymujemy z różnych źródeł, np. z działalności gospodarczej opodatkowanej według skali i ze stosunku pracy, należy zsumować i wykazać w jednym zeznaniu, a nie we dwóch. Wtedy właściwym zeznaniem będzie PIT-36, w którym wykazujemy dochody z pracy oraz działalności i opodatkowujemy według skali.
W przypadku jednak, gdy w działalności gospodarczej podatnik wybrał sposób opodatkowania 19-proc. podatkiem liniowym, dochodów z pracy nie łączy się z działalnością gospodarczą. Oznacza to, że należy złożyć dwa zeznania: pierwsze PIT-36L o uzyskanych dochodach z działalności gospodarczej opodatkowanej 19-proc. podatkiem liniowym i drugie PIT-37 z dochodów uzyskanych ze stosunku pracy.
Trzeba też pamiętać, że przedsiębiorcy, którzy rozliczają się na formularzu PIT-36L, nie mają prawa do żadnych ulg podatkowych. Mogą jedynie odliczyć od dochodu stratę poniesioną w latach poprzednich.
Jednym ze źródeł przychodów jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.
Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Oddzielne zeznanie składają natomiast inwestorzy giełdowi i inne osoby uzyskujące przychody z kapitałów pieniężnych. Przychodów tych nie łączy się z przychodami z innych źródeł. Od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających oraz z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część podatek dochodowy wynosi 19 proc. uzyskanego dochodu. Rozliczenia należy dokonać na formularzu PIT-38.
Rozliczenie informacji PIT-8C
Informację PIT-8C otrzymują podatnicy, którzy uzyskali dochody bez pomniejszenia ich o zaliczki na podatek. W zeznaniu rocznym istnieje obowiązek wykazania takich dochodów i samodzielnego obliczenia podatku według skali podatkowej lub stawki podatku właściwej dla zbycia papierów wartościowych.
Rozliczenie roczne
Przychody z innych źródeł, opodatkowanych na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej, od których ani płatnik, ani podatnik w ciągu roku podatkowego nie miał obowiązku odprowadzenia zaliczek, rozlicza się w zeznaniu rocznym PIT-36.

Rodzaje przychodów

Źródło przychodów stanowi też działalność wykonywana osobiście w ramach umowy zlecenia i o dzieło. Podatnik może również uzyskiwać przychody z praw autorskich. Za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.
Wszystkie te przychody z innych źródeł, praw autorskich, z umowy o pracę, z działalności wykonywanej osobiście uzyskiwane w Polsce, które są otrzymywane przez podatnika za pośrednictwem płatnika i podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych przy zastosowaniu skali podatkowej, są rozliczane na formularzu PIT-37.
Na druku tym nie rozliczają się natomiast podatnicy, którzy prowadzili pozarolniczą działalność gospodarczą oraz działy specjalne produkcji rolnej opodatkowane na zasadach ogólnych przy zastosowaniu skali podatkowej lub opodatkowaną podatkiem liniowym. Z rozliczenia na PIT-37 nie skorzystają też rodzice, którzy są zobowiązani doliczać do uzyskanych dochodów dochody małoletnich dzieci oraz podatnicy obniżający dochody o straty z lat ubiegłych.

Przychody z innych źródeł

Do niewymienionych ściśle w ustawie o PIT przychodów (dochodów), które podlegają opodatkowaniu, zalicza się też przychody z innych źródeł. Wśród nich ustawa o PIT wymienia przykładowo: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje), dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów z działalności gospodarczej.
Obowiązek wypełnienia i przekazania druków podatkowych potrzebnych do rozliczenia pracownikom i zleceniobiorcom mają nie tylko płatnicy, ale też podmioty, które, wypłacając kwoty pieniężne i inne należności, nie są z tego tytułu płatnikami. Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i jej jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej są obowiązane przekazywać podatnikom informacje potrzebne do rozliczenia podatku. Formularz PIT-8C, który otrzymują podatnicy, stanowi informację o przychodach z innych źródeł oraz o niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych.

Różne zeznania roczne

Informacja PIT-8C stanowi formularz, który przesyłają podatnikowi i właściwemu urzędowi skarbowemu podmioty niebędące płatnikami w stosunku do wypłacanych należności. Ostateczny termin sporządzenia informacji PIT-8C to koniec lutego następnego roku podatkowego. Należy zwrócić uwagę, że w druku informacji nie wykazuje się przychodów tylko z jednego źródła przychodów. W informacji tej wykazuje się przychody z tzw. innych źródeł lub przychody z odpłatnego zbycia papierów wartościowych. Co więcej, w zależności od rodzajów przychodów informacja PIT-8C będzie podstawą wypełnienia dwóch różnych zeznań podatkowych. W przypadku przychodów z odpłatnego zbycia papierów wartościowych podatnik będzie obowiązany wypełnić PIT-38, a gdy informacja PIT-8C zawiera przychody z innych źródeł, właściwe będzie zeznanie roczne PIT-36.

Przychody giełdowe

W informacji PIT-8C istnieje również obowiązek wykazywania dochodów ze zbycia papierów wartościowych. Na podstawie tej informacji podatnicy składają zeznanie roczne PIT-38, w którym określają tzw. podatek giełdowy w wysokości 19 proc. uzyskanego dochodu. Przy czym w informacji PIT-8C biura maklerskie wykazują nie tylko przychody, koszty uzyskania i dochód ze zbycia akcji, ale też z innych papierów wartościowych. W PIT-8C wykazuje się przychody z:
• odpłatnego zbycia papierów wartościowych,
• realizacji praw wynikających z papierów wartościowych,
• odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych,
• realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych,
• odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną,
• objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część.
Trzeba też pamiętać, że niezależnie, czy w PIT-8C będzie wykazany dochód czy strata, istnieje obowiązek złożenia zeznania rocznego.

Zwolnienie z podatku

W informacji PIT-8C biura maklerskie wykazują w oddzielnej pozycji wysokość przychodów z odpłatnego zbycia papierów wartościowych nabytych przed 1 stycznia 2004 r. Jest to o tyle istotne, że niektóre dochody z papierów wartościowych nabytych przed tym dniem nie podlegają opodatkowaniu podatkiem giełdowym. Przepisów ustawy dotyczących 19-proc. podatku nie stosuje się do opodatkowania dochodów (poniesionych strat) uzyskanych po 31 grudnia 2003 r.:
• z odpłatnego zbycia nabytych przed 1 stycznia 2003 r. obligacji Skarbu Państwa wyemitowanych po 1 stycznia 1989 r. oraz obligacji wyemitowanych przez jednostki samorządu terytorialnego po 1 stycznia 1997 r.
• z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, pod warunkiem że papiery te zostały nabyte w ofercie publicznej przed 1 stycznia 2004 r.
• z realizacji praw wynikających z papierów wartościowych nabytych przed 1 stycznia 2004 r.
Przychodów uzyskanych z odpłatnego zbycia wspomnianych wyżej papierów wartościowych nabytych przed 1 stycznia 2004 r., a sprzedanych po tym dniu, nie wykazuje się w zeznaniu rocznym PIT-38. Nie jest to jednak zwolnienie bezwzględne. Dotyczy tylko papierów wartościowych nabytych na rynku publicznym.
W przypadku nabycia akcji przed 1 stycznia 2004 r. na rynku niepublicznym lub w drodze spadku, darowizny lub nabycia akcji pracowniczych ich sprzedaż po tym dniu będzie opodatkowana 19-proc. podatkiem i wykazywana w zeznaniu rocznym PIT-38.
Biura maklerskie wykazują przychód z tytułu sprzedaży akcji, co do których nie są w stanie określić, czy są one opodatkowane czy nie w pozycji 57 części F informacji PIT-8C (np. nabytych przed 1 stycznia 2004 r.).
Jednak w przypadku gdy dotyczy to akcji, które przed 1 stycznia 2004 r. były opodatkowane (np. akcje pracownicze, nabyte w drodze spadku, darowizny), to należy je opodatkować. Dlatego należy wydzielić z poz. 57 te dochody ze zbycia akcji, które podlegają opodatkowaniu. Przychód i koszty z tego rodzaju sprzedaży wpisuje się do zeznania rocznego PIT-38 w pozycji inne przychody.
Brak zwolnienia dla przedsiębiorców
Zwolnienia z opodatkowania dochodów ze zbycia papierów wartościowych, które zostały nabyte przed 1 stycznia 2004 r., nie stosuje się do transakcji prowadzonych w ramach działalności gospodarczej.

Zeznanie małżonków

Podatnik, który składa zeznanie na druku PIT-37 lub PIT-36 może wybrać sposób opodatkowania w zależności od posiadanego statusu cywilnego. Formularze PIT-37 i PIT-36 przeznaczone są zarówno dla podatników opodatkowujących swoje dochody indywidualnie, jak i łącznie z dochodami małżonka lub w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci.
Małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu od osiąganych przez nich dochodów. Mogą jednak wybrać opodatkowanie wspólne. Małżonkowie podlegający nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, między którymi istnieje przez cały rok podatkowy wspólność majątkowa, pozostający w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy, mogą być jednak, na wniosek wyrażony we wspólnym zeznaniu rocznym, opodatkowani łącznie od sumy swoich dochodów, po uprzednim odliczeniu ulg, odrębnie przez każdego z małżonków.
W tym przypadku podatek określa się na imię obojga małżonków w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy łącznych dochodów małżonków, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany.
Wspólne opodatkowanie ma zastosowanie również, jeżeli jeden z małżonków w roku podatkowym nie uzyskał przychodów ze źródeł, z których dochód jest opodatkowany na zasadach ogólnych według skali, lub osiągnął dochody w wysokości niepowodującej obowiązku uiszczenia podatku.

Rozliczenie bezrobotnego

Pieniądze wypłacane bezrobotnemu z urzędu pracy, gdy pozostawał bez pracy, są opodatkowane. Urzędy pracy pobierają od tych wypłat zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Niektóre inne świadczenia są natomiast zwolnione z podatku i nie podlegają rozliczeniu przez bezrobotnego w zeznaniu rocznym.
Urzędy pracy wypłacają bezrobotnym zasiłek, który stanowi dla nich przychód z innych źródeł. Oznacza to, że również wypłacone zasiłki dla bezrobotnych stanowią przychód, który podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Od świadczeń wypłacanych z Funduszu Pracy (np. zasiłki dla bezrobotnych) organy zatrudnienia jako płatnicy są zobowiązane do poboru zaliczek miesięcznych na podatek. Po roku urzędy pracy wystawiają bezrobotnym informację PIT-11, która stanowi podstawę rozliczenia rocznego. Trzeba pamiętać, że bezrobotny, mimo że nie uzyska innych przychodów w ciągu roku niż zasiłek dla bezrobotnych, musi złożyć zeznanie roczne. Tym bardziej powinien złożyć zeznanie roczne, gdy po okresie pozostawania bez pracy podjął zatrudnienie i uzyskał z tego tytułu przychody, np. z umowy o pracę.
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów zwolnionych na podstawie ustawy o PIT oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Zgodnie z ustawą o PIT zwalnia się z podatku zwrot kosztów przejazdu bezrobotnego do miejsca pracy lub miejsca odbywania stażu, szkolenia, badań lekarskich, do miejsca wykonywania prac społecznie użytecznych, zajęć z zakresu poradnictwa zawodowego lub przygotowania zawodowego w miejscu pracy oraz kosztów zakwaterowania bezrobotnego w miejscu pracy, odbywania stażu, szkolenia lub przygotowania zawodowego w miejscu pracy, otrzymane na podstawie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Ze zwolnienia skorzystają również świadczenia wypłacane bezrobotnym skierowanym do wykonywania prac społecznie użytecznych.
Podobnie zwolnione z podatku dochodowego są jednorazowe środki przyznane bezrobotnemu na podjęcie działalności gospodarczej. Starosta ze środków Funduszu Pracy może przyznać bezrobotnemu jednorazowo środki na podjęcie działalności gospodarczej, w tym na pokrycie kosztów pomocy prawnej, konsultacji i doradztwa związane z podjęciem tej działalności, w wysokości określonej w umowie, nie wyższej jednak niż pięciokrotna wysokość przeciętnego wynagrodzenia. W przypadku gdy działalność jest podejmowana na zasadach określonych dla spółdzielni socjalnych, wysokość przyznanych bezrobotnemu środków nie może przekraczać trzkrotnego przeciętnego wynagrodzenia na jednego członka założyciela spółdzielni oraz dwukrotnego przeciętnego wynagrodzenia na jednego członka przystępującego do spółdzielni socjalnej po jej założeniu.
Wszystkie te zwolnione świadczenia nie są wykazywane w informacji PIT-11, które urząd pracy sporządza dla bezrobotnego. Nie są od nich pobierane zaliczki na podatek dochodowy, a bezrobotny nie wykazuje ich też w składanym zeznaniu rocznym.

Odliczanie darowizn

Spośród nielicznych odliczeń, z których podatnik może korzystać w rozliczeniu za 2007 rok, można wymienić: darowizny, wydatki na cele rehabilitacyjne, wydatki na internet, wydatki na nabycie nowych technologii (dla przedsiębiorców), które są odliczane od dochodu, oraz ulga rodzinna odliczana od podatku. Na zasadzie praw nabytych można odliczać: ulgę odsetkową oraz ulgę na szkolenie uczniów i składki na ZUS płacone przy umowie aktywizacyjnej (tzw. ulga na nianie).
Odliczeniu będą podlegać darowizny przekazane na określone cele organizacjom pożytku publicznego lub równoważnym organizacjom określonym w przepisach regulujących działalność pożytku publicznego obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Odliczeniu będą też podlegały darowizny przekazane na cele kultu religijnego oraz krwiodawstwa realizowanego przez honorowych dawców krwi.
Łącznie kwota odliczeń z tytułu tych darowizn nie może przekroczyć w roku podatkowym kwoty stanowiącej 6 proc. dochodu.
Odliczeniu nie będą podlegały darowizny poniesione na rzecz osób fizycznych, a także osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, prowadzących działalność gospodarczą polegającą na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego, paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, piwowarskiego, a także pozostałych wyrobów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,5 proc. oraz wyrobów z metali szlachetnych albo z udziałem tych metali lub handlu tymi wyrobami.
Przy odliczaniu darowizn trzeba też pamiętać o ich odpowiednim udokumentowaniu. Odliczenie będzie się stosowało, jeżeli wysokość darowizny zostanie udokumentowana dowodem wpłaty na rachunek bankowy obdarowanego, a w przypadku darowizny innej niż pieniężna - dokumentem, z którego wynika wartość tej darowizny oraz oświadczeniem obdarowanego o jej przyjęciu.
W przypadku dawców krwi w dokumencie nie uwzględnia się wartości krwi, za którą dawca otrzymał ekwiwalent pieniężny.
Ponadto trzeba pamiętać o jeszcze jednym warunku. Podatnicy korzystający z odliczenia darowizn będą obowiązani wykazać w zeznaniu rocznym kwotę przekazanej darowizny, kwotę dokonanego odliczenia oraz dane pozwalające na identyfikację obdarowanego, w szczególności jego nazwę i adres. W przypadku zwrotu dokonanej darowizny obdarowany będzie obowiązany przekazać urzędowi skarbowemu informacje o zwróconej podatnikowi darowiźnie, w terminie miesiąca od dnia dokonania zwrotu.
Czym jest strata
Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
Czym są prace społecznie użyteczne
Prace wykonywane przez bezrobotnych bez prawa do zasiłku na skutek skierowania przez starostę, organizowane przez gminę w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej, organizacjach lub instytucjach statutowo zajmujących się pomocą charytatywną lub na rzecz społeczności lokalnej.

Darowizny nielimitowane

Podatnicy mogą też skorzystać z odliczenia darowizn bez limitu. Podstawą odliczenia są tu odpowiednie przepisy w ustawach kościelnych regulujących stosunki państwa z poszczególnymi kościołami.
W przypadku dwóch największych kościołów w Polsce podstawą prawną odliczenia są:
• art. 55 ust. 7 ustawy z 17 maja 1989 r. o stosunku państwa do Kościoła katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. nr 29, poz. 154 z późn. zm.),
• art. 40 ust. 7 ustawy z 4 lipca 1991 r. o stosunku Państwa do Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego (Dz.U. nr 66, poz. 287 z późn. zm.).
Na ich podstawie darowizny przekazywane na działalność charytatywno-opiekuńczą kościelnych osób prawnych są wyłączone z podstawy opodatkowania darczyńców podatkiem dochodowym. W praktyce oznacza to, że cała kwota ufundowanej darowizny może być w zeznaniu rocznym odliczona od dochodu.
Nielimitowane darowizny kościelne należy dokumentować podobnie jak darowizny limitowane. Kościelna osoba prawna musi przedstawić darczyńcy pokwitowanie odbioru darowizny. A potem w okresie dwóch lat od dnia jej przekazania obdarowany musi przedstawić sprawozdanie o przeznaczeniu jej na działalność charytatywno-opiekuńczą.
Można mieć pewne wątpliwości, jak szczegółowe powinno być to sprawozdanie. Przepisy kościelne nie precyzują, a orzecznictwo w tym zakresie jest rozbieżne. Wydaje się jednak, że w związku z brakiem szczegółowych zasad wystawiania sprawozdań wystarczający będzie dokument wyjaśniający (opisujący), na co została spożytkowana darowizna.

Ulga rodzinna

W tym roku po raz pierwszy można skorzystać z ulgi rodzinnej. Jest to odliczenie, z którego skorzystają rodzice wychowujący dzieci własne i przysposobione, i to nie tylko małoletnie. W rozliczeniu rocznym można odliczyć od podatku 1145,08 zł na każde dziecko. Odliczenie należy uwzględnić w załączniku PIT/O składanym wraz z zeznaniem PIT-36 lub PIT-37. Jest ona adresowana do osób fizycznych opłacających podatek dochodowy na zasadach ogólnych, przy zastosowaniu skali podatkowej. Ulga rodzinna może być stosowana tylko w rozliczeniu rocznym, tj. przez samego podatnika w składanym przez niego zeznaniu podatkowym lub w rocznym obliczeniu podatku przez płatnika. Z ulgi skorzystają rodzice, którzy wychowują dzieci:
• małoletnie,
• bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek pielęgnacyjny,
• do ukończenia 25 lat uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty lub w przepisach - Prawo o szkolnictwie wyższym, jeżeli w roku podatkowym dzieci te nie uzyskały dochodów, z wyjątkiem dochodów wolnych od podatku dochodowego, renty rodzinnej oraz dochodów w wysokości niepowodującej obowiązku zapłaty podatku.

Rozliczanie dochodów zagranicznych

Rozliczenie podatkowe osób, które zarabiały w 2007 roku za granicą, zależy od tego, z którego kraju podatnik uzyskał dochód. A dokładniej od umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania obowiązującej Polskę z krajem, w którym polski podatnik uzyskał dochody zagraniczne. Istnieją dwie metody unikania podwójnego opodatkowania. Metoda wyłączenia z progresją oraz metoda proporcjonalnego odliczenia. Tylko przy tej drugiej metodzie dochody zagraniczne wykazuje się w zeznaniu rocznym i opodatkowuje z możliwością odliczenia podatku zapłaconego za granicą. W pierwszej metodzie dochód zagraniczny jest zwolniony, i tylko brany do wyliczenia stopy procentowej podatku od opodatkowanych dochodów krajowych.
Podatnicy polscy, którzy zarabiali w krajach, gdzie obowiązuje metoda wyłączenia z progresją (np. w Hiszpanii, Włoszech, Irlandii) i nie mieli opodatkowanych dochodów w Polsce, nie muszą rozliczać się i składać zeznania rocznego w kraju. Nie muszą się nawet rozliczać w kraju z dochodów zagranicznych, gdy w Polsce uzyskali dochody: zwolnione z PIT (np. stypendia socjalne, naukowe), opodatkowane w sposób zryczałtowany, od których podatek pobrał płatnik (np. z odsetek na koncie), od których zaniechano podatku lub były opodatkowane w oddzielnym zeznaniu (np. dochody giełdowe, które wykazuje się na PIT-38).

Zwolnienie dochodów

Dochody uzyskiwane w takich państwach są zwolnione z podatku dochodowego w Polsce. Nie oznacza to jednak, że w każdym przypadku nie będziemy zobowiązani do jego rozliczenia.
Jeżeli podatnik oprócz zagranicznych dochodów zwolnionych osiągnął dochody opodatkowane w Polsce, to należy złożyć zeznanie roczne w Polsce na druku PIT-36 wraz z załącznikiem PIT/ZG. Zwolnione dochody zagraniczne będą wpływały na wyliczenie stopy procentowej podatku, która będzie miała zastosowanie do opodatkowania dochodów polskich.
Podatek określa się w następujący sposób:
• do dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym (dochody polskie) dodaje się dochody zwolnione od tego podatku (dochody zagraniczne) i od sumy tych dochodów oblicza się podatek według skali,
• ustala się stopę procentową tego podatku do tak obliczonej sumy dochodów,
• ustaloną stopę procentową stosuje się do dochodu polskiego podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Niekorzystne rozliczanie

Nieco inaczej będzie wyglądało rozliczenie polskich podatników, którzy pracowali za granicą w kraju, z którym Polska zawarła umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania, przewidującą metodę proporcjonalnego odliczenia.
Jeżeli podatnik osiąga również dochody z tytułu działalności wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania nie stanowi o zastosowaniu metody wyłączenia z progresją (tak jak np. z Belgią, Finlandią, Danią) lub z państwem, w którym dochody są osiągane, Rzeczpospolita Polska nie zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, dochody te łączy się z dochodami ze źródeł przychodów położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
W tym przypadku od podatku obliczonego od łącznej sumy dochodów odlicza się kwotę równą podatkowi dochodowemu zapłaconemu w obcym państwie. Odliczenie to nie może jednak przekroczyć tej części podatku obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany w państwie obcym.

Ulgi i odliczenia

Osoby, które uzyskują dochody poza granicami kraju, mają takie same prawa i obowiązki podatkowe, jak podatnicy, których jedyne źródło przychodów, np. praca, zlecenie, znajduje się na terenie Polski. Trzeba pamiętać, że osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (tzw. nieograniczony obowiązek podatkowy). Skoro podlegają nieograniczonemu obowiązkowi, to mogą też korzystać z wszelkich ulg i odliczeń, które przysługują podatnikom na podstawie przepisów podatkowych.

Ograniczenia przy odliczaniu

Podstawą zastosowania ulg i odliczeń jest poniesienie wydatków przez podatnika na określony cel oraz spełnienie warunków zawartych w ustawach podatkowych. Każda ulga zawiera kilka warunków, których spełnienie uprawnia do jej stosowania. Niekiedy ograniczenie w możliwości korzystania z ulg i odliczeń przez podatników uzyskujących dochody za granicą wynika z charakteru wydatków, które są, co prawda, ponoszone na określony cel, ale brak jest odpowiedniego ich udokumentowania. Innym przypadkiem jest sytuacja, gdy przepisy jasno określają, że tylko wydatki, które są przyporządkowane do terytorium Polski, mogą być odliczone w ramach ulgi (np. ulga odsetkowa).

Przekazanie 1 procenta

W tym roku po raz kolejny możemy przekazać 1 procent swojego podatku dla organizacji pożytku publicznego. Jednak zasady przekazywania zostały zmienione w porównaniu z latami poprzednimi. Obecnie nie musimy dokonywać samodzielnie wpłaty na konto danej organizacji, gdyż przekazaniem kwoty zajmie się naczelnik urzędu skarbowego.
Naczelnik urzędu skarbowego, na wniosek podatnika, przekazuje na rzecz jednej organizacji pożytku publicznego działającej na podstawie ustawy o działalności pożytku publicznego, wybranej przez podatnika z oficjalnego wykazu, kwotę w wysokości nieprzekraczającej 1 proc. podatku należnego wynikającego z zeznania podatkowego.
Wskazanie w zeznaniu podatkowym organizacji pożytku publicznego, poprzez podanie jej nazwy i numeru wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego, traktuje się na równi ze złożeniem wniosku
Przekazania zadeklarowanej przez podatnika kwoty na rachunek bankowy organizacji pożytku publicznego - po pomniejszeniu o koszty przelewu bankowego - dokonuje naczelnik urzędu skarbowego właściwy miejscowo dla złożenia zeznania podatkowego, w terminie trzech miesięcy od upływu terminu dla złożenia zeznania podatkowego.
Przekazanie kwoty następuje pod warunkiem, że zeznanie podatkowe zostanie złożone przed upływem terminu określonego dla złożenia tego zeznania.
Zwolnienie całkowite nagród i wygranych
Nie wykazuje się w zeznaniu rocznym nagród i wygranych, które są w całości zwolnione z podatku, czyli:
• wygranych w kasynach gry, wideoloteriach, grach na automatach, grach na automatach o niskich wygranych oraz grach w bingo pieniężnych i fantowych urządzanych i prowadzonych przez uprawniony podmiot na podstawie przepisów o grach i zakładach wzajemnych,
• nagród wypłacanych przez Polski Komitet Olimpijski i Polski Komitet Paraolimpijski za uzyskanie wyników na igrzyskach olimpijskich i paraolimpijskich,
• nagród wypłaconych na podstawie przepisów wydanych przez właściwego ministra w sprawie organizowania zajęć rehabilitacyjnych w szpitalach psychiatrycznych i nagradzania uczestników tych zajęć,
• wygranych i nagród otrzymanych przez uczniów za udział w konkursach, turniejach i olimpiadach organizowanych na podstawie przepisów o systemie oświaty.

Podatek zryczałtowany

Nie ze wszystkich dochodów należy się rozliczyć w zeznaniu rocznym. Niektóre dochody uzyskane w trakcie roku są rozliczane przez płatnika, który pobiera i odprowadza za nas zryczałtowany podatek. Od uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dochodów (przychodów) pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy z tytułu wygranych w konkursach, grach i zakładach wzajemnych lub nagród związanych ze sprzedażą premiową, w wysokości 10 proc. wygranej lub nagrody. Nie dotyczy to jednak wszystkich wygranych i nagród, gdyż w niektórych przypadkach są one zwolnione z podatku lub zwolnione do pewnej wysokości.
Zwolnienie częściowe dotyczy wygranych w grach liczbowych, loteriach pieniężnych, grze telebingo, zakładach wzajemnych, loteriach promocyjnych, loteriach audioteksowych i loteriach fantowych, jeżeli jednorazowa wartość tych wygranych nie przekracza 2280 złotych. Zwolnienie częściowe będzie miało zastosowanie, gdy powyższe gry będą urządzane i prowadzone przez uprawniony podmiot na podstawie przepisów o grach i zakładach wzajemnych.
Zwolniona z 10-proc. podatku dochodowego będzie też wartość wygranych w konkursach i grach organizowanych i emitowanych (ogłaszanych) przez środki masowego przekazu (prasa, radio i telewizja) oraz konkursach z dziedziny nauki, kultury, sztuki, dziennikarstwa i sportu, a także nagród związanych ze sprzedażą premiową - jeżeli jednorazowa wartość tych wygranych lub nagród nie przekracza kwoty 760 zł.
W tym przypadku zwolnienie od podatku nagród związanych ze sprzedażą premiową nie dotyczy nagród otrzymanych przez podatnika w związku z prowadzoną przez niego pozarolniczą działalnością gospodarczą, stanowiących przychód z tej działalności. Osoba prowadząca działalność będzie musiała wartość takiej nagrody zaliczyć do przychodów z działalności gospodarczej i opodatkować z pozostałymi dochodami z tej działalności.

Zapłata podatku

Z tytułu wygranych i nagród osobą, która jest obowiązana za pobór i wpłatę zryczałtowanego 10-proc. podatku dochodowego, jest organizator konkursu lub gry. Jeśli taki podatek został pobrany przez organizatora, wtedy nie trzeba wykazywać kwoty tego podatku w zeznaniu rocznym składanym przez podatnika. Należy pamiętać o obowiązku zwycięzcy konkursu, który otrzymuje wygraną w formie niepieniężnej. Jeżeli przedmiotem wygranych (nagród) nie są pieniądze, podatnik jest obowiązany wpłacić płatnikowi kwotę należnego zryczałtowanego podatku przed udostępnieniem wygranej (nagrody).
W przypadku jednak, gdy podatek ten nie został pobrany przez organizatora (płatnika) lub niewpłacony w przypadku wygranych (nagród niepieniężnych), to istnieje obowiązek wykazania 10-proc. podatku w zeznaniu rocznym.