Czy dopuszczalne jest wystawienie faktury w przypadku opłacenia usługi bonem turystycznym? Kiedy można skorzystać z ulgi na wymianę kasy? Jak sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju wykazywać w deklaracji VAT? Do jakich transakcji trzeba będzie stosować oznaczenie MPP w nowym pliku JPK_V7? Czy koszty zastępstwa wykonawczego można refakturować?
Hotel umożliwia klientom opłacanie usług za pomocą bonów turystycznych. Jeden z klientów, którzy z tej możliwości skorzystali, poprosił o wystawienie faktury na firmę. Czy hotel może ją wystawić?
Z art. 106e ust. 1 pkt 3 i 5 ustawy o VAT wynika, że faktura powinna zawierać m.in. imiona i nazwiska lub nazwy nabywcy towarów lub usług, jego adres oraz numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi (oczywiście muszą to być dane faktycznego nabywcy towarów lub usług – niedopuszczalne jest wystawianie faktur na rzecz podmiotów innych niż nabywcy).
Jednocześnie za pomocą bonu turystycznego osoby uprawnione mogą dokonywać płatności za usługi hotelarskie lub imprezy turystyczne realizowane na rzecz dziecka (zob. art. 5 ust. 2 ustawy o Polskim Bonie Turystycznym). Uniemożliwia to nabywanie usług hotelarskich lub imprez turystycznych w charakterze podatników. Uważam w związku z tym, że usługi takie nabywane są zawsze przez osoby fizyczne działające prywatnie, nie zaś w charakterze podatników.
Wyłącza to możliwość dokumentowania usług opłacanych częściowo lub w całości za pomocą bonu turystycznego fakturami wystawianymi na osoby fizyczne na podatników, czyli – w uproszczeniu – „na firmę”. Zastrzec jednak pragnę, że wyłączenie tej możliwości nie wynika wprost z przepisów, a w konsekwencji prawidłowość tego stanowiska nie jest całkowicie oczywista.
Podstawa prawna
• art. 106e ust. 1 pkt 3 i 5 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 106; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1106)
• art. 5 ust. 2 ustawy z 15 lipca 2020 r. o Polskim Bonie Turystycznym (Dz.U. poz. 1262).
Podatnik świadczący usługi gastronomiczne kupił kasę online w celu zastąpienia obecnie używanej kasy z papierowym zapisem kopii. Czy z ulgi na zakup kas podatnik może skorzystać w miesiącu rozpoczęcia używania tej kasy (np. w sierpniu 2020 r.), czy musi z tym czekać do 1 stycznia 2021 r.?
Z art. 145b ust. 3 ustawy o VAT wynika, że podatnicy nabywający kasy rejestrujące online w związku z wykonywaniem czynności wskazanych w art. 145b ust. 1 pkt 1–3 ustawy o VAT (w tym usług gastronomicznych) mogą korzystać z ulgi na wymianę kasy. Dla podatników takich jako dzień rozpoczęcia prowadzenia ewidencji przyjmuje się dzień następujący po ostatnim dniu okresu, w którym mogli oni ewidencjonować czynności wskazane w art. 145b ust. 1–3 ustawy o VAT przy zastosowaniu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii (z uwzględnieniem przedłużenia tych terminów przepisami rozporządzenia w sprawie przedłużenia terminów prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii).
Z ulgi tej – jak wynika z wyjaśnień organów podatkowych – można skorzystać także w związku z rozpoczęciem używania kas online wcześniej niż jest to konieczne w świetle art. 145b ustawy o VAT. Tytułem przykładu wskazać można interpretacje indywidualne dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 23 sierpnia 2019 r. (nr 0114-KDIP1-3.4012.207.2019.1.ISK), z 3 października 2019 r. (nr 0111-KDIB3-2.4012.461.2019.2.MD) oraz z 13 listopada 2019 r. (nr 0115-KDIT1-1.4012.611.2019.1.AJ). Jak czytamy w pierwszej z tych interpretacji, „jeżeli Wnioskodawca dokona wymiany kas na kasy rejestrujące online w 2019 r. i rozpocznie na nich prowadzenie ewidencji sprzedaży przed datą 1 stycznia 2020 r. oraz spełni warunki wskazane w par. 2 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia, będzie mógł skorzystać z odliczenia ulgi za zakup kas rejestrujących online już w deklaracjach składanych za okresy, w których faktycznie rozpocznie prowadzenie ewidencji sprzedaży na tych kasach”.
A zatem w przedstawionej sytuacji podatnik nie musi czekać ze skorzystaniem z ulgi na wymianę kasy do stycznia 2021 r. i może z niej skorzystać już w miesiącu rozpoczęcia ewidencjonowania przy zastosowaniu nabytej kasy online, np. w sierpniu 2020 r.
Podstawa prawna
• art. 145b ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 106; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1106)
Przedsiębiorca sprzedaje towary wysyłkowo do innych państw Unii Europejskiej. Dotychczas sprzedaż tę wykazywał w deklaracjach VAT-7 jako sprzedaż krajową, jednak w związku z przekroczeniem limitu sprzedaży wysyłkowej określonego przez Niemcy zarejestrował się w Niemczech jako podatnik VAT w celu rozliczania VAT od sprzedaży wysyłkowej do Niemiec. Czy sprzedaż taką podatnik powinien wykazywać w poz. 11 deklaracji VAT-7 (a od 1 października w polach K_11 i P_11 nowego pliku JPK_VAT)?
W poz. 11 deklaracji VAT-7/VAT-7K wykazywane są dostawy towarów i świadczenie usług poza terytorium kraju. Nie dotyczy to jednak wszystkich tych czynności. Jak bowiem wynika z objaśnień do deklaracji VAT-7/VAT-7 (objaśnienia te stanowią załącznik nr 3 do rozporządzenia w sprawie deklaracji VAT), w pozycji tej wykazuje się dostawę towarów oraz świadczenie usług poza terytorium kraju, w stosunku do których przysługuje podatnikowi prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, o którym mowa w art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy o VAT, lub prawo do zwrotu kwoty podatku naliczonego, o którym mowa w art. 87 ust. 5 ustawy o VAT. W pozycji tej nie uwzględnia się wartości dostaw towarów i świadczonych usług dokonywanych w ramach działalności gospodarczej zarejestrowanej poza terytorium kraju oraz świadczonych usług rozliczanych w ramach procedury szczególnej dotyczącej usług telekomunikacyjnych, usług nadawczych lub usług elektronicznych.
Uznać przy tym należy, że czynnościami dokonywanymi w ramach działalności gospodarczej zarejestrowanej poza terytorium kraju są czynności dokonywane w ramach rejestracji VAT podatnika w innym niż Polska państwie członkowskim UE. W konsekwencji uważam, że w poz. 11 deklaracji VAT-7/VAT-7K nie wykazuje się dostaw towarów i świadczonych usług rozliczanych w ramach działalności gospodarczej zarejestrowanej dla celów VAT na terytorium innego państwa członkowskiego.
Dotyczy to m.in. właśnie sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju, która (np. w związku z przekroczeniem limitu) jest rozliczana przez przedsiębiorcę jako podatnika VAT zarejestrowanego w innym niż Polska państwie członkowskim. Co istotne, stanowisko to znajduje potwierdzenie w udzielanych przez organy podatkowe wyjaśnieniach, czego przykładem mogą być interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 19 grudnia 2014 r. (nr ILPP4/443-529/14-3/ISN) czy interpretacje indywidualne dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 19 października 2017 r. (nr 0114 KDIP1-2.4012.352.2017.1.SM) oraz z 19 kwietnia 2018 r. (nr 0114-KDIP1-2.4012.82.2018.2.RM). Jak czytamy w ostatniej z tych interpretacji, „sprzedaż wysyłkowa z terytorium kraju na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej z terytorium Niemiec oraz z innych krajów członkowskich Unii Europejskiej (po przekroczeniu limitu sprzedaży wysyłkowej ustalonego przez dane państwo) nie powinna zostać wykazana przez Wnioskodawcę w deklaracji VAT-7 w pozycji 11”.
A zatem opodatkowanej w Niemczech sprzedaży wysyłkowej do Niemiec podatnik nie powinien wykazywać w poz. 11 deklaracji VAT-7 (ani w żadnej innej pozycji tej deklaracji), jak również nie powinien jej wykazywać w polu K_11 obecnie przesyłanego pliku JPK_VAT (ani w żadnym innym polu pliku JPK_VAT). Podobnie od 1 października 2020 r. sprzedaży tej podatnik nie powinien wykazywać w polach K_11 i P_11 nowego pliku JPK_VAT (ani w żadnych innych polach nowego pliku JPK_VAT).
Podstawa prawna
• załącznik nr 3 do rozporządzenia ministra finansów, inwestycji i rozwoju z 25 października 2019 r. w sprawie wzorów deklaracji dla podatku od towarów i usług (Dz.U. poz. 2104).
W nowym pliku JPK_V7 istnieć będzie obowiązek oznaczania niektórych faktur symbolem MPP. Jak w związku z tym traktować faktury wystawiane dla poszczególnych kontrahentów jednego dnia, których wartość nie przekracza 15 tys. zł? Czy powinno się je traktować łącznie i jeżeli ich suma w danym dniu przekroczy 15 tys.zł, to oznaczać każdą z nich MPP?
Rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług ma wejść w życie 1 października 2020 r. Przewiduje ono m.in. wprowadzenie obowiązku wykazywania w ewidencji VAT oznaczeń dotyczących niektórych transakcji (zob. par. 10 ust. 4 rozporządzenia). Analogiczne oznaczenia wykazywane będą w nowym pliku JPK_V7. Jednym z nich będzie oznaczenie MPP, które będzie stosowane do transakcji objętych obowiązkiem stosowania mechanizmu podzielonej płatności. Oznaczać faktury w ten sposób obowiązani będą zarówno sprzedawcy, jak i nabywcy (zob. par. 10 ust. 4 pkt 13 oraz par. 11 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia).
Zarówno o obowiązku dokonywania płatności z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności (art. 108a ust. 1a ustawy o VAT), jak i o obowiązku oznaczania faktur wyrazami „mechanizm podzielonej płatności” (art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT) decyduje kwota należności ogółem faktury. Obowiązki te mogą istnieć, jeżeli kwota ta przekracza 15 tys. zł. W przeciwnym razie obowiązki te nie istnieją.
Jest tak również, jeżeli jednego dnia temu samemu kontrahentowi wystawianych zostanie wiele faktur. Jeżeli zatem we wskazanej sytuacji kwota należności ogółem na żadnej z faktur nie przekroczy 15 tys. zł, to wskazane obowiązki nie wystąpią i nie będzie konieczne oznaczanie faktur w ewidencji VAT oraz w nowym pliku JPK_VAT oznaczeniem MPP.
Podstawa prawna
• par. 10 ust. 4 pkt 13 oraz par. 11 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia ministra finansów, inwestycji i rozwoju z 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz.U. poz. 1988; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1127)
• art. 108a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 106; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1106)
Przedsiębiorstwo budowlane (generalny wykonawca) zawarło umowę o wykonanie budynku. W związku z tym, że podwykonawca realizował prace murarskie w sposób wadliwy, przedsiębiorstwo powierzyło ich wykonanie innej firmie. Czy obciążenie niesolidnego podwykonawcy kosztami zastępstwa wykonawczego podlega opodatkowaniu VAT i – w rezultacie – refakturowaniu?
Przedsiębiorcy, którzy prowadzą działalność gospodarczą polegającą na wykonywaniu robót budowlanych, z reguły część prac zlecają innym wykonawcom. Zdarza się, że podwykonawca wadliwie wykona powierzone mu zadanie. W takiej sytuacji przedsiębiorca budowlany, po bezskutecznym wezwaniu podwykonawcy do usunięcia skutków wadliwie wykonanych prac, może zlecić ich realizację wykonawcy zastępczemu na koszt podwykonawcy, który wadliwie wykonał zleconą mu usługę. W rezultacie wykonawca zastępczy obciąża przedsiębiorcę budowlanego kosztami wykonanych prac poprawkowych, którymi z kolei przedsiębiorca ten obciąża podwykonawcę, który nie wywiązał się ze swoich zobowiązań. Obciążenie niesolidnego podwykonawcy kosztami zastępstwa wykonawczego ma charakter odszkodowania, które nie podlega VAT i to zarówno wtedy, gdy podatnik zaangażował wykonawcę zastępczego do usunięcia skutków zaniedbań, jak i wówczas gdy wykonanie odpowiednich napraw nastąpiło siłami własnymi podatnika (zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 9 września 2016 r., sygn. akt I FSK 262/15). Ze względu na to, że koszty wykonawstwa zastępczego nie podlegają opodatkowaniu VAT, nie powinny być dokumentowane fakturą. W tych okolicznościach nie ma podstaw do refakturowania, ponieważ nie mamy do czynienia ze świadczeniem usługi na rzecz niesolidnego podwykonawcy. Przedsiębiorstwo budowlane nie może refakturować na niego kosztów usług świadczonych przez wykonawcę zastępczego.
Podstawa prawna
• art. 5 i 8 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 106; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1106)