Zmiana warunków transakcji ‒ z nierynkowej na rynkową ‒ nie skutkuje dla PGK utratą statusu podatnika CIT – orzekł WSA w Warszawie.
Dodał, że gdyby organ miał rację, to PGK nigdy nie miałaby pewności, jaki jest jej status podatkowy. Dla bezpieczeństwa musiałaby zaprzestać wszelkich transakcji z podmiotami powiązanymi spoza PGK.
Z taką wykładnią WSA nie chciał się zgodzić. Zwrócił uwagę na to, że ustawodawca nie zakazał przeprowadzania transakcji z podmiotami powiązanymi.
Niewykluczone zmiany w podatku Belki
Niewykluczone zmiany w podatku Belki

Zobacz również

Skutki korekty

Sprawa dotyczyła spółki, która wraz z innymi podmiotami powiązanymi chciała utworzyć podatkową grupę kapitałową (PGK). Z wnioskiem o interpretację wystąpiła spółka dominująca. Wyjaśniła, że już po zawiązaniu PGK spółki będą przeprowadzać transakcje z podmiotami powiązanymi spoza PGK, w tym także z zagranicznymi oddziałami (zakładami w rozumieniu art. 4a pkt 11 ustawy o CIT).
Spółki tworzące PGK muszą więc spełniać obowiązki związane z cenami transferowymi, w tym ustalać ceny na poziomie rynkowym.
Spór z fiskusem dotyczył potencjalnych skutków dla PGK, gdy jedna ze spółek ją tworzących ustali cenę nierynkową w transakcji z podmiotem powiązanym (w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT), który nie wchodzi do PGK, a następnie skoryguje tę cenę do poziomu rynkowego. Taka korekta niewątpliwie mogłaby powodować konieczność korekty przychodów, kosztów i zeznania rocznego całej PGK, a w konsekwencji również konieczność uregulowania zaległości podatkowej wraz z odsetkami.
Spółka dominująca liczyła się z tym. Chciała się jednak upewnić, czy konsekwencje takiej korekty nie będą większe i czy PGK nie straci z tego powodu statusu podatnika CIT.
Chciała też wiedzieć, jakie byłyby skutki, gdyby nierynkowość transakcji z podmiotem powiązanym ujawniła kontrola podatkowa.

Nie narzuca, ale czy ustala?

Sama uważała, że takie przypadki nie spowodują utraty statusu PGK, jeśli ustalenie nierynkowych warunków transakcji nie będzie intencjonalne. Wskazała, że utrata statusu podatnika przez PGK (na podstawie art. 1a ust. 2 pkt 3 lit. b ustawy o CIT) ma miejsce wtedy, gdy w transakcji kontrolowanej z podmiotem powiązanym (niewchodzącym w skład PGK) spółka tworząca grupę narzuci lub ustali warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane.
Słowem, aby doszło do utraty statusu PGK, musiałoby przede wszystkim dojść do zawarcia transakcji kontrolowanej. Spółka natomiast uważała, że jeśli nierynkowa transakcja z podmiotem powiązanym będzie wynikiem przypadku, to nie można mówić o transakcji kontrolowanej. Argumentowała, że musiałyby to być działania bądź zachowania celowe, intencjonalne. W przepisie jest bowiem mowa o „narzucaniu” oraz „ustalaniu” ceny nierynkowej – wskazywała.
Nie zgodził się z nią dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (interpretacja o sygn. 0111-KDIB1-1.4010.176.2019.2.BK). Uznał, że nie wystarczy zachowanie należytej staranności i stały monitoring transakcji oraz późniejsza korekta warunków transakcji. Jeśli transakcja zostanie przeprowadzona na warunkach nierynkowych, to z dniem poprzedzającym dzień ich ustalenia podatkowa grupa kapitałowa straci swój status podatnika CIT – stwierdził.
Dodał, że nawet jeśli spółka nie narzuci nierynkowych warunków transakcji, to i tak zostaną one „ustalone” z podmiotem powiązanym. To wystarczy do utraty przez PGK statusu podatnika CIT, zgodnie z art. 1a ust. 2 pkt 3 lit. b ustawy o CIT. Późniejsza korekta warunków transakcji do rynkowych niczego w tym zakresie nie zmieni – podkreślił organ.

Zmiany czasem konieczne

Innego zdania był WSA w Warszawie. Sędzia Jacek Kaute wyjaśnił, że istotny jest faktyczny przebieg oraz okoliczności zawarcia i realizacji transakcji kontrolowanej, a także zachowanie jej stron (art. 11c ust. 3 ustawy o CIT).
‒ Realizowanie transakcji ma przede wszystkim aspekt ekonomiczny, co wymaga również uwzględnienia działań następczych. Skoro kluczowe znaczenie ma faktyczny, ostateczny przebieg transakcji kontrolowanej, to art. 1a ust. 2 pkt 3 lit. b ustawy o CIT należy interpretować w ten sposób, iż dokonana, czyli doprowadzona do końca transakcja kontrolowana obejmuje również późniejsze zmiany jej warunków – tłumaczył sędzia Kaute.
Zwrócił uwagę na to, że w sytuacji odwrotnej ‒ zmiany warunków z rynkowych na nierynkowe ‒ można by twierdzić, podobnie jak organy podatkowe, że należy uwzględnić ostateczny kształt transakcji.
‒ Ale w tej sprawie mamy do czynienia ze zmianą warunków transakcji z nierynkowych na rynkowe – podkreślił sędzia. Wyrok jest nieprawomocny.

orzecznictwo

Wyrok WSA w Warszawie z 13 sierpnia 2020 r., sygn. akt III SA/Wa 2169/19.www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia