Subskrybuj nas na Youtube
Nabycie nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym ma miejsce dopiero z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia sądu o przysądzeniu własności. Skoro w tej dacie nie było już zwolnienia z PCC, to danina powinna trafić do budżetu – wynika z wyroku NSA.
Chodziło o mężczyznę, który 16 września 2015 r. wziął udział w licytacji nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym. Jako jedyny uczestnik nabył ją za cenę wywołania. W tym samym dniu zostało wydane postanowienie o przybiciu, które nie zostało zaskarżone i się uprawomocniło. W związku z wykonaniem warunków licytacyjnych postanowieniem z 14 stycznia 2016 r. sąd przysądził prawo własności nieruchomości na rzecz nabywcy. Postanowienie to uprawomocniło się 24 października 2016 r.
Pech chciał, że w tym czasie zmieniły się przepisy. Do 31 grudnia 2015 r. obowiązywał bowiem art. 2 ust. 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, w świetle którego nie podlegały podatkowi umowy sprzedaży rzeczy w postępowaniu egzekucyjnym lub upadłościowym. Regulacja ta została jednak uchylona 1 stycznia 2016 r. przez art. 23 ust. 2 lit. a ustawy zmieniającej.
Z art. 50 ust. 1 i 2 ustawy zmieniającej wynikało, że do opodatkowania nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy dotychczasowe.
Spór w sprawie dotyczył tego, czy mężczyzna miał jeszcze prawo skorzystać ze zwolnienia. De facto sprowadzał się więc do tego, kiedy nastąpiło nabycie przez niego nieruchomości.
Podatnik uważał, że nabycie nie podlega opodatkowaniu, ponieważ we wrześniu 2015 r. zostało wydane postanowienie o przybiciu i wykonał obowiązki licytacyjne. W konsekwencji – jak przekonywał – w jego sprawie miał zastosowanie art. 2 ust. 3 ustawy o PCC.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej był innego zdania. – Podatnik nabył nieruchomość w 2016 r., tj. w dacie uprawomocnienia się postanowienia o przysądzeniu skarżącemu przez sąd własności nieruchomości – stwierdził w interpretacji. W związku z tym uznał, że nabycie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy o PCC.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach stwierdził, że prawidłowe jest stanowisko organu.
– Własność na nabywcę przenosi prawomocne postanowienie sądu o przysądzeniu własności. Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia sądu, które wywołuje ten sam skutek co sprzedaż – stwierdził w swoim orzeczeniu. I potwierdził, że skoro w tej dacie nie było już zwolnienia, to podatek się należy.
Tak samo orzekł Naczelny Sąd Administracyjny. Sędzia Małgorzata Wolf-Kalamala wyjaśniła, że dopiero przysądzenie własności przenosi definitywnie własność nieruchomości. – Skoro nastąpiło to w 2016 r., to do tej czynności cywilnoprawnej stosuje się przepisy w brzmieniu zmienionym. Owszem podatnik podjął zamiar nabycia nieruchomości wcześniej, ale ostatecznie nabył ją dopiero w 2016 r. – powiedziała sędzia Wolf-Kalamala w ustnym uzasadnieniu wyroku.
orzecznictwo
Wyrok NSA z 7 sierpnia 2020 r., sygn. akt II FSK 3984/17.
