Cesja wierzytelności jest świadczeniem usług opodatkowanym VAT. W konsekwencji jest wyłączona z podatku od czynności cywilnoprawnych – uznał dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej.
Chodziło o spółkę, która postanowiła rozszerzyć dotychczasową działalność (rachunkowo-księgową) o dochodzenie roszczeń ubezpieczeniowych. Zaznaczyła, że nie jest spółką doradztwa podatkowego ani czynnym podatnikiem VAT.
Zamierzała skupywać wierzytelności z tytułu szkód majątkowych od osób poszkodowanych w kolizjach i wypadkach drogowych. Tłumaczyła, że odszkodowania, które otrzymują te osoby, są często zaniżone. Spółka skupowałaby więc wierzytelności o zapłatę pełnego odszkodowania (cesja) i dochodziłaby ich od firm ubezpieczeniowych.
Chciała się upewnić, że z tytułu cesji wierzytelności będzie musiała zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych (w wysokości 1 proc. ceny zakupu), a nie VAT. Jako podstawę prawną wskazała art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy o PCC, zgodnie z którym podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają między innymi umowy sprzedaży praw majątkowych. Spółka uważała, że nabycie wierzytelności pieniężnej na własne ryzyko, w celu windykacji, w swoim imieniu i na swoją rzecz, jest właśnie skutkiem sprzedaży praw majątkowych, a nie odpłatną usługą. Nie podlega więc VAT.
Argumentowała też, że dotychczasowy wierzyciel, przenosząc wierzytelność do jej majątku, jako nabywca, wykonuje jedynie przysługujące mu prawo własności. Jest to więc zwyczajne egzekwowanie własnych należności, nie można tu mówić o usłudze.
Spółka powołała się też na orzecznictwo sądów, z którego wynika, że nabycie wierzytelności w imieniu własnym i na własne ryzyko, w sytuacji gdy cena jest poniżej wartości nominalnej, nie może być traktowane jako odpłatna usługa ściągania długów (m.in. wyroki NSA z 14 lutego 2018 r. sygn. akt I FSK 344/17 oraz z 23 stycznia 2018 r., sygn. akt II FSK 3491/15).
Dyrektor KIS nie zgodził się jednak ze spółką. Nawiązał do swojej interpretacji z 8 maja 2020 r. (sygn. 0111-KDIB3-1.4012.98.2020.4.WN), w której stwierdził, że nabycie wierzytelności jest świadczeniem usług. Usługą jest bowiem uwolnienie sprzedawcy od wykonywania czynności związanych ze ściąganiem długu i uwolnienie od ryzyka nieściągalności. Zbywcy zostaje też zaoszczędzone ryzyko i koszty posiadania takich wierzytelności. Słowem, zostaje on wyręczony w czynnościach związanych z dochodzeniem długu – jak wynikało z tamtej interpretacji.
Organ uznał zatem, że cesja wierzytelności jest odpłatną usługą, a wynagrodzeniem jest tu różnica między ostateczną wartością zakupu wierzytelności a nominalną wartością długu. Skoro zatem jest to usługa opodatkowana VAT, to zgodnie z art. 2 pkt 4 lit. a ustawy o PCC cesja jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Interpretacje indywidualna dyrektora KIS z 13 maja 2020 r., sygn. 0111-KDIB2-2.4014.21.2020.3.HS