Wydatki na nabycie własności wartości niematerialnych i prawnych od podmiotu powiązanego mogą być kosztem uzyskania przychodów bez ograniczeń. Co innego, gdy podatnik nabywa tylko prawo do korzystania z WNiP.
Chodzi przykładowo o zakup od podmiotu powiązanego baz danych, know-how, znaków towarowych, programów komputerowych. Podatnicy nie wiedzą, czy wydatki na nabycie tych praw i wartości są kosztem podatkowym limitowanym na podstawie art. 15e ustawy o CIT. Słowem, czy firma może je zaliczyć do kosztów podatkowych w całości, czy tylko do kwoty 3 mln zł powiększonej o 5 proc. podatkowej EBITDA.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej odpowiada korzystnie dla podatników, ale początkowo był innego zdania (art. 15e obowiązuje od 1 stycznia 2018 r.).

Nabycie to więcej niż korzystanie

Zgodnie z art. 15e ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT ograniczenie w zaliczeniu do podatkowych kosztów dotyczy opłat za korzystanie lub prawo do korzystania za nabywane od podmiotów powiązanych prawa lub wartości niematerialne (WNiP), o których mowa w art. 16b ust. 1 pkt 4–7 ustawy o CIT. Chodzi o: autorskie lub pokrewne prawa majątkowe, licencje, prawa własności przemysłowej, know-how w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej.
– Skoro art. 15e ust. 1 pkt 2 odnosi się do „korzystania” lub „prawa do korzystania”, to nie obejmuje swym zakresem „nabycia” wartości niematerialnych i prawnych, w tym sprzedaży czy przeniesienia w jakikolwiek inny sposób – uważa Bartosz Sankiewicz, doradca podatkowy i partner w kancelarii NGL Legal.
Zwraca uwagę, że korzystać z WNiP może nie tylko właściciel, lecz także użytkownik, licencjobiorca, najemca, dzierżawca czy korzystający z umowy leasingu. Natomiast sprzedaż praw jest czynnością zarezerwowaną wyłącznie dla właściciela i jest związana z prawem własności.
Podobnego zdania jest Bartosz Głowacki, doradca podatkowy i partner w MDDP.
– W ustawie o CIT nie ma ani słowa o limitowaniu potrącalności wydatków poniesionych na nabycie własności. Wyraźnie rozróżnia się wydatki na nabycie od wydatków za korzystanie – mówi ekspert.

Stanowisko fiskusa…

Potwierdzają to także interpretacje dyrektora KIS, choć początkowo – jak mówi Bartosz Głowacki – zajmował on stanowisko niekorzystne dla podatników.
Przykładowo w interpre tacji z 26 marca 2018 r. (sygn. 0111-KDIB2-1.4010.4. 2018.1.ZK) dyrektor KIS stwierdził, że odpisy amortyzacyjne od know-how nabytego od podmiotu powiązanego też są objęte ograniczeniami w zaliczaniu do kosztów uzyskania przychodu. Interpretacja ta dotyczyła spółki, która kupiła od podmiot powiązanego prawa do korzystania z know-how.
– Dyrektor KIS przeoczył w tej sprawie najważniejszą informację przedstawioną przez podatnika, a więc to, że kupił on know-how od podmiotu powiązanego, a nie że ponosi on tylko opłaty za używanie praw należących do kogoś innego – zauważa Bartosz Głowacki.

...się zmieniło

Wykładnia fiskusa zmieniła się po ukazaniu się 25 kwietnia 2018 r. na stronie Ministerstwa Finansów wyjaśnień dotyczących stosowania art. 15e ustawy o CIT.
Przykładowo w interpre tacji z 7 czerwca 2019 r. (sygn. 0111-KDIB2-1.4010.150. 2019.1.AT) dyrektor KIS wyjaśnił, że koszty zakupu od podmiotu powiązanego bazy danych o klientach oraz praw wynikających z umów pozawieranych z kupującymi nie są opłatami „za korzystanie lub prawo do korzystania”. Wydatek ten może być kosztem bez ograniczeń, o których mowa w art. 15e ustawy o CIT.
Tak samo dyrektor KIS odpowiedział w interpretacji z 7 stycznia 2020 r. (sygn. 0111-KDIB1-2.4010.433. 2019.2.AW) dotyczącej nabycia znaku towarowego (słowno-graficznego) od podmiotu powiązanego.
Podobnie stwierdził w interpretacji z 19 marca 2020 r. (sygn. 0114-KDIP2-2.4010.14.2020.2.RK). Chodziło o wsparcie w obszarze IT, czyli m.in. usługi związane z projektowaniem i rozwojem technologii informatycznych dla sieci i systemów komputerowych, pomoc techniczną w zakresie technologii informatycznych i sprzętu komputerowego. Dyrektor KIS wyjaśnił, że wynagrodzenie z tego tytułu na rzecz podmiotu powiązanego to nie opłaty i należności za korzystanie lub prawo do korzystania z praw lub wartości, o których mowa w art. 16b ust. 1 pkt 4–7 ustawy o CIT (art. 15e ust. 1 pkt 2 ustawy).
Nie są to również usługi doradztwa, zarządzania czy też przetwarzania danych ani świadczeniami podobnymi do usług wskazanych w art. 15e ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT. W związku z tym mogą być w całości kosztem uzyskania przychodu – wyjaśnił organ.
Dodał, że ograniczenia, o których mowa w art. 15e ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, dotyczą jedynie opłat za korzystanie z oprogramowania.