Subskrybuj nas na Youtube
Firma, która refakturuje usługę, fizycznie jej nie wykonuje, a tylko doprowadza do świadczenia na rzecz podmiotu trzeciego – wyjaśnił NSA.
Sprawa dotyczyła firmy doradztwa podatkowego, która wykonuje usługi pomocy prawnej i podatkowej. Zdarza się, że korzysta przy tym z pomocy kancelarii notarialnej. Wszystkie czynności notarialne (sporządzanie aktów, dokonywanie poświadczeń, doręczanie oświadczeń złożonych przez klienta) są robione w ramach współpracy firmy z kancelarią. Spółka nabywa je we własnym imieniu, ale na rzecz klientów. To oni jednak stają już bezpośrednio do aktu notarialnego i płacą za usługi.
Firma uważała, że może refakturować na klientów usługi notarialne i odliczać VAT wynikający z faktur wystawianych przez kancelarię notarialną.
ZOBACZ TEŻ: Ryczałt ewidencjonowany
Wyjaśniła, że faktury za usługi notarialne ujmuje na całościowej fakturze wystawianej klientowi, doliczając do podstawy opodatkowania własne usługi świadczone na jego rzecz. Uważała, że w tym wypadku ma zastosowanie art. 8 ust. 2a ustawy o VAT. Przepis ten dotyczy refakturowania, czyli sytuacji, gdy podatnik nabywa usługę od jednego podmiotu, a następnie odsprzedaje ją w niezmienionym stanie na rzecz podmiotu trzeciego.
Spółka uważała, że nie ma znaczenia to, iż ona sama nie ma uprawnień do świadczenia usług notarialnych.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał jednak, że spółka nie może odliczać VAT od faktur wystawionych przez kancelarię notarialną. Stwierdził, że nie dochodzi między nimi do świadczenia usług, przede wszystkim ze względu na charakter usługi notarialnej. Usługodawcą jest kancelaria notarialna, ale usługobiorcą bezpośrednio klient firmy doradczej. Skoro nie ma świadczenia usług między kancelarią a firmą doradczą, to nie można też mówić o refakturowaniu – uznał organ.
Nie zgodziły się z tym sądy. WSA w Warszawie wskazał, że art. 8 ust. 2a ustawy o VAT nie zawęża możliwości refakturowania wyłącznie do stron danej czynności (w tym wypadku notarialnej), ale dotyczy również innych osób biorących udział w świadczeniu usług. – Jest to pojęcie znacznie szersze od pojęcia strony czynności notarialnej – stwierdził WSA.
Przypomniał, że zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy o VAT „w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi”. Przepis ten ma więc zastosowanie, gdy „podatnik bierze udział w świadczeniu usług”.
Zgodził się z tym Naczelny Sąd Administracyjny.
– Refakturowanie jest świadczeniem, ale nie fizycznym wykonaniem usługi (jak twierdził dyrektor KIS), tylko doprowadzeniem do wykonania usługi i wzięciem za nią odpowiedzialności. To jest właśnie branie udziału w świadczeniu usług – uzasadniła wyrok sędzia Małgorzata Niezgódka-Medek.
Wyjaśniła, że art. 8 ust. 2a ustawy o VAT zakłada pewną fikcję prawną. Zgodnie z nim „przyjmuje się”, że podatnik sam wykonał i wyświadczył usługi nabyte od innego podmiotu. NSA nie miał też wątpliwości, że refakturowanie może dotyczyć podmiotów, które nie mają określonych uprawnień, tak jak firma doradcza nie ma uprawnień do świadczenia usług notarialnych. Mimo to może je ona refakturować.
– Podobnie jest np. z usługami ubezpieczycieli czy firm energetycznych. Ich świadczenia również można refakturować – powiedziała sędzia Niezgódka-Medek.
orzecznictwo
Wyrok NSA z 10 stycznia 2020 r., sygn. akt I FSK 768/19. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia
