Subskrybuj nas na Youtube
Kto zapłaci za transakcję o wartości ponad 15 tys. zł na rachunek kontrahenta niewidniejący w elektronicznym wykazie czynnych podatników VAT, nie zaliczy tego wydatku do kosztów uzyskania przychodów. Oprócz tego odpowie solidarnie ze sprzedawcą, jeśli ten nie rozliczy VAT od tej transakcji.
W życie weszły sankcje związane z nowelizacją ustawy o VAT (Dz.U. z 2019 r. poz. 1018), która wprowadziła od września tzw. białą listę, czyli elektroniczny wykaz czynnych podatników VAT, w którym znaleźć można m.in. numery ich rachunków rozliczeniowych (bankowych, w spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych). Należy na nie przelewać zapłatę, jeżeli wynika z transakcji o wartości powyżej 15 tys. zł.
W przeciwnym razie grożą wspomniane sankcje.
ZOBACZ TEŻ: Ryczałt ewidencjonowany
Jak uniknąć sankcji
Nabywca, który nie znajdzie rachunku sprzedawcy na białej liście, może całkowicie odstąpić od transakcji lub wymusić na kontrahencie rejestrację konta w elektronicznym wykazie. Jeśli nie zamierza narażać się na kłopoty z kontrahentem, ale chce uniknąć sankcji podatkowych, może skorzystać z innego wyjścia. W ciągu trzech dni od dokonania płatności na rachunek niewidniejący na białej liście powinien powiadomić o niej urząd skarbowy właściwy dla sprzedawcy. Resort finansów pracuje nad wydłużeniem tego terminu do siedmiu dni.
Zawiadomienie należy złożyć na druku ZAW-NR. Docelowo ma być ono składane także drogą elektroniczną.
Jak wynika z objaśnień podatkowych opublikowanych 23 grudnia, jedno takie zawiadomienie będzie dotyczyło wszystkich płatności, które trafią na konto niezarejestrowane na białej liście (patrz: „Biała lista. Nie trzeba będzie mnożyć zawiadomień”, DGP nr 230/2019).
Zawiadomienie może jednak złożyć tylko nabywca. Jeśli sprzedawca będzie chciał go w tym wyręczyć, to nie będzie ono ważne, a kupujący poniesie sankcje za wpłatę na niezarejestrowany rachunek (brak kosztów podatkowych i solidarna odpowiedzialność w VAT).
Jeśli nabywca pomyli się i prześle zawiadomienie do innego urzędu skarbowego, niż powinien (czyli nie do właściwego dla sprzedawcy), to zostanie ono przekazane według właściwości, a sankcje nie powinny być nakładane.
Resort pracuje też nad nowelizacją przepisów, która pozwoli nabywcy uniknąć sankcji w podatkach dochodowych i VAT, jeśli zapłaci dostawcy na niezarejestrowany rachunek w mechanizmie podzielonej płatności. Obecnie „split payment” pozwala uniknąć jedynie solidarnej odpowiedzialności za nierozliczony VAT.
Problemy faktorów
Z obowiązujących od września 2019 r. przepisów wynika też, że sankcje nie będą nakładane, jeśli nabywca zapłaci na zarejestrowany na białej liście rachunek podmiotu trzeciego. Ma to duże znaczenie głównie w przypadku transakcji faktoringowych. Przepisy nie zabraniają bowiem wpłat na rachunek przedsiębiorcy zajmującego się usługowym ściąganiem długów. Jeśli jednak przyjmie on zapłatę, a następnie przekaże ją usługodawcy na niezarejestrowany rachunek, to powinien wykazać przychód podatkowy (art. 14 ust. 2h ustawy o PIT, art. 12 ust. 2i ustawy o CIT).
Faktor nie musi ustalać przychodu, jeśli:
■ wartość transakcji nie przekracza 15 tys. zł i przez to nie podlega rygorom przepisów o białej liście, albo
■ jeśli powiadomi właściwy urząd skarbowy o płatności na niezarejestrowany rachunek.
Uwaga na zagranicę
Przepisy o sankcjach za płatności na niezarejestrowane konta dotyczą też transakcji realizowanych z zagranicznymi podmiotami, które są zarejestrowane w Polsce jako czynny podatnik VAT. Przedsiębiorcy powinni w związku z tym najpierw sprawdzić status podatkowy zagranicznego sprzedawcy lub usługodawcy (czy działa jako polski podatnik VAT), a następnie sprawdzić, czy jego rachunek widnieje w elektronicznym wykazie szefa KAS. W wykazie tym nie ma kont zagranicznych, więc aby uniknąć sankcji, należy płacić jedynie na polski, widniejący na białej liście rachunek takiego podmiotu będącego podatnikiem VAT (lub składać w ciągu trzech dni zawiadomienie o płatności do urzędu skarbowego).
