Dłużnik zajętej wierzytelności nie powinien regulować zapłaty w podzielonej płatności – wyjaśnił Zbigniew Makowski, zastępca dyrektora departamentu VAT w Ministerstwie Finansów na pytanie DGP.
ikona lupy />
Agata Paul, radca prawny w DORADCA Zespół Doradców Finansowo-Księgowych Sp. z o.o. w Lublinie / DGP
Problem polega na tym, że w razie zajęcia wierzytelności komornik nie jest wystawcą faktury. Co więcej, nie wszyscy komornicy mają rachunek VAT lub skłonni są przyjmować płatności za pośrednictwem takiego rachunku.
Zwracaliśmy na to uwagę w artykule „W split paymencie nie przewidziano płatności komorniczych” (DGP nr 224/2019). Jego autorka wskazywała, że wprowadzając obowiązek podzielonej płatności, ustawodawca nie zmienił przepisów kodeksu postępowania cywilnego. Sama ustawa o VAT również nie przewiduje wyjątku dla egzekucji wierzytelności. Wyłączenie z obowiązku stosowania split payment dotyczy tylko potrącenia, o którym mowa w art. 498 kodeksu cywilnego.
„To luka, która niewątpliwie wymaga doregulowania” – stwierdziła autorka artykułu.
Zwróciliśmy się więc do Ministerstwa Finansów z pytaniem, jak w takiej sytuacji ma postąpić podatnik (dłużnik zajętej wierzytelności), gdy na wezwanie komornika nie płaci dostawcy (usługodawcy), tylko należność (kwotę brutto) składa komornikowi lub na rachunek depozytowy ministra finansów? Czy podatnik (dłużnik zajętej wierzytelności) ma w takiej sytuacji zastosować split payment?
W odpowiedzi Zbigniew Makowski, zastępca dyrektora departamentu VAT w MF, wyjaśnił: „W obecnym stanie prawnym komornicy nie są przedsiębiorcami, gdy wykonują czynności związane z egzekucją komorniczą. To oznacza, że nie muszą mieć rachunku rozliczeniowego. Ale nawet jeśli go mają, to i tak dłużnik zajętej wierzytelności nie powinien regulować zapłaty w podzielonej płatności, czyli nie powinien użyć komunikatu przelewu w podzielonej płatności. Nie jest to bowiem płatność za nabyte towary lub usługi, tylko w ramach realizacji zajęcia egzekucyjnego. Mówimy tu tylko o przekazaniu należności komornikowi. Natomiast podzielona płatność ma zastosowanie tylko w transakcjach pomiędzy przedsiębiorcami, z tytułu dostaw towarów lub świadczenia usług”.
OPINIA

Nie należy różnicować sytuacji podatników

Agata Paul, radca prawny w DORADCA Zespół Doradców Finansowo-Księgowych Sp. z o.o. w Lublinie
Stanowisko Ministerstwa Finansów należy uznać za zasadne. Zajęcie wierzytelności kontrahenta wyłącza bowiem możliwość płatności za dostawę towarów lub wyświadczone usługi, aprzekazanie należność komornikowi nie może być ztaką płatnością utożsamiane. Wprzypadku zajęcia wierzytelności nabywca jest bowiem związany postanowieniem organu egzekucyjnego inie ma prawa do podejmowania samodzielnych decyzji wzakresie rozdysponowania zajętej kwoty.
Jest to niewątpliwie dobra wiadomość dla nabywców, których dotyczy obowiązkowy split payment.
Trochę gorsza jest dla tych, którzy chcieliby dobrowolnie regulować swoje należności przy zastosowaniu metody podzielonej płatności (MPP). Przykładowo wodniesieniu do faktur opiewających na kwoty poniżej 15 tys. zł, adotyczących dostawy towarów zzałącznika nr 15, co do zasady mamy do czynienia zodpowiedzialnością solidarną zpodmiotem dokonującym dostawy (art. 105a ust. 1 ustawy oVAT). Jednym ze sposobów uwolnienia się od takiej odpowiedzialności jest dokonanie płatności zzastosowaniem MPP. Jednak wprzypadku zajęcia wierzytelności nie ma takiej możliwości. Jednocześnie przepisy milczą wkwestii braku odpowiedzialności wodniesieniu do wierzytelności, które zuwagi na zajęcie nie mogą być uregulowane zzastosowaniem MPP.
Wydaje się, że wodniesieniu do tego typu przypadków takie pośrednie różnicowanie sytuacji podatników jest nieuprawnione.