Miasto, pobierając opłaty za pobyt i wyżywienie dzieci w placówkach prowadzonych przez jego jednostki budżetowe, działa jako organ władzy publicznej – potwierdził NSA w dwóch wyrokach.
Chodziło o Gliwice, które po 2017 r. scentralizowało rozliczenia VAT ze swoimi jednostkami budżetowymi, w tym m.in. prowadzącymi samorządowe przedszkola i żłobki. Jednostki gminne pobierają opłaty za pobyt dzieci w obu rodzajach placówek i za wyżywienie w żłobkach. Wysokość opłat ustala rada miasta.
Miasto uważało, że opłaty te nie są opodatkowane VAT, bo – jak argumentowało – realizowane są w ten sposób zadania własne (należy je zaliczyć do spraw z zakresu edukacji publicznej i wspierania rodziny).
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach uznał jednak, że opłaty za pobyt dzieci w przedszkolach i żłobkach są opodatkowane VAT. Wyjaśnił, że jeśli dana czynność została wykonana za wynagrodzenie, to jest odpłatna, nawet gdy pokrywa jedynie koszty świadczenia poniesione przez podatnika (a nawet gdy ich nie pokrywa).
Organ uznał zatem, że miasto jest podatnikiem VAT, prowadzącym działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów o VAT.
Nie zgodziły się z tym sądy. WSA w Gliwicach orzekł, że miasto działa jako organ władzy publicznej również wtedy, gdy pobiera opłaty za pobyt dzieci w przedszkolach i żłobkach.
Uzasadniając wyrok NSA, sędzia Jan Rudowski zwrócił uwagę na to, że miasto realizuje zadania własne w zakresie edukacji, a wysokość opłat za pobyt i wyżywienie w przedszkolach i żłobkach wynika z uchwał rady miasta. Opłata nie ma więc charakteru komercyjnego, nie zakłóca też konkurencji.
Podobnie NSA orzekał już wcześniej, w wyrokach z 9 czerwca 2017 r. (sygn. akt I FSK 1317/15) oraz z 14 grudnia 2017 r. (sygn. akt I FSK 2196/15).

orzecznictwo

Wyroki NSA z 10 października 2019 r., sygn. akt I FSK 1183/17, I FSK 1298/17.www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia