Zmiany dotyczące pierwszego zasiedlenia to skutek wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 16 listopada 2017 r. w sprawie C-308/16 Kozuba Premium Selection.
Dotychczas ustawa o VAT przewidywała zwolnienie z podatku dostawy budynków, budowli i ich części, po upływie dwóch lat od pierwszego zasiedlenia lub znaczącego ich ulepszenia. Pierwsze zasiedlenie było jednak rozumiane jako oddanie nieruchomości do użytkowania po jej wybudowaniu lub ulepszeniu „w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu”.
Innymi słowy, firmy które wybudowały budynek i same zaczęły go użytkować, nie mogły sprzedać tej nieruchomości po dwóch latach bez VAT.
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej uznał, że polskie przepisy w tym zakresie są niezgodne z unijną dyrektywą.
Pierwszym zasiedleniem będzie więc od 1 września 2019 r. oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich wybudowaniu lub ulepszeniu (nakłady na ten cel muszą przekroczyć 30 proc. wartości początkowej).
Nowelizacja zlikwidowała więc warunek, że zasiedlenie nieruchomości musi nastąpić „w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu”.
A zatem podatnik, który wybuduje budynek lub go ulepszy (a wartość ulepszeń przekroczy 30 proc. wartości początkowej) i odczeka dwa lata, będzie mógł go sprzedać bez VAT. Pojawi się za to podatek od czynności cywilnoprawnych, który musi uregulować nabywca.
Pierwsze zasiedlenie w VAT
Kogo dotyczy Podatników, którzy wybudowali budynki i zaczynają ich użytkowanie na własne potrzeby lub je ulepszyli (nakłady przekroczyły 30 proc. wartości początkowej).
Gdzie szukać nowych przepisów Nowelizacja z 4 lipca 2019 r. ustawy o VAT oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r. poz. 1520).
Przykład Spółka zakończy budowę budynku w listopadzie 2019 r. Początkowo, przez dwa lata, zamierza go użytkować na własne potrzeby – urządzi w nim biuro. Po upływie dwóch lat od pierwszego zasiedlenia (przyjęcia na własne potrzeby) będzie chciała sprzedać nieruchomość. Zrobi to bez VAT, za to z PCC.