„Skarbówka musi egzekwować podatek od darowizn bez względu na formę i okoliczności otrzymania prezentu”. Resort finansów odpowiada na pytanie poselskie w sprawie kontrolowania przez urzędników nowożeńców oraz dzieci przystępujących do komunii.

„Do mojego biura poselskiego napływają informacje o sprawdzaniu przez urząd skarbowy nowożeńców oraz dzieci przystępujących do komunii. Cel kontroli to opodatkowanie prezentów i kwot pieniężnych otrzymanych przez nich na powyższych uroczystościach” – pisze poseł Artur Dunin w interpelacji adresowanej do resortu finansów. Pyta tym samym o procedurę egzekwowania podatku od darowizn.

Ministerstwo Finansów w wyjaśnieniach powołuje się na podstawę prawną opodatkowania podarunków w rodzinie. Chodzi o art. 1 ust.1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn. W świetle tego prawa, nabycie przez osoby fizyczne, tytułem darowizny, własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn

Jak zaznacza zastępca Szefa Krajowej Administracji Piotr Dziedzic, przedmiotem takiej darowizny mogą być również prezenty okolicznościowe wręczane np. w związku z różnymi uroczystościami rodzinnymi. Wiceszef KAS w odpowiedzi na pytanie posła dodaje, że zwykle wartość podarunku odpowiada kwocie wolnej od podatku, a podarunki te otrzymywane są zazwyczaj od najbliższej rodziny, co uprawnia do zwolnienia z podatku.

Przypomnijmy, co mówi ustawa o podatku do spadków i darowizn.

Co do zasady, darowizna, której wartość przekracza kwotę wolną od podatku musi być opodatkowana. Wysokość tej kwoty zależy od tego, do której grupy podatkowej zaliczany jest darczyńca.

W najlepszej sytuacji są obdarowani przez najbliższą rodzinę. Kwota wolna od podatku w ich przypadku wynosi 9637 zł. Mowa I grupie podatkowej, do której należą: małżonek, wstępni (rodzice, dziadkowie, pradziadkowie), zstępni (dzieci, wnuki, prawnuki), pasierb, ojczym, macocha, rodzeństwo, teściowie, zięć, synowa.

Kwota wolna dla drugiej grupy podatkowej to 7276 zł. Próg ten dotyczy zstępnych rodzeństwa (np. dzieci siostry, wnuki brata), rodzeństwa rodziców (np. ciotki, wujowie), zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwa małżonków. Do tej grupy należą także małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych (np. mąż wnuczki).

Największą kwotę podatku odprowadzą pozostali nabywcy, którzy stanowią trzecią grupę podatkową. Wówczas opodatkowana będzie nadwyżka od kwoty 4902 zł.

Jak czytamy w odpowiedzi na interpelację, jeżeli nabycie podarunku od tej samej osoby następuje więcej niż jeden raz, do wartości ostatniego nabycia dolicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od tej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok ostatniego nabycia.

Podatnicy, którzy otrzymali prezent o wartości nieprzekraczającej kwoty wolnej, nie muszą informować o tym urzędu skarbowego. Przy obliczaniu kwot wolnych od podatku nie kumuluje się wartości majątku nabytego od różnych osób.

Zgłoszenie darowizny ratuje przed zwolnieniem

Wiceszef KAS przypomina też o możliwości zwolnienia z podatku od darowizn dla najbliższej rodziny tj. I grupy podatkowej. Warunkiem jest jednak zgłoszenie faktu otrzymania prezentów o wartości wyższej niż kwota wolna. Obdarowany ma pół roku na zgłoszenie darowizny do urzędu.

Pozostałe osoby obdarowane droższymi prezentami w ciągu miesiąca muszą złożyć w urzędzie deklarację o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych (SD-3). Do zeznania podatkowego dołącza się dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania, co pozwoli organowi podatkowemu na wydanie decyzji ustalającej wysokość podatku od spadków i darowizn, który należy zapłacić w ciągu 14 dni od dnia jej doręczenia.

Nie ma specjalnego traktowania

Piotr Dziedzic dodaje, że każdy podatnik jest równy wobec prawa i nie ma specjalnych zasad opodatkowania prezentów ze względu na okoliczności i formę ich otrzymania.

„W każdym przypadku, gdy organ podatkowy uzyska informację o nabyciu tytułem darowizny własności rzeczy lub praw majątkowych (niezależnie od okoliczności nabycia). W związku z tym organ ten jest zobowiązany do podjęcia stosownych działań” – pisze wiceszef KAS.

Dodaje również, że skarbówka z mocy prawa uprawniona jest do egzekwowania podatku wobec „nierzetelnych” podatników. Fiskus ma więc prawo do czynności sprawdzających i kontroli.

Podstawa prawna: Odpowiedź z dnia 19 lipca 2019 roku na interpelację nr 31725 w sprawie kontrolowania przez fiskus nowożeńców oraz dzieci przystępujących do komunii