Wspólnicy spółki osobowej powstałej ze spółki z o.o. nie mogli zaliczać do kosztów odpisów amortyzacyjnych w pełnej wysokości, skoro takiego prawa nie miała przed przekształceniem spółka kapitałowa – orzekł NSA.
Sprawa dotyczyła stanu prawnego obowiązującego przed 1 stycznia 2017 r. Chodziło o jedynego udziałowca spółki z o.o., w której miało dojść do podwyższenia kapitału zakładowego. Udziałowiec miał objąć udziały w podwyższonym kapitale w zamian za aport wartości niematerialnych i prawnych.
Wartość nominalna objętych udziałów miała być niższa od wartości rynkowej przedmiotu aportu, więc nadwyżka miała zostać przeniesiona na kapitał zapasowy.
Plan był taki, że spółka z o.o. będzie amortyzować aktywa (od ich wartości początkowej równej wartości rynkowej), przy czym nie zaliczy do kosztów podatkowych odpisów od tej części, która zostanie przekazana na kapitał zapasowy. Do końca 2016 r. nie pozwalał na to art. 16 ust. 1 pkt 63 lit. d ustawy o CIT. Od 2017 r. ograniczenie to już nie obowiązuje, ale jest to związane z inną, większą zmianą – opodatkowaniem tzw. cichych rezerw (obecnie przychodem wspólnika wnoszącego wkład do spółki kapitałowej nie jest już wartość nominalna obejmowanych udziałów lub akcji, tylko wartość rynkowa aportu).

Co w kapitałowej, to i w osobowej

W sądach wciąż jednak toczy się wiele sporów dotyczących poprzednich przepisów.
W tej sprawie spółka z o.o. miała zostać następnie przekształcona w spółkę komandytową (czyli osobową), a ta miała kontynuować amortyzację, z uwzględnieniem wartości początkowej przyjętej przez spółkę z o.o.
Spór dotyczył tego, czy po tym przekształceniu wspólnik będzie mógł zaliczać do kosztów podatkowych odpisy amortyzacyjne od wartości początkowej aktywów w pełnej wysokości, a więc także od tej części, która w spółce z o.o. nie mogła być kosztem ze względu na ograniczenie wynikające z art. 16 ust. 1 pkt 63 lit. d ustawy o CIT.
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach uważał natomiast, że spółka komandytowa będzie sukcesorem spółki z o.o. i tym samym ograniczenia dotyczące kosztów obowiązują również wspólników spółki osobowej.
Nie zgodził się z tym WSA w Gliwicach. Orzekł, że ograniczenie jest tylko w ustawie o CIT, a więc dotyczy wyłącznie spółek kapitałowych i nie może być przeniesione na wspólnika spółki osobowej niezależnie od tego, czy wspólnikiem tym jest osoba fizyczna, czy prawna.

Jest sukcesja

Innego zdania był jednak Naczelny Sąd Administracyjny. Sędzia Stanisław Bogucki wyjaśnił, że wspólnicy spółki osobowej nie mogą odliczać od przychodu odpisów amortyzacyjnych w pełnej wysokości, skoro nie mogła tego robić przed przekształceniem spółka kapitałowa. Podobne stanowisko zajął NSA w wyroku z 14 marca 2019 r. (sygn. akt II FSK 813/17).

Nie ma zgodności

Orzecznictwo w tej sprawie nie jest jednak jednolite. Innego zdania był NSA np. w wyrokach z 17 maja 2016 r. (sygn. akt II FSK 1107/14) oraz z 4 listopada 2015 r. (sygn. akt II FSK 3013/13). Stwierdził wtedy, że wspólnicy spółki komandytowej powstałej z przekształcenia spółki kapitałowej mogą w całości zaliczać do kosztów odpisy amortyzacyjne, nawet jeśli spółka kapitałowa musiała stosować ograniczenie wynikające z art. 16 ust. 1 pkt 63 lit. d ustawy o CIT.

orzecznictwo

Wyrok NSA z 7 czerwca 2019 r., sygn. akt II FSK 1891/17. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia