Subskrybuj nas na Youtube
Podatek będzie liczony od zysku wypracowanego na inwestycji w PPK, a ustawodawca dołączył dochody z PPK do kategorii zysków kapitałowych opodatkowanych tzw. „podatkiem Belki” i dość intensywnie rozbudował część ustawy PIT dotyczącej tego podatku.
A zatem dochody z niektórych wypłat z PPK będą opodatkowane podobnie jak odsetki bankowe, zysk z funduszy inwestycyjnych czy dochody z produktów ubezpieczeniowych z komponentem inwestycyjnym. Sama kalkulacja podatku i obowiązki płatnika w tym przypadku co do zasady ciążą na instytucji finansowej. Co do zasady, gdyż np. w przypadku PPK widzimy także wyjątek…, kiedy to sam uczestnik jako podatnik powinien dopilnować zapłaty podatku (o tym w kolejnym artykule o podatkowych aspektach PPK).
Zwrot, zgodnie z ustawą o PPK, to wycofanie środków zgromadzonych w PPK przed osiągnięciem przez uczestnika PPK 60. roku życia. W pełni opodatkowany zwrot, o którym tutaj mówimy, może odbyć się na wniosek uczestnika PPK (art. 105 ustawy o PPK). Zwrot dokonywany jest w formie pieniężnej w terminach ustalonych w statucie danej instytucji finansowej obsługującej PPK. Zgodnie z objaśnieniami przygotowanymi przez Ministerstwo Finansów wspólnie z PFR, zwrot może być tylko całkowity, nie można będzie zatem wycofać środków jedynie częściowo.
W przypadku zatem, gdy uczestnik zawnioskuje o wycofanie środków z PPK, zadaniem instytucji finansowej będzie odpowiednie obliczenie, pobranie i wpłacenie do urzędu skarbowego podatku Belki od wypracowanego zysku na rachunku uczestnika PPK. I tu pojawia się pytanie: jak należy skalkulować koszty uczestnika dla celów wyliczenia podstawy opodatkowania.
Zwróćmy uwagę na brak w przepisach ustawy PIT definicji wydatków na nabycie jednostek uczestnictwa. Brak jest także precyzyjnych przepisów dotyczących liczenia kosztów przy zwrocie z PPK przed ukończeniem 60 r.ż., w związku z tym istnieją wątpliwości jaką wartość kosztów można uwzględnić przy liczeniu dochodu i podatku na moment zwrotu z PPK. Tj. czy do kosztów, oprócz wydatków uczestnika stanowiących wprost wpłaty na PPK, , można wziąć również pełną wartość wpłat finansowanych przez pracodawcę i wpłat dokonywanych przez Skarb Państwa (wpłata powitalna i wpłaty roczne).
Należy przy tym wskazać, że w przypadku zwrotu wszystkie środki zarejestrowane na subkoncie Skarbu Państwa (tj. wpłaty powitalne i roczne + wypracowany zysk na tych środkach) będą podlegały przekazaniu na rzecz Skarbu Państwa i traktowane jako przychód Funduszu Pracy. Ponadto 30% środków pieniężnych z subkonta pracodawcy (wpłaty pracodawcy + wypracowany zysk na tych środkach) będą podlegały przekazaniu do ZUS i traktowane jako przychód Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (sic!). Informacja o przekazanej do ZUS kwocie będzie ewidencjonowana na koncie osoby zatrudnionej jako składka na ubezpieczenie emerytalne.
Mając na uwadze techniczne aspekty kalkulacji podatku, logiczne byłoby podejście, zgodnie z którym do kosztów uczestnika przy kalkulacji dochodu zaliczamy jedynie wydatki na nabycie tych jednostek uczestnictwa, które podlegają umorzeniu w celu dokonania zwrotu środków pieniężnych na rzecz tego uczestnika - czyli odpowiednio wydatki na nabycie 70% jednostek uczestnictwa pochodzących z wpłat pracodawcy oraz wydatki na nabycie 100% jednostek uczestnictwa pochodzących z wpłat pracownika.
Jednak należy mieć na uwadze, iż zgodnie z wyjaśnieniami PFR zwrot może być jedynie całkowity, a więc wszystkie jednostki na rachunku uczestnika będą podlegały umorzeniu, tj. całość środków zostanie wycofana z rachunku uczestnika.
Fakt, iż następnie środki pochodzące z części wpłat pracodawcy i całości wpłat Skarbu Państwa podlegają przekazaniu do FUS i Funduszu Pracy nie powinno pozbawiać pracownika możliwości ekonomicznego wykorzystania wpłat jako kosztów podatkowych.
Powyższe może mieć bardzo istotne znaczenie przy liczeniu podatku od zysków kapitałowych uczestnika, w przypadku możliwości uwzględnienia całości kosztów w wielu sytuacjach mogłoby w ogóle nie dojść do powstania dochodu i konieczności zapłacenia podatku Belki od zysków na inwestycji w PPK. A zatem będzie to niebawem bardzo istotne zagadnienie w zakresie opodatkowania wypłaty w postaci zwrotu z PPK.