Jeżeli faktura była zapłacona z zagranicznego konta pożyczkodawcy, to urząd miał prawo odmówić zwrotu podatku w ciągu 25 dni – orzekł NSA.
Sprawa dotyczyła spółki, która wykazała w deklaracji ponad 13 mln zł nadwyżki podatku naliczonego nad należnym i wystąpiła o jej zwrot w ciągu 25 dni. Naczelnik urzędu skarbowego odmówił jednak zwrotu w przyspieszonym terminie. Po przeprowadzeniu czynności sprawdzających doszedł do wniosku, że nie ma do tego podstaw. Spółka wykazała bowiem w rejestrach zakupów dwie faktury na kwotę netto ponad 9 mln euro i ponad 2 mln euro z tytułu VAT. Faktury te zostały opłacone z pożyczki od cypryjskiego pożyczkodawcy.
Pieniądze zostały przelane bezpośrednio z jego rachunku bankowego, a nie z rachunku spółki.
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie podtrzymał decyzję naczelnika. Potwierdził, że zwrot powinien być w standardowym terminie 60 dni, bo zapłata za faktury nie nastąpiła z rachunku spółki, a więc nie zostały spełnione przesłanki szybszego zwrotu wynikające z art. 87 ust. 6 pkt 1 ustawy o VAT.
Spółka się z tym nie zgadzała. Wskazywała, że przelane pieniądze przysługiwały jej na mocy umowy pożyczki. Tłumaczyła, że był to przekaz z jednego rachunku bankowego (należącego do pożyczkodawcy) na drugi (należący do dostawcy), a więc spełniona została ustawowa przesłanka opłacenia faktur za pośrednictwem rachunku bankowego.
Ważne Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej rozróżniała przedsiębiorcę krajowego i zagranicznego. Tylko przy przelewie przez pierwszego z nich fiskus mógł szybko zweryfikować zasadność zwrotu VAT
Przegrała jednak w sądach obu instancji. WSA w Warszawie przypomniał, że 25-dniowy termin zwrotu jest wyjątkiem od zasady, a więc art. 87 ust. 6 ustawy o VAT nie może być interpretowany rozszerzająco.
Sąd wskazał, że organy podatkowe muszą mieć możliwość kontroli zasadności deklarowanego zwrotu, czyli zweryfikowania, że do takiej zapłaty doszło. Jest to możliwe, gdy finanse przedsiębiorcy są przejrzyste. Dlatego właśnie – jak tłumaczył WSA – art. 87 ust. 6 pkt 1 ustawy o VAT wymaga uwzględnienia art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 107 ze zm.).
Obecnie przepis ten już nie obowiązuje, ale wymóg dokonywania płatności za pośrednictwem rachunku bankowego lub rachunku w SKOK jest nadal aktualny. Wynika on wprost z art. 87 ust. 6 pkt 1 ustawy o VAT. Takiego wymogu nie ma tylko, jeżeli łączna kwota należności udokumentowanych fakturą nie przekracza 15 tys. zł.
WSA podkreślił, że obowiązek zapłaty z rachunku bankowego jest szczególnie istotny przy 25-dniowym zwrocie VAT, bo niewątpliwie w takim przypadku organy podatkowe mają zdecydowanie mniej czasu na zbadanie, czy zwrot w żądanej wysokości jest zasadny – wyjaśnił WSA.
Uzasadniając wyrok NSA, sędzia Roman Wiatrowski dodał, że ustawa o swobodzie działalności gospodarczej rozróżniała przedsiębiorcę krajowego i zagranicznego. Tylko w przypadku przelewu przez przedsiębiorcę krajowego fiskus mógł szybko zweryfikować zasadność zwrotu VAT.
– Jeżeli przelew jest od przedsiębiorcy zagranicznego, to zweryfikowanie go przez organy podatkowe w ciągu 25 dni może być utrudnione – powiedział sędzia Wiatrowski.
Dlatego NSA orzekł, że organy podatkowe prawidłowo odmówiły zwrotu VAT w przyspieszonym terminie.

orzecznictwo

Wyroki NSA z 11 kwietnia 2019 r., sygn. akt I FSK 487/17 oraz I FSK 1142/17. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia