Subskrybuj nas na Youtube
Podatnik, który ma miejsce zamieszkania za granicą, musi odprowadzić VAT od każdej złotówki obrotu, również przed przekroczeniem limitu 200 tys. zł – wynika z wyroku NSA
Co innego podatnik mieszkający na stałe w Polsce – jemu przysługuje zwolnienie podmiotowe, choćby prowadził identyczną działalność.
Spór toczył się o art. 113 ust. 13 pkt 3 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem podatnik, który nie ma siedziby działalności gospodarczej na terytorium Polski, nie może korzystać ze zwolnienia podmiotowego, przysługującego podatnikom, u których obrót z poprzedniego roku nie przekroczył 200 tys. zł (bez wliczania do tej kwoty VAT).
Na stałe we Francji…
Spór z fiskusem toczyła właścicielka trzypiętrowego budynku i dwóch mieszkań.
We wniosku o interpretację podała, że wynajmując lokale, nie dolicza VAT do czynszu najmu. Uzasadnieniem miało być to, że w żadnym roku podatkowym nie przekroczyła ona limitu kwotowego określonego w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT, ani nie złożyła oświadczenia o rezygnacji z tego zwolnienia.
Kobieta dodała, że wynajem traktuje wyłącznie jako prywatny, a nie w ramach firmy. Dodała, że nie prowadzi żadnej innej działalności gospodarczej.
Poinformowała, że nie ma miejsca zamieszkania w Polsce. Od lat mieszka na stałe we Francji, gdzie ma rezydencję podatkową. Wyjaśniła, że do Polski przyjeżdża kilka razy w roku – wyłącznie w celach związanych z najmem.
Dyrektor izby skarbowej uznał jednak, że podatniczka wykonuje w Polsce czynności podlegające VAT, bo wynajem ma charakter ciągły i zarobkowy. Stwierdził, że ma do niej zastosowanie art. 113 ust. 13 pkt 3 ustawy o VAT, bo choć przepis ten mówi o siedzibie, to w przypadku osób fizycznych należy przez to rozumieć miejsca zamieszkania. Skoro kobieta mieszka na stałe we Francji, to nie może korzystać ze zwolnienia w Polsce.
Podatniczka przekonywała, że miejsce zamieszkania w jednym kraju nie wyklucza posiadania siedziby działalności gospodarczej w innym. Podkreślała, że jej siedziba jest w Polsce, bo tu znajdują się nieruchomości, które wynajmuje.
…ale podatek w Polsce
Przegrała jednak w WSA w Warszawie. Sąd przyznał, że ani ustawa o VAT, ani dyrektywa nie definiują miejsca siedziby działalności gospodarczej. Sięgnął jednak do rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011. Zwrócił uwagę, że zgodnie z tym rozporządzeniem, siedziba jest w miejscu, w którym wykonywane są funkcje naczelnego zarządu przedsiębiorstwa, a gdy go nie ma – to w miejscu, w którym zapadają istotne decyzje.
Sąd przywołał też wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie C-97/09. Wynikało z niego, że obywatelka Niemiec nie może skorzystać ze zwolnienia podmiotowego w VAT w Austrii w związku z wynajmowaniem tam nieruchomości. Trybunał nie dopatrzył się w tym naruszenia zasady równego traktowania – podkreślił sąd.
Również Naczelny Sąd Administracyjny potwierdził, że polskie regulacje są zgodne z unijnymi. Sędzia Maria Dożynkiewicz wyjaśniła, że dyrektywa o VAT pozwala państwom członkowskim na ograniczanie zwolnienia.
NSA nie zgodził się z podatniczką, że o prawie do zwolnienia podmiotowego decyduje to, iż składniki majątku (nieruchomości) są położone na terenie Polski. Podkreślił, że liczy się to, gdzie zapadają decyzje, a te – zdaniem NSA – są podejmowane tam, gdzie podatniczka żyje i mieszka.
To nie pierwszy wyrok
Podobnie NSA orzekł 28 lutego 2018 r. (sygn. akt I FSK 751/16) w sprawie Niemca, który wynajmował lokale w Tarnowie. Mężczyzna przekonywał, że gdyby ustawodawca chciał pozbawić prawa do zwolnienia zagraniczne osoby fizyczne, to wyraźnie napisałby, że nie stosuje się go do osób niemających w Polsce miejsca zamieszkania lub pobytu.
Podatnik przegrał w sądach. Sędzia NSA Małgorzata Niezgódka-Medek wyjaśniła wtedy, że zwolnienie ma na celu wspieranie małych podatników z Polski. Dodała, że przyznanie zwolnienia osobom fizycznym zamieszkałym za granicą, przy jednoczesnej odmowie prawa do tej preferencji zagranicznym firmom, mogłoby zostać uznane za naruszenie zasady równości.
orzecznictwo
Wyrok NSA z 14 września 2018 r., sygn. akt I FSK 1776/16.www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia
