Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Organy egzekucyjne powinny określać koszty proporcjonalnie do nakładu pracy i w wysokości niepowodującej nadmiernego obciążenia podatnika – uznał Naczelny Sąd Administracyjny.
Sprawa dotyczyła osoby, w stosunku do której naczelnik urzędu skarbowego prowadził postępowanie egzekucyjne. Organ wystawił w sumie osiem tytułów wykonawczych i wystosował trzy zawiadomienia o zajęciu prawa majątkowego. Koszty egzekucyjne wyliczył na 311 tys. zł. Dyrektor izby skarbowej zredukował je później do 290 tys. zł. Spór sprowadzał się do tego, czy organ mógł obciążyć podatnika aż tak dużymi kosztami.
Sam zainteresowany twierdził, że ich wysokość jest nieproporcjonalna do kwoty zaległości podatkowej oraz nakładu pracy organu egzekucyjnego. Wskazywał ponadto, że organ może umorzyć koszty egzekucyjne w całości lub w części m.in. ze względu na ważny interes publiczny. Mówi o tym art. 64e ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1314).
Naczelnik urzędu skarbowego i dyrektor izby skarbowej w Warszawie twierdzili jednak, że organ egzekucyjny nie może naliczać kosztów egzekucyjnych według innych zasad niż ustawowe ani ich redukować. Stanowisko to podzielił warszawski WSA. Sąd przyznał, że ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji nie przewiduje możliwości miarkowania wysokości kosztów egzekucyjnych. Co więcej, ustawa nie określa ich górnej granicy. Organy miały więc prawo naliczyć tak wysokie koszty. Nie mogły też ich umorzyć w całości lub części, bo postępowanie dotyczące umorzenia jest odrębne od postępowania egzekucyjnego. W ocenie WSA miarkowanie opłat może być traktowane jedynie jako postulat de lege ferenda. Muszą bowiem istnieć przepisy, na których mogłyby oprzeć się organy egzekucyjne.
NSA zgodził się jednak z podatnikiem. Sędzia Beata Cieloch zwróciła uwagę że już po wyroku WSA zapadło orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego (sygn. akt SK 31/14). Zgodnie z nim art. 64 par. 1 pkt 4 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji jest niezgodny z konstytucją w zakresie, w jakim nie określa górnego limitu opłat.
Zdaniem NSA wysokość kosztów nie była adekwatna do nakładu pracy organu egzekucyjnego. Powinny być one określone na nowo, w taki sposób, aby nie powodowały nadmiernego obciążenia podatnika.
orzecznictwo
Wyrok NSA z 30 sierpnia 2018 r., sygn. akt II FSK 2481/16. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia
