Rozszerzenie zakazu odliczenia VAT od usług gastronomicznych i noclegowych na podmioty świadczące usługi turystyki może być niezgodne z prawem wspólnotowym.
ANALIZA
Od 1 grudnia 2008 r. został rozszerzony zakaz odliczania VAT od usług gastronomicznych i noclegowych. Zlikwidowano jeden z wyjątków pozwalający na odliczenie VAT od nabycia takich usług przez podatników świadczących usługi turystyki regulowany w art. 88 ust. 1 pkt 4 lit. a) ustawy o VAT (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.). Z przepisu tego korzystali w szczególności hotelarze nabywający usługi gastronomiczne od zewnętrznych podmiotów w celu zagwarantowania gościom hoteli posiłków. Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na interpelację poselską (nr 6950) stwierdziło, że uchylenie przepisu zlikwidowało wszelkie wątpliwości dotyczące możliwości odliczenia VAT od nabywanych usług gastronomicznych.

Niekorzystna zmiana podatkowa

Zdaniem Andrzeja Nikończyka, doradcy podatkowego w Kancelarii Ożóg i Wspólnicy, zmiana ustawy oraz wyjaśnienia Ministerstwa Finansów nie są ani poprawne, ani tym bardziej zrozumiałe. Ekspert zwraca uwagę, że przepis umożliwiający odliczanie VAT od takich usług przez podmioty świadczące usługi turystyki wprowadzono już w 2002 roku Następnie, aż do dnia akcesji, nie zmieniano tego przepisu.
- Zatem wyjątek ten obowiązuje w takim kształcie, w jakim był faktycznie stosowany 30 kwietnia 2004 r., a pogarszanie sytuacji podatników przez zwiększenie zakazu odliczenia jest wprost niezgodne z prawem wspólnotowym (na co wskazuje choćby wyrok ETS w sprawie C414/07 Magoora) - mówi Andrzej Nikończyk.
W ocenie eksperta ani wprowadzenie pojęcia usług turystyki do ustawy o VAT, ani uchylenie przepisu art. 88 ust. 1 pkt 4 lit. a) nie wpłynęły na zakres prawa do odliczenia przysługującego podatnikom.

Problem z odliczeniem

Uchylony przepis pozwalał na odliczanie VAT przy zakupie usług gastronomicznych i noclegowych, pod warunkiem że wchodziły one w skład usługi turystyki opodatkowanej na zasadach innych niż VAT marża. W praktyce organy podatkowe kwestionowały możliwość odliczania VAT przez hotelarzy, twierdząc, że nie świadczą oni usługi turystyki. Prawo do odliczenia potwierdził jednak NSA (wyrok I FSK 1252/07).
Ważne!
Na skutek ostatnich zmian w ustawie o VAT zakaz odliczania podatku od usług gastronomicznych i noclegowych został rozciągnięty na przedsiębiorców świadczących usługi turystyki
Problemy hotelarzy z odliczaniem VAT nasiliły się po nowelizacji ustawy o VAT z 19 września 2007 r. Od 1 stycznia 2008 r. zmodyfikowała ona warunki objęcia podatnika procedurą marży, odchodząc jednocześnie od identyfikowania usług turystyki za pomocą PKWiU.
Jak wskazuje Zygmunt Tabisz, doradca podatkowy, partner w Kancelarii Doradców Podatkowych Tabisz, Ferensztajn, Węgrzyn, Jarosz, Kędzior, Płaneta, zmiana spowodowała, że przepisy polskiej ustawy stały się zgodne z prawem unijnym, przynajmniej w tym zakresie, że każdy świadczący usługę turystyki został zobowiązany do rozliczania podatku według procedury ustalania VAT od marży. Zdaniem eksperta mimo tak dokonanych zmian w dalszym ciągu nie można jednak zgodzić się z tym, że polskie przepisy są zgodne z regulacjami dyrektywy.
- Z przepisów wspólnotowych wynika, że wszystkie państwa członkowskie powinny objąć systemem opodatkowania VAT marży usługi świadczone przez biura podróży - podkreśla ekspert.
Polska ustawa takiego ograniczenia nie wprowadza. W rezultacie procedurą marży zostali objęci podatnicy świadczący usługi hotelarskie, nabywający usługi gastronomiczne od zewnętrznych podmiotów w celu zagwarantowania gościom hoteli posiłków. Tym samym zostali pozbawieni możliwości stosowania wyłączenia od zakazu odliczania VAT.
W ocenie Ministerstwa Finansów nie ma podstaw do zmiany przepisów tak, aby procedurę opodatkowania marży odnosić jedynie do biur podróży, a uchylenie art. 88 ust. 1 pkt 4 lit. a) rozwiało wątpliwości co do możliwości odliczenia VAT od nabywanych usług gastronomicznych.