Subskrybuj nas na Youtube
W naszej firmie środek trwały jest użytkowany wyłącznie latem. Czy musi być on amortyzowany sezonowo?
Odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych używanych sezonowo dla celów bilansowych dokonuje się przez cały rok, czyli także w miesiącach, kiedy nie są one używane – niezależnie od przyjętej metody amortyzacji (np. liniowej, degresywnej czy naturalnej). Działalność sezonowa charakteryzuje się tym, że w poszczególnych okresach znacząco wzrastają przychody osiągane z podstawowej działalności. Zmienność przychodów jest znacząca, ale powtarzalna i możliwa do przewidzenia. Odpisów amortyzacyjnych od używanych okresowo środków trwałych należy dokonywać w miesiącach ich wykorzystywania. Oznacza to, że w miesiącach, w których działalność sezonowa nie jest wykonywana, środek trwały z nią związany nie podlega amortyzacji. Środki trwałe przeznaczone do używania jedynie w sezonie nie mogą być amortyzowane przez cały rok, lecz jedynie w miesiącach ich wykorzystywania.
Świadomy wybór
Przepisy ustaw o CIT oraz o PIT wskazują na dwie metody amortyzacji używanych sezonowo składników majątku. Można tego dokonać, dzieląc roczną kwotę rocznych odpisów amortyzacyjnych przez:
- liczbę miesięcy w sezonie,
- 12 miesięcy w roku.
Podatnik sam powinien ocenić, który sposób amortyzacji sezonowej będzie dla niego optymalny, i ten właśnie zastosować. Powinien on tę kwestię dokładnie przemyśleć pod kątem zarówno opłacalności, jak i możliwości finansowych firmy, ponieważ w zależności od zastosowanego wariantu środek trwały będzie amortyzowany szybciej lub wolniej.
Co istotne, niezależnie od wybranego sposobu rozliczania podatku dochodowego (miesięcznego lub kwartalnego) odpisów amortyzacyjnych środków trwałych używanych sezonowo należy dokonywać co miesiąc. Nie ma w tym wypadku możliwości ujmowania amortyzacji raz na kwartał, jak to ma miejsce w sytuacji podatników rozliczających się kwartalnie i używających środków trwałych w działalności przez cały rok podatkowy.
Wybór rozwiązania polegającego na podzieleniu rocznej kwoty odpisów amortyzacyjnych przez liczbę miesięcy w sezonie pozwoli przedsiębiorcy na szybsze zamortyzowanie środka trwałego wykorzystywanego sezonowo. Nie oznacza to jednak, że łączna roczna kwota odpisów amortyzacyjnych będzie w takiej sytuacji wyższa niż w przypadku dokonywania ich co miesiąc na zasadach ogólnych. Wprawdzie kwota każdego pojedynczego odpisu w sezonie będzie wyższa, niż gdyby podatnik amortyzował go co miesiąc tak jak pozostałe środki trwałe, ale ich suma będzie równa odpisowi rocznemu, który powstałby w razie zwykłej amortyzacji tego składnika majątku.
Na jakich kontach
Ujęcie księgowe odpisów umorzeniowych powinno się odbyć na wydzielonych analitycznie kontach 40-0 „Amortyzacja” w następujący sposób:
- Wn konto „Amortyzacja (podatkowa)”,
- Wn konto „Amortyzacja (niestanowiąca kosztów uzyskania przychodów)”,
- Ma konto „Odpisy umorzeniowe środków trwałych”.
Jeżeli jednostka nie ma obowiązku ustalania aktywów i rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego, to po całkowitym umorzeniu środka trwałego – z punktu widzenia amortyzacji bilansowej – pozostałą amortyzację dla celów podatkowych należy doliczać statystycznie do kosztów uzyskania przychodu, ewentualnie księgować na pozabilansowych kontach (np. 410 „Koszty podatkowe bieżącego roku – wynikowe z lat ubiegłych”). [przykład]
Jak widać na przedstawionym przykładzie, wybór pierwszego rozwiązania (tj. polegającego na podzieleniu rocznej kwoty odpisów amortyzacyjnych przez liczbę miesięcy w sezonie) pozwoli przedsiębiorcy na szybsze zamortyzowanie środka trwałego, który jest wykorzystywany sezonowo jedynie w okresie jego używania. Ze wspomnianej metody w pierwszym rzędzie powinni skorzystać ci podatnicy, którym zależy na wysokich kosztach podatkowych, ponieważ wyższe odpisy za miesiące, w których środek jest używany, obniżą przychód przedsiębiorcy.
PRZYKŁAD
Żaglówka w księgach
Jednostka wykorzystuje żaglówkę w okresie od czerwca do października, tj. przez 5 miesięcy. Wartość początkowa środka trwałego wynosi 24 000 zł, a roczna stawka amortyzacyjna 20 proc.
Ustalenie kwoty amortyzacji
Odpisy amortyzacyjne liczone według metody liniowej:
– amortyzacja miesięczna: 24 000 zł × 20 proc. : 12 miesięcy = 400 zł;
– amortyzacja roczna: 400 zł × 12 miesięcy = 4800 zł.
Amortyzacja sezonowa (metoda 1) – miesięczny odpis amortyzacyjny ustalany przez podzielenie rocznej kwoty odpisów amortyzacyjnych przez liczbę miesięcy w sezonie.
Odpis miesięczny amortyzacji sezonowej (trwającej 5 miesięcy) wyniesie:
4800 zł (roczna kwota odpisów amortyzacyjnych) : 5 (liczba miesięcy w sezonie) = 960 zł.
Roczny odpis zaliczony do kosztów podatkowych równy będzie zatem odpisowi dokonywanemu według metody liniowej i wyniesie 4800 zł (tj. 960 zł × 5 miesięcy).
Amortyzacja sezonowa (metoda 2) – miesięczny odpis amortyzacyjny ustalany przez podzielenie rocznej kwoty odpisów amortyzacyjnych przez 12 miesięcy w roku.
Odpis miesięczny amortyzacji sezonowej (trwającej 5 miesięcy) wyniesie:
4800 zł (roczna kwota odpisów amortyzacyjnych) : 12 miesięcy w roku = 400 zł. Wartość rocznego odpisu amortyzacyjnego zaliczonego do kosztów podatkowych wyniesie 2000 zł (400 zł × 5 miesięcy).
Jednostka wybrała metodę 2.
Objaśnienia:
1. PK – Naliczenie odpisów amortyzacyjnych żaglówki metodą 2 (tj. za 5 miesięcy) – dla uproszczenia podajemy odpis roczny:
a) roczny odpis amortyzacyjny kwota 4800 zł strona Ma konto 07-0 „Umorzenie środków trwałych”,
b) kwota 2000 zł strona Wn konto 40-01 „Amortyzacja (podatkowa)”,
c) kwota 2800 zł strona Wn konto 40-02 „Amortyzacja (NKUP)”.
Podstawa prawna
Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 395).
Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1036).
Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 200).
