Zgłoszenie darowizny do urzędu skarbowego. Czy zawsze jest konieczne?

Pojęcie darowizny tłumaczy zarówno kodeks cywilny, jak i ustawa o podatku od spadków i darowizn. Mowa o zobowiązaniu darczyńcy do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Ustawodawca wyróżnia trzy grupy podatkowe, od których uzależnia kwotę odprowadzonego podatku.

Do pierwszej grupy podatkowej zalicza się najbliższą rodzinę darczyńcy. A zatem: małżonka, zstępnych (np. syn, córka, wnuki, prawnuki), wstępni (np. matka, ojciec, dziadkowie),rodzeństwo, pasierba, ojczyma, macochę, teściów, zięcia i synową.

Do drugiej grupy podatkowej należą dalsi krewni darczyńcy (spadkodawcy). Należą do nich: zstępni rodzeństwa (np. siostrzeniec, bratanek), rodzeństwo rodziców (np. wuj, ciotka), zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa (np. mąż siostry) , rodzeństwo małżonków (np. brat żony- szwagier), małżonków rodzeństwa małżonków (np. mąż siostry męża), małżonków innych zstępnych (np. żona wnuka).

W grupie trzeciej znajdują się wszystkie pozostałe osoby, nie zaliczone do pozostałych grup. Są to zatem osoby spowinowacone i spokrewnione z darczyńcą, ale także znajomi.

W przypadku jednorazowego przekazania darowizny, kwota wolna od podatku wynosi:

• 9637 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej

• 7276 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej

• 4902 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej

Zwolnienia

Art. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn wymienia sytuacje, w których obdarowany nie musi uiszczać podatku. „Nabycie w drodze darowizny pieniędzy lub innych rzeczy przez osobę zaliczoną do I grupy podatkowej w wysokości nieprzekraczającej 9637 zł od jednego darczyńcy, a od wielu darczyńców łącznie nie więcej niż 19 274 zł w okresie 5 lat od daty pierwszej darowizny” zwolnione jest z opodatkowania.

Należy jednak pamiętać o odpowiednim udokumentowaniu otrzymania takiej darowizny. Chodzi o potwierdzenie dokonania przelewu na rachunek bankowy czy pokwitowanie z banku.

W myśl przepisów ustawy obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.

Zgłoszenie darowizny warunkiem skorzystania ze zwolnienia

Jeżeli zatem umowa darowizny nie została zawarta w formie aktu notarialnego to warunkiem skorzystania ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn jest złożenie zgłoszenia w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego (od chwili spełnienia świadczenia). Właściwym formularzem jest wówczas druk SD-Z2. Zgłoszenie darowizny za pośrednictwem SD-Z2 dotyczy tylko osób należących do najbliższej rodziny, chcących skorzystać z zupełnego zwolnienia od podatku od spadków i darowizn. Niespełnienie obowiązku zgłoszenia darowizny skarbówce grozi opodatkowaniem darowizny karną 20 proc. stawką podatku. Ponadto niepoinformowanie fiskusa o otrzymanej darowiźnie wiąże się z konsekwencjami karno-skarbowymi, które zależne są od wysokości uszczuplonego podatku.