Samozatrudnieni, którzy zarobkują, uzyskując dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej, do 20 stycznia mieli czas na wybór formy podatku dochodowego za 2009 rok. Ci, którzy nie zdecydowali się na zryczałtowane formy podatku, mogą zaś w większości do 20 kwietnia zadecydować dodatkowo o sposobie płacenia zaliczek na podatek w bieżącym roku.

Czy po utracie ryczałtu będzie podatek liniowy

W 2008 roku przeszedłem na samozatrudnienie i korzystałem z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. W styczniu wystawiłem fakturę byłemu pracodawcy i utraciłem prawo do ryczałtu. Czy mogę skorzystać z podatku liniowego?
Nie
Co do zasady podatnik, który utracił prawo do ryczałtu, a tym samym rozpoczyna rozliczenia z fiskusem na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów, może skorzystać z prawa do wyboru formy, w jakiej będzie płacił podatek. Jednakże tylko podatnicy, którzy nie wykonują w roku podatkowym ani nie wykonywali rok wcześniej usług na rzecz byłego pracodawcy analogicznych do czynności wykonywanych w ramach umowy o pracę, mają prawo do wyboru podatku w stałej wysokości 19 proc., ustalanego zgodnie z zasadami określonymi w art. 30c ustawy o PIT. Jak widać, jest to warunek podobny do tego, jaki funkcjonuje w przepisach regulujących opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.
Dla porządku dodajmy, iż w myśl ogólnych zasad podatnik, który utracił prawo do ryczałtu i założył księgę przychodów i rozchodów i ma prawo do wyboru formy podatku płaconego na zasadach ogólnych, musi złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania podatnika pisemne oświadczenie o wyborze takiej formy podatku. Oświadczenie to musi złożyć przed otrzymaniem pierwszego przychodu podlegającego zaewidencjonowaniu w księdze przychodów i rozchodów. Jeśli podatnik nie dotrzyma tego terminu, musi płacić podatek według skali tabeli podatkowej. Podobnie rzecz się ma, gdy podatnik nie chce korzystać z podatku liniowego od działalności gospodarczej albo, jak w opisywanym przypadku, utraci prawo do podatku liniowego wskutek działania na rzecz byłego pracodawcy.
Podstawa prawna
• Art. 9a ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176, z późn. zm.).

Czy prawo do zaliczek zależy od przychodu

Prowadzę działalność na zasadzie samozatrudnienia od dwóch lat. Czy mogę skorzystać z zaliczek kwartalnych? Czy ten tryb rozliczeń zależy od wysokości obrotu?
Tak
Zaliczki kwartalne mogą wpłacać tylko podatnicy uzyskujący dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej, będący małymi podatnikami oraz podatnicy rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej. Mały podatnik w 2009 r. jest limitowany kwotą przychodu 2 702 000 zł.
Z metody tej mogą korzystać zarówno podatnicy, którzy wybiorą opodatkowanie według skali podatkowej, jak i na podstawie art. 30c ustawy, czyli w formie podatku w stałej wysokości 19 proc.
Wysokość zaliczek za I, II i III kwartał roku podatkowego, ustala się w następujący sposób. Obowiązek wpłacania zaliczki powstaje, poczynając od kwartału, w którym dochody przekroczyły kwotę powodującą obowiązek zapłacenia podatku - zaliczkę za ten kwartał stanowi podatek obliczony od dochodu. Zaliczkę za kolejne kwartały ustala się w wysokości różnicy pomiędzy podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku a sumą zaliczek za poprzednie kwartały.
Zaliczki kwartalne, za okres od I do III kwartału roku podatkowego podatnicy uiszczają w terminie do dnia 20 każdego miesiąca następującego po kwartale, za który wpłacana jest zaliczka. Zaliczka za ostatni kwartał jest uiszczana w wysokości zaliczki za kwartał poprzedni, w terminie do dnia 20 grudnia.
Oznacza to, że obowiązek wpłacania zaliczki powstaje, poczynając od kwartału, w którym dochody te przekroczyły kwotę powodującą obowiązek zapłacenia podatku, czyli kwotę 3091 zł. Zaliczkę za ten kwartał stanowi podatek obliczony od tego dochodu na podstawie skali podatkowej określonej w art. 27 ustawy. Zaliczkę za kolejne kwartały ustala się w wysokości różnicy pomiędzy podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku a sumą zaliczek za kwartały poprzedzające.
Natomiast podatnicy, którzy wybrali art. 30c jako podstawę opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, płacą zaliczki na podatek co kwartał, jeśli tylko uzyskają dochód.
Podatnicy, którzy wybrali płacenie podatku od działalności gospodarczej w stałej wysokości 19 proc., będący małymi podatnikami oraz podatnicy rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej mogą wpłacać na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje właściwy naczelnik urzędu skarbowego, zaliczki kwartalne w wysokości różnicy między podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku, a sumą należnych zaliczek za poprzednie kwartały.
Podstawa prawna
• Art. 44 ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. nr 144, poz. 930 z późn. zm.).



Czy płacić zaliczki raz na kwartał

Rozpoczynam działalność gospodarczą od lutego 2009 r. Czy będę mógł płacić zaliczki w cyklu kwartalnym?
Tak
Osoba rozpoczynająca działalność gospodarczą ma prawo do zadeklarowania fiskusowi, że będzie płacić zaliczki w cyklach kwartalnych. Podatnicy, którzy rozpoczynają prowadzenie działalności w trakcie roku podatkowego, są zobowiązani zawiadomić właściwego naczelnika urzędu skarbowego o wyborze tego sposobu wpłacania zaliczek w terminie do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia tej działalności, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu.
Podstawa prawna
• Art. 44 ust. 3i ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176, z późn. zm.).

Czy zaliczkę wyliczać w oparciu o księgę

W 2009 roku płacę podatek od działalności wyliczany według skali podatkowej. Chcę płacić zaliczki w systemie miesięcznym. Czy powinienem je wyliczać w oparciu o comiesięczne podsumowanie księgi przychodów?
Tak
Zgodnie z art. 44 ustawy o PIT podatnicy osiągający dochody z działalności gospodarczej są obowiązani bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy.
Dochodem z działalności gospodarczej stanowiącym podstawę obliczenia zaliczki u podatników prowadzących podatkowe księgi przychodów i rozchodów jest różnica pomiędzy wynikającym z tych ksiąg przychodem i kosztami jego uzyskania. Jeżeli jednak podatnik na koniec miesiąca sporządza remanent towarów, surowców i materiałów pomocniczych lub naczelnik urzędu skarbowego zarządzi sporządzenie takiego remanentu, dochód ustala się z uwzględnieniem dochodu z remanentu.
Dochodem z działalności gospodarczej stanowiącym podstawę obliczenia zaliczki u podatników prowadzących podatkowe księgi przychodów i rozchodów jest różnica pomiędzy wynikającym z tych ksiąg przychodem i kosztami jego uzyskania. Jeżeli jednak podatnik na koniec miesiąca sporządza remanent towarów, surowców i materiałów pomocniczych lub naczelnik urzędu skarbowego zarządzi sporządzenie takiego remanentu, dochód ustala się z uwzględnieniem tego remanentu.
U podatników osiągających dochody z działalności gospodarczej i prowadzących księgi przychodów i rozchodów dochodem z działalności jest różnica pomiędzy przychodem a kosztami uzyskania powiększona o różnicę pomiędzy wartością remanentu końcowego i początkowego towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, wyrobów gotowych, braków i odpadków - jeżeli wartość remanentu końcowego jest wyższa niż wartość remanentu początkowego. A gdy wartość remanentu początkowego jest wyższa - pomniejszona o różnicę pomiędzy wartością remanentu początkowego i końcowego.
Podstawa prawna
• Art. 44 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2000 r. nr 14, poz. 176, z późn. zm.).

Czy podawać urzędowi wysokość dochodu

Wiem, że w 2009 roku nie trzeba składać deklaracji miesięcznych na podatek. Czy trzeba w inny sposób zawiadomić urząd skarbowy o wysokości dochodu, od którego płaci się zaliczkę?
Nie
Obecnie kwestię tę reguluje wyłącznie przepis art. 44 ust. 2 ustawy o PIT: dochodem z działalności gospodarczej stanowiącym podstawę obliczenia zaliczki u podatników prowadzących podatkowe księgi przychodów i rozchodów jest różnica pomiędzy wynikającym z tych ksiąg przychodem i kosztami jego uzyskania. Tylko jeśli podatnik w okresie rozliczenia sporządza remanent, powinien także to rozliczenie wziąć pod uwagę przy ustalaniu zaliczki. Jeżeli jednak podatnik na koniec miesiąca sporządza remanent towarów, surowców i materiałów pomocniczych lub naczelnik urzędu skarbowego zarządzi sporządzenie takiego remanentu, dochód ustala się według zasad określonych w art. 24 ust. 2.
Podstawa prawna
• Art. 44 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 200 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.) oraz art. 10 ustawy z 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 217 poz. 1588).



Czy płacić zaliczki uproszczone

Jestem samozatrudnionym od lutego 2008 r. Nie korzystam z podatku liniowego. Czy na 2009 rok mogę wybrać uproszczone zaliczki?
Nie
Podatnicy osiągający dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej mogą wpłacać zaliczki miesięczne w danym roku podatkowym w uproszczonej formie w wysokości 1/12 dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej przy zastosowaniu skali podatkowej obowiązującej w danym roku podatkowym.
Kwotę zaliczki podlegającą wpłacie zmniejsza się o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, opłaconej w danym miesiącu zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
Podatnicy opodatkowani w danym roku podatkowym na zasadach określonych w art. 30c (podatek w stałej wysokości 19 proc.), którzy wybrali uproszczoną formę wpłacania zaliczek, kwotę zaliczek obliczają od dochodu przy zastosowaniu stawki podatku w wysokości 19 proc.
Z płacenia zaliczek w trybie uproszczonym skorzystać nie mogą podatnicy, którzy po raz pierwszy podjęli działalność w roku podatkowym albo w roku poprzedzającym rok podatkowy. Ograniczenie dotyczy więc osób, które rozpoczęły działalność od 1 stycznia 2008 r.
Podstawa prawna
• Art. 44 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176, z późn. zm.).

Czy pierwszą zaliczkę zapłacić 20 lutego

Prowadzę działalność opodatkowaną w formie księgi i korzystam z podatku liniowego. Czy jeśli do 20 lutego nie wybiorę zaliczek płaconych kwartalnie lub w sposób uproszczony, to w tym terminie muszę uiścić pierwszą należność za 2009 rok.
Tak
Co do zasady, podatnicy są obowiązani wpłacać zaliczki miesięczne. Wysokość zaliczek za miesiące do listopada roku podatkowego ustala się w następujący sposób. Obowiązek wpłacania zaliczki powstaje, poczynając od miesiąca, w którym dochody te przekroczyły kwotę powodującą obowiązek zapłacenia podatku. Zaliczkę za ten miesiąc stanowi podatek obliczony od tego dochodu. Zaliczkę za dalsze miesiące ustala się w wysokości różnicy pomiędzy podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku a sumą zaliczek za miesiące poprzedzające.
Natomiast podatnicy, którzy zdecydowali się rozliczać dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej na podstawie art. 30c (podatek liniowy, podatek w stałej wysokości 19 proc.), są obowiązani wpłacać na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje właściwy naczelnik urzędu skarbowego, zaliczki miesięczne w wysokości różnicy między podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku a sumą należnych zaliczek za poprzednie miesiące.
Zaliczki miesięczne od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, za okres od stycznia do listopada, uiszcza się w terminie do 20 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni. Zaliczkę za grudzień, w wysokości zaliczki należnej za listopad, uiszcza się w terminie do 20 grudnia roku podatkowego.
W 2009 roku według powyższych zasad zaliczki na podatek od dochodu uzyskiwanego z pozarolniczej działalności gospodarczej płacą wszyscy podatnicy, którzy do 20 lutego tego roku nie zawiadomili naczelnika o wyborze innej formy opłacania zaliczek (kwartalnie lub zaliczek uproszczonych), o ile w tej formie rozliczali się z fiskusem także w roku ubiegłym.
Natomiast jeśli w roku ubiegłym korzystali z zaliczek uproszczonych, a w bieżącym chcieliby je płacić co miesiąc i ustalać je na podstawie uzyskiwanego na bieżąco dochodu, powinni byli w terminie do 20 lutego zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z zaliczek uproszczonych.
Podstawa prawna
• Art. 44 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).