Jeśli nieruchomość wynajęła firma, by zakwaterować tam swoich pracowników, to od czynszu jest należny VAT. Spółka go odliczy, ale wynajmujący musi zapłacić – wynika z wyroku NSA.
Chodziło o spółkę, która potrzebowała wykwalifikowanych pracowników z różnych regionów Polski. Zamierzała zapewnić im zakwaterowanie. W tym celu wynajęła dom. Płaciła czynsz powiększony o VAT. Właściciel budynku otrzymał bowiem od fiskusa interpretację indywidualną, z której wynikało, że świadczone przez niego usługi najmu nie są objęte zwolnieniem z podatku.
Co innego jednak fiskus stwierdził, gdy spółka spytała o możliwość odliczenia VAT od najmu. W wydanej dla niej interpretacji dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie wyjaśnił, że usługa najmu na cele mieszkaniowe jest zwolniona z podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 36 tej ustawy. Za bez znaczenia uznał to, że pracownicy nie wynajmują nieruchomości bezpośrednio od właściciela, tylko biorą ją w nieodpłatne używanie od spółki.
Pracownik zje bez podatku tylko za 30 zł
Pracownik zje bez podatku tylko za 30 zł

Zobacz również
Skutek był taki, że spółka nie mogła – zdaniem fiskusa – odliczyć podatku wynikającego z faktur już wystawionych przez wynajmującego (art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT).
Spółka się z tym nie zgadzała. Uważała, że ma prawo odliczyć VAT, bo budynek jest przez nią wykorzystywany do działalności gospodarczej. Tłumaczyła, że kwaterując w nim pracowników, może produkować i sprzedawać towary. Udostępnienie pracownikom nieruchomości leży więc w jej interesie.
Spółka wygrała w sądach obu instancji. WSA w Warszawie uznał, że w takiej sytuacji nieruchomość nie jest wykorzystywana przez firmę do celów mieszkaniowych, tylko do działalności gospodarczej. Podkreślił, że spółka jest podmiotem gospodarczym, który jako taki nie ma potrzeb mieszkaniowych. Jedyne potrzeby, jakie realizuje spółka, wynajmując budynek, są związane z jej działalnością gospodarczą. Sąd stwierdził zatem, że w takim przypadku nie może być mowy o zwolnieniu z VAT, a tym samym o odmowie prawa do odliczenia podatku.
Na korzyść spółki orzekł też Naczelny Sąd Administracyjny. Sędzia Ryszard Pęk wyjaśnił, że spółka, która organizuje zakwaterowanie pracowników w wynajmowanym przez siebie budynku, wykorzystuje go na potrzeby związane z działalnością gospodarczą, a nie – jak twierdzi fiskus – na cele mieszkaniowe.
OPINIA
Roman Namysłowski parter i doradca podatkowy w Crido Taxand: Wynajmujący będą mieli zaległości
Wyrok jest zaskakujący. Stanowi istotny problem dla wynajmujących nieruchomości firm, które zakwaterowały w nich pracowników i płaciły czynsz bez VAT. W świetle tego wyroku doszło bowiem do zaniżenia zobowiązania podatkowego, co będzie się wiązało z koniecznością zapłaty odsetek za zwłokę i ewentualnie sankcji karnych.
Zwolnienie przewidziane w ustawie o VAT wskazuje na cel (mieszkaniowy), czyli przeznaczenie danej usługi. Rozstrzygnięcie NSA wydaje się sprzeczne z art. 8 ust. 2a ustawy o VAT, który mówi właśnie o pośrednictwie, czyli nabyciu usługi we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej. Przepis ten wyraźnie wskazuje, że pośrednik (czyli w naszym przypadku pracodawca) sam otrzymał i wyświadczył te usługi, czyli usługi zakwaterowania. Liczy się cel, dla którego mieszkanie faktycznie zostało wynajęte.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 8 maja 2018 r., sygn. akt I FSK 1182/16.