Osoby fizyczne budujące systemem gospodarczym niechętnie odzyskiwały podatek w ramach programu Mieszkanie dla Młodych. A same zwroty na materiały budowlane przechodzą już do lamusa
Informacja dotycząca zwrotu osobom fizycznym części niektórych wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych w latach 2014-2017* / Dziennik Gazeta Prawna
Zostało już tylko pół roku na zakup materiałów budowlanych objętych zwrotem w ramach programu MdM. Dotyczy on przedsięwzięć budowlanych realizowanych na podstawie pozwoleń wydanych po 1 stycznia 2014 r. i obejmuje wydatki udokumentowane fakturami wystawionymi do 30 września 2018 r.
Z danych Ministerstwa Finansów wynika, że w ciągu czterech lat obowiązywania programu MdM złożono jedynie 2120 wniosków o zwrot VAT, z czego fiskus rozpatrzył pozytywnie zaledwie 1318. Rocznie zwroty z tego tytułu kosztowały budżet państwa od 3 tys. zł w 2014 r. do prawie 6 mln zł w 2017 r. (patrz tabela).
Dla porównania ze zwrotów VAT na starych zasadach, do momentu uchylenia przepisów w 2013 r., korzystało rocznie średnio prawie pół miliona osób. Zwroty z tego tytułu przekraczały 1 mld zł rocznie (patrz dane przytaczane w DGP nr 102/2013, „Bez zwrotu VAT lepiej tylko budżetowi”).
Duże ograniczenia
Skąd tak małe zainteresowanie zwrotami w ramach programu MdM? Przyczyną są liczne ograniczenia. Ze zwrotu VAT mogą korzystać osoby mające mniej niż 36 lat, nieposiadające innych nieruchomości. Węższy jest także zakres inwestycji, całkowicie wyłączone zostały z niego wydatki remontowe. Do zwrotu uprawnia budowa domu jednorodzinnego, a także nadbudowa, rozbudowa lub przebudowa budynku mieszkalnego, w wyniku których powstanie lokal mieszkalny. Przy czym mechanizm dotyczy tylko domów i mieszkań, których powierzchnia użytkowa nie przekroczy odpowiednio 100 mkw. i 75 mkw. (rodzinom wielodzietnym limity te zwiększono odpowiednio do 85 mkw. i 110 mkw.).
Zwrot w ramach MdM jest jednorazowy, a wniosek trzeba złożyć do 31 grudnia roku, w którym rozpoczyna się użytkowanie wybudowanego domu lub mieszkania.
Na starych zasadach
Takich ograniczeń nie było przy zwrotach na starych zasadach, na podstawie ustawy z 29 sierpnia 2005 r. o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym (Dz.U. nr 177, poz. 1468 ze zm.). Została ona uchylona w związku z wdrożeniem programu MdM.
Nabyte prawa do zwrotów na starych zasadach były zachowane, z tym że stopniowo były one wygaszane. Rok 2018 jest ostatnim, w którym można składać wnioski o zwrot VAT na starych zasadach (w ramach praw nabytych). Ten końcowy etap dotyczy zakupów udokumentowanych fakturami wystawionymi od 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2013 r. Wydatki z wcześniejszych lat nie uprawniają do zwrotów.
Równolegle, wraz z uchyleniem ustawy z 2005 r., zaczął funkcjonować zwrot na podstawie ustawy z 27 września 2013 r. o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi (Dz.U. z 2013 r. poz. 1304, dalej: ustawa o MdM). Ten system też już wygasa.
To już koniec wsparcia
Ministerstwo Finansów poinformowało w odpowiedzi na pytanie DGP, że nie prowadzi prac mających na celu przywrócenie zwrotów VAT osobom fizycznym. Przepisy w tym zakresie zostały uchylone 1 stycznia 2014 r., a ich ostateczne wygaszenie nastąpi w pierwszym półroczu 2019 r., czyli po rozpatrzeniu wniosków o częściowy zwrot wydatków poniesionych i udokumentowanych fakturą VAT w latach 2012–2013, składanych w ramach praw nabytych do końca 2018 r.