Subskrybuj nas na Youtube
Usługa pobierania i przechowywania komórek macierzystych nie jest zwolniona z VAT, ponieważ nie jest świadczona w celu terapeutycznym ani profilaktycznym – potwierdził NSA.
Sąd zgodził się z fiskusem, że terapeutyczny i leczniczy charakter tych usług jest jedynie hipotetyczny.
Linia orzecznicza w tej kwestii jest już ukształtowana. Podobnie NSA orzekał m.in. w wyrokach z 23 stycznia 2013 r. (sygn. akt I FSK 309/12), z 10 października 2014 r. (sygn. akt I FSK 1459/13) oraz z 29 kwietnia 2014 r. (sygn. akt I FSK 727/13).
Sprawa dotyczyła Polskiego Banku Komórek Macierzystych, który zajmuje się m.in. zamrażaniem oraz przechowywaniem komórek macierzystych zawartych w krwi pępowinowej. Komórki te w razie potrzeby mogą służyć przywracaniu zdrowia dawcy lub innych osób. Spółka podpisuje umowy z rodzicami.
Spółka uważała, że przysługuje jej zwolnienie określone w art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT, bo – jak twierdziła – są one ściśle związane z opieką medyczną i będą wykonywane przez podmiot leczniczy. Na dodatek informacje o przechowywanej krwi będą umieszczane w publicznym rejestrze.
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdził jednak, że usługi spółki mogą służyć leczeniu jedynie hipotetycznie. Ich wykorzystanie do leczenia zależy od woli konkretnego pacjenta oraz od tego, czy w przyszłości będzie on przechodził choroby pozwalające skorzystać z komórek macierzystych.
Organ uznał zatem, że nie można usług przechowywania krwi pępowinowej zaliczyć do usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT. Przepis ten dotyczy bowiem usług z zakresu opieki medycznej, które służą profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia. Wyjaśnił, że opieka medyczna służąca tym celom to np.: postawienie diagnozy, udzielenie pomocy medycznej oraz w zakresie, w jakim jest to możliwe, leczenie chorób lub zaburzeń zdrowotnych.
Tego samego zdania były sądy obu instancji. WSA w Warszawie zwrócił uwagę na to, że w momencie pobierania krwi nie jest rozpoczęta żadna konkretna terapia dla określonego pacjenta. Krew jest pobierana do ewentualnego wykorzystania w przyszłości. Zatem w momencie świadczenia (pobrania krwi) usługa nie jest świadczona w celu profilaktycznym ani terapeutycznym. A z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE (m.in. w sprawach C-394/04 i C-395/04) wynika, że zwolnienie zapisane w art. 32 ust. 1 lit. d dyrektywy VAT dotyczy rzeczywistej opieki medycznej, skierowanej do indywidualnego pacjenta, która została zaplanowana, rozpoczęta lub jest planowana w najbliższej przyszłości.
Uzasadniając wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego, sędzia Jan Rudowski zwrócił dodatkowo uwagę na to, że spółka świadczy usługę pobrania i przechowywania komórek macierzystych odpłatnie. To odróżnia ją od usługi przechowywania komórek w publicznych bankach komórek.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 15 marca 2018 r., sygn. akt I FSK 750/16.
