Zadośćuczynienia z tytułu uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, przyznane na podstawie kodeksu cywilnego, są zwolnione z PIT – orzekł NSA.



Chodziło o górnika, który uległ wypadkowi przy pracy. Przez kilka godzin był zasypany i uwięziony pod ziemią. Po wypadku nie mógł pracować, przeszedł na rentę.
Sądy zobowiązały kopalnię do zapłaty skapitalizowanej renty uzupełniającej (5,4 tys. zł) oraz odszkodowania za koszty leczenia (6 tys. zł). Dodatkowo przyznały byłemu górnikowi 60 tys. zł zadośćuczynienia. Podstawą do jego wypłaty był kodeks cywilny (art. 444 par. 1 i art. 445 par. 1).
Nie było wątpliwości, że wypłacone odszkodowania i zadośćuczynienia są zwolnione z podatku dochodowego. Spór z fiskusem toczył się jedynie o podstawę zwolnienia. Górnik uważał, że będzie nią art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT (odszkodowania i zadośćuczynienia, których wysokość lub zasady ustalania wynikają z odrębnych ustaw).
Dyrektor IS w Poznaniu był natomiast zdania, że podatku nie będzie ze względu na art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT (odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku sądu). Argumentem fiskusa było to, że kodeks cywilny nie precyzuje wysokości ani zasad ustalenia rekompensat, a jedynie określa sposób i zakres naprawienia szkody.
WSA we Wrocławiu oraz Naczelny Sąd Administracyjny przyznały rację podatnikowi. Orzekły, że kodeks cywilny jest odrębną ustawą, która określa zasady ustalania odszkodowania. Wyjaśniły także, że gdy odszkodowania są wypłacone na podstawie przepisów prawa, to nie ma znaczenia, czy bezpośrednim tytułem wypłaty jest decyzja organu państwa czy wyrok sądu.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 20 września 2017 r., sygn. akt II FSK 2397/15.