Firma podpisała z osobą mającą miejsce zamieszkania w Szwajcarii umowę o pracę, która będzie wykonywana zdalnie, w formie telepracy. Jako miejsce pracy wskazano miejsce zamieszkania w Szwajcarii. Pracownik przebywa tam ze swoją rodziną. Tam też zamierza pozostać na stałe. Oprócz dochodów z telepracy na rzecz polskiego pracodawcy nie uzyskuje żadnych innych, które podlegałyby opodatkowaniu w Polsce. Firma nie ma w Szwajcarii żadnego oddziału ani przedstawiciela. Czy dochody pracownika z telepracy będą opodatkowane w Polsce, a na pracodawcy ciążą obowiązki związane z poborem zaliczki na podatek?
Na oba pytania odpowiedź brzmi: nie. Jeżeli pracownik przebywa za granicą i tam jest jego ośrodek interesów życiowych, wówczas na polskim pracodawcy nie ciąży obowiązek potrącania zaliczek na PIT. W takiej sytuacji wypłacane wynagrodzenie jest opodatkowane wyłącznie w Szwajcarii. Wynika to z art. 15 ust. 1 polsko-szwajcarskiej konwencji z 2 września 1991 r. w sprawie unikania podwójnego opodatkowania. W świetle tego przepisu wynagrodzenia, które osoba mająca miejsce zamieszkania w Szwajcarii osiąga tam z pracy najemnej, podlegają opodatkowaniu tylko w Szwajcarii (chyba że praca byłaby wykonywana w Polsce, co w tym wypadku nie ma miejsca).
Skoro zatem pracownik ma miejsce zamieszkania na terenie Szwajcarii i tam świadczy telepracę na rzecz polskiej firmy, to w Polsce nie powstaje obowiązek podatkowy od tych dochodów. W myśl art. 3 ust. 1 ustawy o PIT w Polsce muszą się rozliczać z podatku dochodowego osoby, które mają tu miejsce zamieszkania, bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).
Zgodnie z art. 3 ust. 1a ustawy o PIT za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Polski uważa się osobę fizyczną, która:
1) posiada na terytorium Polski centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2) przebywa w Polsce dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Kto nie ma w Polsce miejsca zamieszkania, a więc nie spełnia żadnego z wymienionych dwóch warunków, podlega obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Polski (ograniczony obowiązek podatkowy).
Identycznie przewidują międzynarodowe umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Z ich art. 15 wynika, że wynagrodzenie jest opodatkowane tylko w Polsce, gdy:
1) odbiorca przebywa w drugim państwie łącznie przez okres lub okresy nie dłuższe niż 183 dni i
2) wynagrodzenia są wypłacane przez polskiego pracodawcę lub w jego imieniu, gdy nie ma on w drugim państwie miejsca zamieszkania lub siedziby, oraz
3) wynagrodzenia nie są wypłacane przez zakład lub stałą placówkę, którą polski pracodawca posiada w drugim państwie.
Żaden z tych trzech wymienionych przypadków nie miał zastosowania w rozpatrywanej sprawie. Stanowisko takie zostało zaprezentowane w interpretacji dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 15 maja 2017 r., nr 1061-IPTPB3.4511.113.2017.2.IS.
Podstawa prawna
Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 2032 ze zm.).